Tak zmieniała się ulica Legnicka i okolice

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

See the Pen Before and after image slider by wroclawska (@wroclawska) on CodePen.

Zobacz, jak zmieniało się Przedmieście Mikołajskie. Więcej zdjęć i historia tego miejsca na kolejnej stronie (kliknij).

Przedmieście Mikołajskie widziało niejedno!

Teren przedmieścia rozpoczynał się za Bramą Mikołajską zlokalizowaną u zbiegu ulic Ruskiej i św. Mikołaja. Miejskie przepisy określały funkcję komunikacyjną bramy. W lecie otwierano ją od 4.30 do 20.00, zimą od 7.30 do 15.30 . Samo przedmieście obejmowało wsie Szczepin, Sokolniki i Nabycin aż do wsi Popowice. Osią tej „dzielnicy” była dzisiejsza ulica Legnicka.

Rejon nawiedzany przez Mongołów, Austriaków, Francuzów, Rosjan przez wieki trawiony pożogą wojen i najazdów, był zmuszany do ciągłej odbudowy. Nazwa przedmieścia pochodzi od katolickiego kościoła św. Mikołaja (pierwsze wzmianki z wieku XII) wybudowany na placu św. Mikołaja u zbiegu ulic Zachodniej, Rybackiej. Nie przetrwał II wojny światowej.

Dynamiczny rozwój przedmieścia datujemy od momentu wyburzenia murów miejskich. Decyzję taką podjęli Francuzi, którzy w trakcie wojen napoleońskich zdobyli miasto.
W 1808 Przedmieście Mikołajskie zostało włączone w obręb miasta. Granica przebiegała wtedy na wysokości ulic dzisiejszej Starogranicznej i Przedmiejskiej.

W XIX wieku przybywa coraz więcej zakładów przemysłowych, manufaktur, warsztatów, rzeźnia, zakłady kolejowe (Linke-Hofmman) a do tego ciasna zabudowa kamieniczna gdzie mieszkali pracownicy. Wszystko to stanowi o przemysłowo robotniczym charakterze przedmieścia. Ciężkie warunki pracy i życia to coraz bardziej podatny grunt dla idei socjalizmu.
Władze zdając sobie sprawę z zagrożenia wydały zgodę na budowę nowego kościoła protestanckiego przy dzisiejszym placu Strzegomskim. Kościół pod wezwaniem św. Pawła (budowa 1911-1913) spełniał funkcję oświatową i kulturalną. *Miał mieć 1400 miejsc, zakrystię, kaplice chrzcielną, pomieszczenia administracyjne, gospodarcze i toalety. Plebania: trzy mieszkania dla duchownych 160m2 każde, archiwum, miejsce do spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu, pomieszczenie woźnego. Dom parafialny: osiem sal katechetycznych, każda 50m2, pokój muzyczny, trzy mieszkania służbowe, pokoje dla ośmiu diakonis pomieszczenia sanitarne oraz wielka aula dla tysiąca osób, czytelnia, biblioteka, bufet i sklepik z prasą.* Zatrzymanie postępującej laicyzacji było sprawą priorytetową.

Druga woja zrujnowała przedmieście doszczętnie. Pozostały jedynie rzeźnia, schron, zajezdnia tramwajowa, nieliczne kamienice i budynki mieszkalne. Zaciekłe walki w tym rejonie i doktryna wojskowa twierdzy, która nakazywała Niemcom wyburzanie zabudowań i stawianie barykad, zmieniły teren w krajobraz księżycowy. To tutaj zatrzymał się front II wojny światowej 8 maja 1945r, Festung Breslau skapitulowała zaledwie dwa dni wcześniej. Pod eskortą Armii Radzieckiej obrońcy twierdzy zostali wyprowadzeni z miasta ul. Legnicką w stronę torów kolejowych, gdzie transportami kolejowymi trafiali w głąb Rosji.

Nowi gospodarze chcąc zdecydowanie odciąć się od niemieckich korzeni, zaprojektowali tutaj osiedla mieszkalne z wielkiej płyty, według nowoczesnych założeń urbanistycznych (jak na tamte czasy).

Część budynków stanęła na miejscu dawnego cmentarza miejskiego, gdzie od roku 1773 chowano zasłużonych wrocławian. Nekropolia (Wielki Cmentarz – nazwa nie odnosiła się do rozmiarów, ale do rangi) usytuowana pomiędzy ulicami Legnicką, Braniborską, Dobrą i Trzemeską została całkowicie zlikwidowana. Do niedawna płyty nagrobne można było zobaczyć w prostych konstrukcjach budowlanych takich jak prowizoryczne murki i lokalne chodniki. W miejscu kościoła św. Pawła powstał najciekawszy w latach PRL budynek Dolnośląskie Centrum Diagnostyki Medycznej DOLMED projektu A. J Tarnowskich (1977) .

*Filip Maria Muszyński – Protestancki kościół św. Pawła we Wrocławiu