Dyrektor wrocławskiej szkoły zasłoniła pamiątkową tablicę ku czci Armii Krajowej. Kombatanci oczekują wyjaśnień. "To strategiczna ściana"

Mijają cztery lata od reformy w systemie edukacji, która zlikwidowała gimnazja. We Wrocławiu przestało funkcjonować m.in. gimnazjum nr 18 im. Armii Krajowej przy ul. Kłodnickiej 36. Teraz mamy tam Zespół Szkół nr 20, który jest połączeniem szkoły podstawowej ze szkołą muzyczna. Patronuje im prof. Maria Zdunak.

Obecnie przed szkołą stoi pomnik poświęcony Armii Krajowej. Do niedawna wisiał sztandar, ale ze względu na remonty ściągnięto go, zabezpieczono i schowano.

Po wejściu do szkoły na ścianie naprzeciwko znajduje się pamiątkowa kamienna tablica poświęcona Armii Krajowej, powieszona na cześć nadania Gimnazjum nr 18 patrona AK. Podczas uroczystości tablicę w 2005 roku odsłaniał Ryszard Kaczorowski, legendarny ostatni prezydent na uchodźstwie.

Tablica jest otoczona różnymi dekoracjami, nawiązującymi do symbolu i wartości Polski Walczącej. Dekoracja zajmuje całą ścianę ok. 2 x 3 metry.

W marcu 2023 roku decyzją pani dyrektor, bez konsultacji z radą pedagogiczną i radą rodziców, zasłonięto ścianę płytą gipsową. Została ona pomalowana i umieszczono na niej różne informacje z akcjami edukacyjnymi odbywającymi się w obecnej szkole. (ZOBACZ NA ZDJĘCIU)

Na takie działanie zareagował Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej okręg dolnośląski. Wysłał już w marcu pismo do szkoły, do dyrektor Moniki Karczyńskiej. Wyraził w nim swoje zaniepokojenie i pytał, czy tablica została zasłonięta na stałe

„Jeżeli to zasłonięcie zostało wykonane na stałe, to mamy duże wątpliwości, czy tak powinno się traktować takie ważne pamiątki po szkole, noszącej imię Armii Krajowej, która ma swoją historię w tym budynku i wrocławskiej oświacie. Dla ŚZŻAK tablica pamiątkowa jest nie tylko pamiątką, ale również symbolem kultywowania etosu Armii Krajowej wśród dzieci i młodzieży, nie tylko w czasie przeszłym, ale także w czasie przyszłym” – pisze prof. Stanisław Ułaszewski, prezes okręgu dolnośląskiego ŚZŻAK.

Jednocześnie zwrócił się do dyrektor o dobre rozwiązanie tej ważnej dla związku sprawy. Wszelkie symbole związane z Armią Krajową po dawnym gimnazjum jego zdaniem są miejscami pamięci i nie powinny zostać wymazane, a w efekcie czego zapomniane wśród społeczności lokalnej Wrocławia.

„Uprzejmie informujemy, że nam wszystkim, kombatantom AK i członkom ŚZŻAK bardzo zależy na tym, aby te symbole (pamiątkowa tablica, obelisk i tabliczki przed szkołą) były nadal miejscem patriotyzmu i pamięci o szkole noszącej kiedyś imię Armii Krajowej. Mamy nadzieję, że sprawa będzie pomyślnie załatwiona ku zadowoleniu wszystkich zainteresowanych stron”.

Dyrektor szkoły nie odpisała do tej pory Światowemu Związkowi Żołnierzy Armii Krajowej. My jednak skontaktowaliśmy się z nią, by zaprezentować jej stanowisko w tej sprawie.

- Tablica ku czci Armii Krajowej nikomu nie przeszkadzała i nie przeszkadza do tej pory. Od tych kilku lat, kiedy nie ma gimnazjów, żaden nauczyciel nie wnioskował i nie wpisywał apeli czy konkursów o Armii Krajowej. Rozmawiałam kilka lat temu z pracownikiem IPN-u i pytałam, czy ktoś się zajmie po reformie tymi znakami pamięci po gimnazjum im. Armii Krajowej. Jest pomnik, sztandar, tablica. Do dzisiaj nikt się nie odezwał z inicjatywą. A rodzice mi zgłaszali, że tutaj sztandar, tam tablica mówiące o Armii Krajowej, a z drugiej strony tablica aktualnego patrona prof. Marii Zduniak. To sprawia zamieszanie – mówi nam dyrektor szkoły Monika Karczyńska.

Jak podkreśla, nie działała ze złej woli, ale z praktyki. Pomnik nadal stoi przed szkołą, sztandar został schowany i może zostać przekazany np. do Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

- Jeżeli już zabrać tę tablicę, to trzeba by było ją skuć, bo jest wmurowana w ścianie. Naprawdę potrzebowaliśmy przestrzeni wystawienniczej. Mieliśmy dzień otwarty. To strategiczna ściana naprzeciwko wejścia. Chcemy tam umieszczać aktualne sprawy szkoły. I nie zamurowaliśmy tamtej części, ale zasłoniliśmy ją płytą przyczepioną gwoźdźmi oraz pomalowaliśmy tę ścianę. Także tablica istnieje i gdyby ktoś chciał ją zabrać – jakakolwiek instytucja byłaby tym zainteresowana – ja ją oddam – deklaruje dyr. Karczyńska

Dodaje, że na życzenie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej może powiesić małą tablicę pamiątkową, że w takich i takich latach funkcjonowało tutaj gimnazjum im. Armii Krajowej.

- Kto ma zadbać o historię tego gimnazjum, które przestało istnieć? Byli pracownicy, tamta dyrekcja, czy my – szkoła, która tak naprawdę nie jest do końca tym zainteresowana. Bo my tworzymy już nową placówkę – dodaje wicedyrektor dr Katarzyna Trawińska.

I dodaje, że ruch teraz jest po stronie zainteresowanych tablicą pamiątkową ku czci Armii Krajowej. Szkoła jest otwarta na propozycje.