Dolny Śląsk od Legnicy do Trzebnicy z lotu ptaka. Musisz to zobaczyć!

PIASTOWIE, MIEDŹ, BITWA I SIENKIEWICZ

Wędrówkę z programem „Polska z góry 5” autorzy zaczynają od Legnicy i od razu kierują się w stronę monumentalnej budowli. Podczas tej podróży zobaczyć będzie można jeszcze niejeden zamek, ten jednak jest szczególnie spektakularny: największy, najstarszy, piastowski. Kamienna warownia powstała już w połowie XII wieku – tym samym jest to pierwszy murowany zamek na ziemiach polskich. Powstał na sztucznym wzgórzu, jako kontynuacja zabudowy obronnej sięgającej jeszcze czasów pogańskich. Był siedzibą książąt piastowskich, starostów habsburskich oraz pruskich i niemieckich urzędów. Dziś zamek mieści placówki oświatowe. Turyści mogą zwiedzać Wieżę Św. Piotra, z której podziwiać można panoramę miasta i okolic.

Następny przystanek to legnicki rynek, gdzie czekają kolejne zabytki: Stary Ratusz, wyglądem przywodzący na myśl barokowy pałac, neorenesansowy Mały Ratusz – obecna siedziba władz miasta wzniesiona w latach 1902-1905, Katedra Św. Piotra i Pawła z XIV wieku oraz Mauzoleum Piastów Śląskich. Ciekawą atrakcją jest także Muzeum Miedzi, gromadzące zbiory związane z wydobyciem, przeróbką i zastosowaniem tego metalu. Na miejscu dowiemy się więcej również o polskim złotnictwie oraz historii samego miasta i regionu.

Następnie „skok w bok” z głównej trasy, udając się na południe. Przenosimy się do Dunina nad rzeką Kaczawą, gdzie 200 lat temu, w starciu z połączonymi siłami Niemców i Rosjan, klęskę poniosły armie napoleońskie. Dalej Warmątowice Sienkiewiczowskie i barokowy pałacyk na wodzie. Skąd Sienkiewicz na Śląsku? Właściciel majątku, baron Alfred von Olszewski – Niemiec z domieszką polskiej krwi, był zafascynowany literaturą noblisty. Za wszelką cenę chciał przekonać swe dzieci, by wróciły do polskich korzeni. W przeciwnym razie pałac odziedziczyć miał właśnie Sienkiewicz. Szczęśliwie dla von Olszewskich, pisarz szybko zrezygnował z niecodziennego spadku.

A z Warmątowic już blisko do miejsca Bitwy pod Legnicą. We wsi Legnickie Pole, w pobenedyktyńskim kościele Św. Trójcy, mieści się niewielkie muzeum. Podobno świątynię wzniesiono dokładnie w miejscu odnalezienia okaleczonych zwłok księcia Henryka Pobożnego. Tuż obok nad okolicą góruje imponująca bazylika Św. Jadwigi Śląskiej, czyli jego matki.

OGROMNY KLASZTOR, PORT I WIEŻA WIĘZIENNA

Kolejnym punktem na trasie jest Opactwo Cystersów w Lubiążu, drugi co do wielkości obiekt sakralny na świecie. Po licznych przebudowach i modernizacjach, które lubiąski klasztor przeszedł od czasów swego powstania, przywrócono go do użytku w roku 1710. Jednak krótko cieszył się pierwotną funkcją. Po zajęciu Śląska przez Prusy i kasacji zgromadzeń klasztornych, mieścił on kolejno szpital, koszary, składowiska i stadninę koni. W roku 1833 zamienił się nawet w przytułek dla chorych. W czasie II wojny światowej budynki pełniły między innymi rolę sanatorium Wehrmachtu czy fabryk amunicji, gdzie powstawały słynne rakiety V1 i V2.

W Malczycach autorzy zaglądają na chwilę do portu rzecznego, obok którego znajduje się stocznia produkująca i remontująca barki oraz statki floty śródlądowej. Na miejscu Cerkiew Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy projektu Hansa Poelzinga, jednego z największych architektów niemieckich, pioniera modernizmu i autora futurystycznych budowli z terenów Śląska, Wielkopolski i wschodnich Niemiec.

Jednym z najważniejszych miast regionu jest Środa Śląska. Na jej przykładzie, w początkach XIII wieku, Henryk Brodaty ustanowił tzw. "prawo średzkie", czyli wykaz regulacji dla powstających miast. W Środzie uwagę przykuwa niecodzienny układ rynku, a jednym z najstarszych zabytków jest Kościół Św. Andrzeja Apostoła, którego początki sięgają XII wieku. Na miejscu zwiedzić można również romański kościółek Narodzenia NMP oraz ratusz – siedzibę Muzeum Regionalnego z „wieżą więzienną", czyli zrekonstruowanymi celami z XIV wieku.

Kolejny przystanek to Oborniki Śląskie. W XIX wieku rozpoczęto w Obornikach budowę uzdrowiska. Klimat, źródła mineralnych szczaw i przede wszystkim bliskość Wrocławia, rozsławiły miasto w regionie. Wśród zabytków znajdują się: Królewski Urząd Pocztowy z 1895 roku, neoklasycystyczny dworzec kolejowy z detalami neoromańskimi oraz liczne wille.

Kres tej wycieczki to stara, prasłowiańska Trzebnica. Tu zdecydowanie warto odwiedzić Sanktuarium Św. Jadwigi – najstarszy tego rodzaju przybytek na Śląsku, a jednocześnie jedną z ważniejszych nekropolii Piastów Śląskich. W mieszczącym się w budynku Ratusza Muzeum Regionalnym wyeksponowano m. in. trzebnickie grafiki z XVIII i XIX wieku, pierwsze pieczęcie miasta Trzebnicy i biskupów wrocławskich oraz kopie średniowiecznych dokumentów. Fani aktywnego wypoczynku mogą wybrać się na przejażdżkę jednym ze szlaków rowerowych, m. in. edukacyjno-turystyczną Ścieżką Św. Jadwigi.