Na Dolnym Śląsku drożyzna. A pensje stoją w miejscu

- Chyba każdy czuje, że pensja wystarcza na mniej. Ceny coraz wyższe, a zarobki ani drgną. Chciałoby się coś oszczędzić, ale ledwie wystarcza do pierwszego - mówi Katarzyna Bolek, sprzedawca w sklepie spożywczym w Wałbrzychu.
Obserwuje to w swoim życiu i widzi, jakie zakupy robią klienci. - Chlebek, margaryna i pasztecik. Jedynie na niedzielę jakaś wędlina - wylicza.

Tylko niewiele produktów można kupić za niższą cenę (głównie niektóre owoce i warzywa). Większość takich, jak nabiał, pieczywo, jaja czy mięso mocno poszła w górę.
Wzrosły ceny towarów i usług związanych ze zdrowiem. Standardowo najwyższe podwyżki dotyczą transportu - o ponad 8 procent (w porównaniu do ubiegłego roku). Podrożały bilety komunikacji miejskiej. Prawie 6 procent więcej kosztuje nas edukacja.
- To dało się zauważyć podczas zakupów do szkoły. Wyprawka pochłonęła prawie całą moją pensję - mówi Antonina Polak z Legnicy.

Ponad 6 procent więcej kosztuje utrzymanie mieszkania. Wzrosły opłaty za wodę. Więcej płacimy też za wywóz śmieci. A po nowym roku, kiedy w życie wejdzie nowa ustawa śmieciowa, ceny jeszcze bardziej wzrosną. Mówi się o podwyżkach rzędu około 40 procent.
- A to przekłada się na wzrost cen - mówi Andrzej Sadowski, wiceprezydent Centrum im. Adama Smitha. Dodaje, że samorządy podnoszą opłaty, bo państwo zrzuca na nie coraz więcej obowiązków i trzeba znaleźć pieniądze na ich realizowanie. - A jeżeli przedsiębiorcy muszą płacić wyższe podatki, to i oni podnoszą ceny swoich usług - wyjaśnia. Zdarza się jednak, że nie są w stanie dostosować się do rynku i interes zwijają. Dotyka to zwłaszcza drobny handel.
- Sklep prowadzimy od trzydziestu lat, ale wszystko wskazuje na to, że do końca roku go zamkniemy. Mam jeszcze nadzieję, że coś się teraz zmieni, ale już coraz mniejszą. Wakacje były dla nas katastrofą - żali się pani Maria, która z mężem prowadzi sklep spożywczy i z różnymi drobiazgami.

Na przykład w Wałbrzychu wyraźnie widać, jak małe sklepy znikają z mapy miasta. Opustoszał rynek, wiele lokali stoi pustych, z kartką: "do wynajęcia". Również w innych dzielnicach nie brakuje pustych okien wystawowych.
Zwiększa się za to liczba dyskontów. Droższe życie przyciąga do nich klientów.
- Nigdy nie zaproponuję takiej ceny, jak market, bo w hurtowni płacę więcej - mówi pani Maria.

Wielkie sieci zaopatrują się u producentów, więc mogą negocjować ceny i dlatego są korzystniejsze.
Andrzej Sadowski ocenia, że duży wzrost cen można obserwować od około roku. I nie ma co liczyć na obniżki. - Odkąd jesteśmy w UE, to ceny dopasowywane są do tych europejskich. Niestety, dużo wolniej dostosowywane są pensje... - mówi. W efekcie stać nas na coraz mniej i coraz mniej wydajemy. Do czego to może doprowadzić? - Wystarczy spojrzeć np. na Portugalię. Niedawno ocenili, że cofnęli się o ponad dziesięć lat. Czyli żyją na takim poziomie, jak w 2000 roku - dodaje Sadowski.
Przyszły rok wcale nie zapowiada się lepiej. Już dziś wiadomo, że podwyższony będzie VAT na niektóre produkty. Ponadto wyższe mają być opłaty za energię elektryczną i akcyza na tytoń.

Psycholog Ewelina Hodorska z Wrocławia przyznaje, że przez coraz słabszą sytuację finansową, pogarsza się również samopoczucie ludzi i ich ocena życia. - Mam coraz więcej pacjentów, którzy wpadają w depresję, przez kłopoty finansowe - mówi. - Mówią, że stoją pod ścianą, nie wiedzą jak wybrnąć. Nastroje pogarsza też trudna sytuacja na rynku pracy.