Mój reporter: Jak można odwołać prezydenta miasta?

Sprawę zbadała nasza reporterka Monika Tomaszewska:

- Prezydenta miasta przed upływem kadencji można odwołać poprzez referendum - tłumaczy Lech Gajzler z Krajowego Biura Wyborczego we Wrocławiu. - Nie zawsze jednak możliwe jest zorganizowanie głosowania. Nie można tego zrobić w ciągu pierwszych 10 miesięcy urzędowania prezydenta, na 8 miesięcy przed końcem kadencji oraz w ciągu 10 miesięcy od poprzedniego referendum - dodaje.

Z wnioskiem o przeprowadzenie referendum może wystąpić rada miejska bądź grupa wyborców. - Musi to być co najmniej 5 osób, organizacja społeczna z osobowością prawną lub lokalna struktura partii politycznej. Inicjatywę musi poprzeć co najmniej 10% osób uprawnionych do głosowania - tłumaczy Lech Gajzler.

Inicjatorzy powinni powiadomić mieszkańców czego dotyczy referendum i uzasadnić dlaczego chcą odwołać prezydenta. O takim zamiarze trzeba też powiadomić prezydenta oraz komisarza wyborczego. - Od tego momentu inicjatorzy mają 60 dni na zebranie podpisów popierających referendum - dodaje przedstawiciel Krajowego Biura Wyborczego.

Karty z podpisami oraz wniosek o przeprowadzenie referendum trzeba przekazać komisarzowi wyborczemu, który ma 30 dni na wydanie postanowienia o przeprowadzeniu referendum lub odrzuceniu wniosku.

Komisarz może odrzucić wniosek gdy inicjator referendum nie wywiązał się z obowiązku poinformowania mieszkańców o planowanym głosowaniu lub zebrano za mało podpisów i minął termin ich zebranie. W przypadku drobniejszych uchybień, komisarz powinien zwrócić wniosek, nakazując ich usunięcie w terminie 14 dni.

Gdy wniosek zostanie zaakceptowany odbywa się głosowanie. - Referendum jest ważne, jeżeli do urn pójdzie co najmniej 3/5 osób, które uczestniczyły w wyborach samorządowych, podczas których prezydent został wybrany. Zostanie on odwołany zwykłą większością głosów, czyli 50 proc. plus jeden. Na takich samych zasadach odwołuje się wójta i burmistrza - wyjaśnia Lech Gajzler.

W bieżącym roku odbyły się w Polsce 52 referenda. 9 razy do urn poszli mieszkańcy na Dolnym Śląsku. Cztery referenda były skuteczne - w tym jedno w naszym regionie. 22 kwietnia mieszkańcy odwołali wójta gminy Lewin Kłodzki.