Dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, korzystających z „małej działalności plus”, podstawa wymiaru składek uzależniona jest od dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego.
Jeśli jesteś osobą, która w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się z podatku na zasadach ogólnych (podatek według skali albo podatek liniowy) to ustal wysokość dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej zgodnie z przepisami dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych.
Jeśli jesteś natomiast osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym miały zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystałeś ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (którym jest wartość sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, która podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku) przez współczynnik 0,5.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Podobnie, jeśli jesteś osobą, do której w poprzednim roku kalendarzowym rozliczała się w formie zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych, roczny dochód z działalności gospodarczej ustalisz mnożąc roczny przychód z działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) przez współczynnik 0,5.
Również w tym przypadku otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
Ważne! Jeżeli do kosztów uzyskania przychodu zaliczyłeś składki na własne ubezpieczenia społeczne oraz osób z Tobą współpracujących, dolicz kwoty tych składek do rocznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Przykład 1
Pan Tomasz opłacał podatek w 2019 r. na podstawie karty podatkowej, równocześnie opłacał podatek VAT. Przeciętny roczny przychód ze sprzedaży w 2019 r. wyniósł 39 703,87 zł. Zatem przeciętny roczny dochód – dla celów ustalenia „małej działalności gospodarczej plus” za ten rok wynosi 19 851,94 zł.
39 703,87 x 0,5 = 19 851,935
Jak obliczysz podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
Podstawę wymiaru składek ustalisz w trzech krokach:
Najpierw ustal przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym według wzoru:
Roczny dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej uzyskany
w poprzednim roku kalendarzowym
------------------------------------------------------------------------------------ x 30
Liczba dni kalendarzowych prowadzenia pozarolniczej
działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Przykład 2
Pani Agata spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Jej roczny dochód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 47 238,65 zł. Prowadziła działalność przez 304 dni (2 m-ce działalność była zawieszona). Zatem jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej wynosi 4 661,71 zł.
(47 238,65 / 304) x 30 = 4 661,7088816
Pomnóż przeciętny miesięczny dochód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, przez współczynnik 0,5.
Otrzymany wynik zaokrąglij do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 gr lub w dół, jeśli jest niższa.
Przykład 3
Przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej Pani Agaty (z wcześniejszego przykładu) w 2019 r. wyniósł 4 661,71 zł. Zatem jej podstawa wymiaru składek od 1 lutego 2020 r. wyniesie 2 330,86 zł.
4 661,71 x 0,5 = 2 330,855
Przykład 4
Pani Elżbieta spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że jej przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej w 2019 r. wyniósł 2 519,41 zł. Zatem jej najniższa podstawa wymiaru składek od 1 lutego 2020 r. wynosi 1 259,71 zł.
2 519,41 x 0,5 = 1 259,705
Porównaj otrzymany wynik do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia i 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Podstawa wymiaru składek nie może być bowiem niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na dany rok.
Przykład 5
Pani Joanna spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Obliczyła, że od lutego 2020 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 750 zł.
30% minimalnego wynagrodzenia w 2020 r. wynosi 780 zł. Oznacza to, że dla Pani Joanny podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od 1 lutego 2020 r. nie może być niższa niż 780 zł.
Od jakiej kwoty będziesz opłacać składki na ubezpieczenia społeczne
W okresie, w którym będziesz korzystać z „małego ZUS plus” możesz w poszczególnych miesiącach opłacać składki na ubezpieczenia od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z podanymi wcześniej zasadami bądź od kwoty wyższej.
Ważne! Wysokość kwoty, od której opłacasz składki ma wpływ na wysokość przysługujących Ci świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński.
Przykład 6
Pan Michał obliczył, że od 1 lutego 2020 r. podstawa wymiaru składek na jego ubezpieczenia nie może być niższa niż 857,46 zł. Postanowił jednak w każdym miesiącu, począwszy od lutego 2020 r. deklarować do podstawy wymiaru składek kwotę wyższą – 2 600 zł.
Jakie będziesz miał obowiązki związane z korzystaniem z „małego ZUS plus”
Oprócz obowiązków związanych z podleganiem ubezpieczeniom, które dotyczą także innych płatników składek, jak przekazywanie dokumentów ubezpieczeniowych i opłacanie składek, będziesz miał także inne obowiązki.
Należą do nich:
obowiązek przekazania w deklaracji rozliczeniowej bądź w imiennym raporcie miesięcznym informacji o rocznym przychodzie, rocznym dochodzie oraz formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej oraz podstawie wymiaru składek (ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II),
obowiązek przedstawienia na nasze żądanie dokumentów potwierdzających zastosowane przez Ciebie w poprzednim roku kalendarzowym formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i rocznego dochodu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej za poprzedni rok kalendarzowy w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia doręczenia wezwania. Jeśli tego nie zrobisz ustalimy Ci za wszystkie miesiące danego roku podstawę wymiaru składek w wysokości 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Ważne! Jeśli w związku z korzystaniem z „małego ZUS” w styczniu 2020 r. przekazałeś ZUS DRA cz. II bądź ZUS RCA cz. II, masz również obowiązek przekazania tych dokumentów w związku korzystaniem z „małego ZUS plus”. Jak to zrobić, sprawdź w artykule "Mała działalność gospodarcza plus - jak obliczyć najniższą podstawę wymiaru składek na okres luty-grudzień 2020 r. na nowych zasadach".
- W takim przypadku w roku 2020 r. obowiązują Cię dwie podstawy wymiaru składek:
- ustalona na okres styczeń 2020 r. oraz
- ustalona na okres od lutego do grudnia 2020 r.
- Dokumenty te przekazujesz w komplecie z deklaracją ZUS DRA
Przykład 7
Pan Marcin prowadzi działalność gospodarczą od 2015 r. W 2019 r. spełniał warunki i korzystał z ulgi „mały ZUS”. W styczniu 2020 r. również spełnia warunki do skorzystania z tej ulgi. Za styczeń 2020 r. składa dokument ZUS DRA cz. II (w komplecie z ZUS DRA), w którym wykaże informację o rocznym przychodzie uzyskanym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w 2019 r., oraz o najniższej podstawie wymiaru składek na styczeń 2020 r. Od 1 lutego będzie spełniał również warunki do skorzystania z ulgi „mała działalność gospodarcza plus”. W 2019 r. rozliczał podatek w formie karty podatkowej i nie był zwolniony z podatku VAT. Pan Marcin jest zobowiązany do złożenia za miesiąc luty 2020 r. dokumentu ZUS DRA cz. II (wraz z ZUS DRA), w którym wykaże: informację o formie opodatkowania w roku 2019 (karta podatkowa), kwotę rocznego przychodu, rocznego dochodu uzyskanych w 2019 r., oraz kwocie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalonej na okres od lutego do grudnia 2020 r.
Czy możesz zrezygnować z „małego ZUS plus”
Będziesz mógł zrezygnować z uprawnienia do ustalania podstawy wymiaru składek w zależności od wysokości dochodu, tj. do korzystania z „małej działalności plus”.
Zrezygnować możesz w każdym czasie, a więc także od dnia nabycia do niego prawa. Nie zgłoszenie się do niej w terminie też jest uznawane za rezygnację z „małego ZUS plus”.
Przykład 8
Pan Paweł (nie jest rencistą) zakończył działalność gospodarczą 31 marca 2019 r. Spełnia warunki do skorzystania z „małego ZUS plus”. Działalność gospodarczą ponownie rozpocznie 1 lutego 2020 r. Jeśli nie chce zrezygnować z uprawnienia do „małego ZUS plus” musi do końca lutego 2020 r. zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wskazując 1 lutego 2020 r. jako datę powstania obowiązku ubezpieczeń, z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.
Przykład 9
Pan Jacek (nie jest rencistą) w styczniu 2020 r. korzystał z „małego ZUS”. Od lutego 2020 r. spełnia warunki do „małego ZUS plus” i nie chce z niego zrezygnować. Musi zatem za luty 2020 r. przekazać dokumenty rozliczeniowe z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90. Nie ma obowiązku złożenia zgłoszenia z kodem ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90.
Możesz też zrezygnować z uprawnienia do „małej działalności plus” po pewnym okresie korzystania z niego. Zrezygnować możesz najwcześniej od miesiąca w którym przekażesz wyrejestrowanie z ubezpieczeń.
Przykład 10
Pani Barbara (nie ma przyznanej renty) korzystała z „małego ZUS plus” od 1 lutego 2020 r. W lipcu 2020 r. postanowiła zrezygnować z tego uprawnienia. Powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się od 05 90 od 1 lipca 2020 r. i zgłosić się od tej samej daty do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia zaczynającym się 05 10.
Ważne! Rezygnacja jest nieodwołalna. Oznacza to, że za miesiąc, w którym zrezygnujesz oraz pozostałe miesiące kalendarzowe do końca danego roku kalendarzowego będziesz opłacał składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Jaka podstawa wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne
Zmiany, które wejdą w życie od 1 lutego 2020 r. nie dotyczą podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Składki te będziesz opłacał od zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku.
Płacisz składkę zdrowotną w pełnej wysokości za każdy miesiąc ubezpieczenia, nawet jeśli w danym miesiącu pobrałeś zasiłek
Źródło: ZUS
Ukraińcy rezygnują z pracy w Polsce
