Jak dogonić liderów

Finansowanie działalności badawczo-rozwojowej jest dla sektora MŚP nadal dużym wyzwaniem. Gdy rozmawiam z przedsiębiorcami, to przyznają, że pozyskanie wsparcia to trudna praca. Badania nie pozostawiają nam złudzeń. Tylko jedna trzecia polskich firm ma przemyślaną i wypracowaną strategię badań, rozwoju i wspierania innowacyjności. Aż 48 proc. polskich firm przeznaczyło w 2014 r. na działalność B+R więcej niż 3 proc. swoich obrotów, a 67 proc. przedsiębiorców deklaruje, że w ciągu najbliższych 3-5 lat zwiększą wydatki na ten cel – tak wynika z raportu „Badania i rozwój w przedsiębiorstwach” przeprowadzonego w Polsce i dziesięciu krajach Europy Środkowej przez firmę doradczą Deloitte. Oczywiście widać poprawę, ale moim zdaniem, to jednak wciąż za mało, jeśli będziemy porównywać się do krajów OECD.

Wprawdzie już na przełomie września i października na Dolnym Śląsku zostanie ogłoszony konkurs z Działania 1.2 A Regionalnego Programu Operacyjnego – Wsparcie przedsiębiorstw chcących rozpocząć lub rozwinąć działalność B+R, ale obawy przedsiębiorców wywołują kryteria merytoryczne związane z wyborem przyszłych projektów. Analiza dokumentów jasno pokazuje, że kryteria na starcie są rygorystyczne i premiują firmy, które wpisują się w Regionalne Inteligentne Specjalizacje oraz zakładają w projekcie wzrost liczby etatów badawczych. Ocenie będzie podlegać też posiadanie przez przedsiębiorcę  personelu badawczego w dziedzinie związanej z projektem. Dodatkowo, jednym z kryterium merytorycznym jest wykazanie się doświadczeniem w prowadzeniu prac B+R, popartych odpowiednimi wynikami. Zanim weźmiemy się za przygotowanie wniosku , lepiej wcześniej przeanalizować uważnie kryteria wyboru projektów dla Osi I RPO WD dla działania 1.2.

Przedsiębiorcy doskonale wiedzą, że pozyskanie wsparcia publicznego to jedna strona medalu, a druga to prawidłowe rozliczenie i zarządzanie projektem typu B+R. Coraz częściej przedsiębiorstwa nie tylko zwracają uwagę na warunki aplikowania, ale także na dostępność wykwalifikowanej i doświadczonej kadry badawczej w regionie oraz jakość współpracy z jednostkami naukowymi. A z tym bywa różnie. Tak naprawdę na regionalnym rynku brakuje wyspecjalizowanej kadry, która ma doświadczenie w realizacji projektów B+R. Wcześniej czy później firma będzie musiała sama wykształcić tego typu specjalistów ze swojego zespołu lub długo szukać go na lokalnym rynku. Na szczęście widać, że poprawia się świadomość przedsiębiorców na temat wagi inwestowania w kadry odpowiedzialne za rozwój innowacyjności.

Konkurs z Działania 1.2 RPO na wsparcie działalności B+R pokaże, czy merytoryczne kryteria wyboru projektów są dla firm zbyt rygorystyczne, czy  w zupełności wystarczające. Może się okazać, że w kolejnych latach będzie trzeba zmienić kryteria, wprowadzić ułatwienia dla przedsiębiorców MŚP, jeśli chcemy dogonić liderów europejskich rankingów.

Autor jest prezesem Human Partner i konsultantem regionalnym Banku Światowego