Dom Oppenheimów wyremontowany. Wiosną otwarcie kamienicy z XIII wieku

Remont elewacji zabytkowej kamienicy pod nr 4 przy placu Solnym dobiegł końca. Historyczny Dom Oppenheimów znów jest ozdobą ścisłego centrum Wrocławia. Był nią przed laty, nawet po wojnie, ponieważ kamienica, jako jedna z nielicznych, w niemal nienaruszonym stanie przetrwała bombardowania. Opuszczone przez lata pomieszczenia ponownie będą tętnić życiem. W środku trwają jeszcze prace restauratorskie i remontowe. Otwarcie kamienicy, której historia sięga XIII wieku, planowane jest na wiosnę.

- Prace budowlane są obecnie na finiszu. Przy elewacji wykonywane będą ewentualnie jakieś drobne prace wykończeniowe oraz odnowiona i malowana będzie brama - informuje Natalia Jakubowska z fundacji Op Ehneim - prywatnej instytucji kultury, której właściciele w 2013 roku kupili kamienicę od miasta za 5,5 mln zł.

Historyczny Dom Oppenheimów staje się Domem dla Kultury Op Enheim. W piwnicy i na parterze znajdzie się restauracja powiązana ze szkołą kulinarną i akademią smaków, propagująca wrocławskie manufaktury i wytwórnie oraz dolnośląskie gospodarstwa i spółdzielnie produkujące ekologiczną żywność.

Pierwsze piętro jest zarezerwowane dla galerii sztuki, w której wystawione będą przede wszystkim obrazy i rzeźby. Wystawami opiekować się będą kuratorzy z Berlina. W galerii goście obejrzą dzieła młodych artystów z Berlina i Wrocławia.

Kultura znajdzie swoją przestrzeń również na poddaszu, wysokim na 7 metrów, gdzie znajdzie się sala wielofunkcyjna. Tu będą organizowane koncerty, odczyty, pokazy filmowe i panele dyskusyjne.

- Przewidujemy organizację imprez zarówno płatnych, jak i bezpłatnych - zapowiada Natalia Jakubowska.

Ponadto w kamienicy powstaje wielofunkcyjna sala konferencyjna z tarasem, mieszkanie oraz biura. Jednak główną funkcję Domu dla Kultury Op Enheim stanowi wsparcie projektów sztuki współczesnej. Fundacja chce, aby dom był przestrzenią wymiany i rozwoju sieci artystycznej pomiędzy Berlinem a Wrocławiem.

"Planowane jest udostępnienie kamienicy mieszkańcom Wrocławia oraz utworzenie siedziby instytucji kulturalnych, naukowych i gospodarczych" - informuje fundacja. Pierwszymi najemcami są: polsko-niemieckie forum gospodarcze Europa Forum oraz spółka Architekci.

7-kondygnacyjna, niegdyś zielona, zabytkowa kamienica to ponad tysiąc metrów kwadratowych powierzchni. Powstała prawdopodobnie w epoce gotyku. Gruntownie przebudowana w duchu baroku w XVIII wieku. Od 1810 należała do rodziny Oppenheimów - bogatych bankierów żydowskiego pochodzenia. W latach 1890-1940 działała tu fundacja na rzecz ubogich i potrzebujących.

We wrześniu ubiegłego roku pracownicy firmy remontującej zabytkową kamienicę, na parterze, pierwszym i drugim piętrze, odkryli spod grubej warstwy folii fragmenty ponad trzystuletnich barokowych fresków. Historycy sztuki uznali je wtedy za unikatowe znalezisko, prawdopodobnie autorstwa bogatych mieszczan. Polichromie także są odrestaurowywane.

Kalendarium rodziny i Domu Oppenheimów

1810 - Heymann Oppenheim kupił za 17 455 Reichstaler (ówczesna jednostka płatnicza) barokową kamienicę przy placu Solnym 4 (wtedy jeszcze nr 15). Kamienica w przyszłości stała się domem rodzinnym i siedzibą przedsiębiorstwa.
1827 - plac Solny zmienia nazwę na Blucherplatz - na cześć pruskiego feldmarszałka Gebharda Leberechta von Blucher (1742-1819).
1858 - Ferdinand Oppenheim - wnuk Heymanna - poślubił baronową Julie von Cohn, córkę i spadkobierczynię jednego z najbogatszych ludzi ówczesnego Królestwa Pruskiego.
1860 -bezdzietna para Oppenheim, Cohn przeprowadziła się do Berlina, gdzie rozpoczęła znaczącą działalność filantropijną na rzecz instytucji Gmin Żydowskich we Wrocławiu i Berlinie.
1890 - zmarł Ferdinand Oppenheim, rodzinną posiadłość pozostawiając w spadku miejscowej Gminie Żydowskiej.
1890-1894 - z mieszczańskiej posiadłości rodzinnej powstał dom dla najemców różnych branż i wyznań, z różnych grup społecznych.
1894 - Ludwig Herz założył w kamienicy sklep obuwniczy "Herz" z międzynarodową sprzedażą wysyłkową, który w późniejszym czasie stał się znany również poza granicami miasta. Przez kolejne 40 lat sklep miał siedzibę na parterze w kamienicy przy Blucherplatz 4.
1938 - w noc kryształową (9 listopada) sklep obuwniczy "Herz" został zniszczony. Rodzina Hertz emigrowała do Ameryki Łacińskiej.
1940-1941 - narodowosocjalistyczny terror dotknął także Żydów mieszkających przy Blucherplatz 4. Cztery osoby zostały deportowane i zamordowane.
1945 - pozostali mieszkańcy kamienicy, pochodzenia innego niż żydowskie, zostali ewakuowani w ciągu jednej godziny i opuścili Wrocław.
1945 - jako jedna z niewielu kamienic barokowych starego miasta Dom Oppenheimów w nienaruszonym stanie przetrwał oblężenia i bombardowania Wrocławia. Do opuszczonych mieszkań od maja zaczęli się wprowadzać polscy najemcy.
Czasy powojenne - życie w nowych, komunalnych mieszkaniach, w nigdy niewyremontowanej i nieodrestaurowanej kamienicy nr 4 przy placu, który w międzyczasie odzyskał nazwę Solny, było trudne i niekomfortowe, zwłaszcza zimą.
2013 - organizacja OP ENHEIM kupuje kamienicę od miasta za 5,5 mln zł.
2018 - ponowne otwarcie kamienicy zaplanowano na wiosnę.