Ossolineum zdradza tajemnice polskich szpiegów. Archiwa tajnych agentów

Podczas spotkania zaprezentowano m.in. dokumenty pochodzące z archiwum Macieja Loreta. Wymieniane między nim a placówkami dyplomatycznymi Rzeczpospolitej wiadomości konspiracyjne z okresu obu wojen światowych pisane były szyfrem i atramentem sympatycznym. Historycy zaprezentowali nawet jak ów szyfr należało odczytywać.

Kolejną ciekawostką okazaną podczas spotkania była książka, w której utworzono skrytkę do przetrzymywania dokumentów i listów. Na schowek zaadaptowano starodruk Olranda Szalonego, wydany w roku 1741, autorstwa Ludvico Ariosto. Wewnątrz książki ocalało jedynie 8 pierwszych stron. Pozostałe zaś poświęcono na skrytkę, odpowiednio wydrążoną i obciążoną, przez co powieść nie budziła żadnych podejrzeń osób postronnych.

Na spotkaniu ujawniono także kilka dokumentów z tzw. Archiwum „Felicji”. Zbiór zawiera pokwitowania odbioru pieniędzy przez osoby znajdujące się pod opieką „Żegoty”, działającej podczas II Wojny Światowej w Polskim Państwie Podziemnym organizacji, będącej częścią Rady Pomocy Żydom. Strukturę założył adwokat Maurycy Herling-Grudziński, a pseudonim Felicja był w rzeczywistości imieniem jego żony. Organizacja miała pod opieką około 340 Żydów.

Zaszyfrowane dokumenty "Felicji", choć są z pozoru tylko niewielkimi skrawkami papieru, stanowią wielką wartość historyczną, dokumentującą pomoc, jaką nieśli Żydom Polacy, w tragicznym dla obu narodów okresie historii. Są szczególnie cenne, gdyż podczas II WŚ z polecenia RP wszystkie tego typu dokumenty niszczono. Herling-Grudziński zakopywał je zaś w swoim ogródku, a po wojnie przechowywał w biurku. Można je także obejrzeć na wystawie stałej, w ossolińskim muzeum im. Pana Tadeusza.

Historycy z Osoolineum nie mają wątpliwości, że osoby takie jak Herling-Grudziński, czy Maciej Loreta mogłyby stanowić inspirację dla pisarzy pokroju Iana Fleminga, do tworzenia postaci specjalnych agentów, takich jak słynny James Bond.
[g]15734095[g/]