Kto może rozliczać się ryczałtem? Zasady, ulgi i porady

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych polega na odprowadzeniu podatku w postaci pewnego procenta kwoty od przychodu uzyskanego w poprzednim roku rozliczeniowym. Jednym z powodów, dla których przedsiębiorcy i właściciele nieruchomości wybierają tę formę opodatkowania, są niskie stawki, które trzeba przekazać urzędowi skarbowemu. W zależności od charakteru działalności wynoszą one od 2% do 17%.

Drugą przyczyną decydującą o popularności ryczałtu jest samo odliczanie przychodu, a nie dochodu. Dzięki temu do kasy państwa wystarczy przekazać z góry ustalony procent, niezależnie od kosztów jego uzyskania.

Osoby, które wybrały ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, zobowiązane są do złożenia deklaracji podatkowej PIT-28. Jej wypełnienie, tak jak innych tego rodzaju dokumentów, może być trudne dla osób rozliczających się w ten sposób po raz pierwszy. By uniknąć błędów, warto skorzystać z pomocy programu e-pity. Odnośnik do niego dostępny jest na stronie internetowej https://www.pit.pl/pit-28/.

Portal pit.pl służy pomocą również ze względu na dużą liczbę artykułów poradnikowych na temat podatków i metod ich rozliczania. Oprócz tego da się skorzystać m.in. z kalkulatora wynagrodzeń, pobrać dokumenty do wypełnienia, przeliczyć przejechane w delegacji kilometry itd.

Z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mogą skorzystać zarówno osoby prawne (czyli przedsiębiorstwa), jak i fizyczne. Nie dotyczy to jednak wszystkich profesji i typów organizacji firm. W prawie podatkowym wyróżnia się też przypadki, gdy ryczałtem można się rozliczyć z fiskusem, ale dopiero w następnym roku podatkowym.

Opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych jest dostępne m.in. dla spółek. Oprócz tego taki sposób płacenia podatków przysługuje części właścicieli domów i mieszkań. Do takiego sposobu rozliczania się z fiskusem uprawnione są:

• osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami nieruchomości, którą wynajmują lub dzierżawią;
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą;
• spółki cywilne i jawne, których wspólnikami są osoby fizyczne;
• przekazane w spadku spółki cywilne osób fizycznych i przedsiębiorstw;
• firmy otrzymane z tytułu spadku.

Wśród właścicieli działalności gospodarczych, którzy mają prawo wybrać ryczałt, wyróżnia się kilka grup zawodowych. Co ważne, to tylko kilka z dziesiątek profesji uprawnionych do wyboru takiego rodzaju opodatkowania. Kto więc może zadeklarować rozliczanie się ryczałtem? Są to m.in.:

• pracownicy branży IT pracujący w ramach umów B2B – programiści, testerzy oprogramowania czy specjaliści od UX designu;
• osoby wykonujące zawody prawnicze – adwokaci, radcy prawni i notariusze;
• przedstawiciele branży medycznej – lekarze, weterynarze, pielęgniarki, technicy dentystyczni, psychologowie, fizjoterapeuci.

W prawie wyróżnia się też formy działalności gospodarczej i konkretne zawody, których osoby je wykonujące nie mogą wybrać ryczałtu. W przypadku firm są to:

• działalności wykonywane samodzielnie, przekształcone, a następnie prowadzone w formie spółki ze współmałżonkiem;
• firmy prowadzone w formie spółki przez jednego z małżonków;
• osoby, które otrzymały firmę do samodzielnego prowadzenia od małżonka.

Zdarzają się podatnicy, którzy dotychczas rozliczali się z fiskusem na zasadach ogólnych, a następnie weszli w spółkę ze współmałżonkiem. W pierwszym roku rozliczeniowym – po utworzeniu wspólnej firmy – obu stronom nie przysługuje możliwość odprowadzenia ryczałtu. Jeśli nadal będą one chciały odprowadzać podatki, mają prawo zadeklarować jego wybór w kolejnym roku.

W przepisach wymienione są też zawody, których przedstawiciele nie mogą wybrać ryczałtu niezależnie od formy spółki. Należą do nich m.in.:

• właściciele aptek;
• osoby zajmujące się obrotem dewizami;
• agenci nieruchomości;
• pośrednicy finansowi;
• właściciele lombardów;
• przedsiębiorcy prowadzący sklep z częściami do pojazdów mechanicznych;
• osoby wykonujące usługi reklamowe;
• producenci dóbr objętych akcyzą, z wyjątkiem wytwórców odnawialnych źródeł energii.

Wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zależy przede wszystkim od tego, czy na zysk z prowadzonej działalności wpływają cykliczne koszty. Jeśli nie, staje się on opłacalny ze względu na łatwe do przewidzenia zarobki, obciążone przeważnie niską stawką podatkową.

Właśnie z tego powodu z rozliczania się ryczałtem chętnie korzystają pracownicy biurowi świadczący usługi w ramach umów B2B. W ich przypadku koszt uzyskania przychodu jest niemal jednorazowy. Po zakupie niezbędnego sprzętu, czyli przede wszystkim komputera, akcesoriów takich jak mysz i klawiatura, biurka i fotela, nie ponoszą wydatków względem działalności.

Jeśli jednak prowadzenie firmy wymaga częstych zakupów materiałów do wytworzenia jakichś dóbr, np. uszycia ubrań, lepiej wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych, by móc odliczać koszty uzyskania dochodu.

Kolejną przyczyną, dla której warto wybrać ryczałt, jest możliwość prowadzenia uproszczonej księgowości. Oznacza to, że wystarczy ewidencjonować przychody i rozchody. To bardzo wygodne rozwiązanie dla jednoosobowych działalności gospodarczych, ponieważ pozwala zaoszczędzić na usługach biura rachunkowego. Dla wielu osób zaletą wydaje się również kwartalne, a nie comiesięczne płacenie zaliczek do urzędu skarbowego.

Ryczałt daje też możliwość skorzystania z wielu zniżek. Należą do nich:

• odliczenia na składki ubezpieczenia społecznego;
• niższa o połowę stawka świadczenia zdrowotnego, jeśli w poprzednim roku firma przyniosła straty;
• ulgi: na internet, od darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego lub kultu religijnego, abolicyjna, rehabilitacyjna, na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego i dla honorowych krwiodawców.

Jednak wybór ryczałtu wiąże się z rezygnacją z:

• możliwości rozliczania się z dzieckiem;
• ulgi podatkowej dla współmałżonków.