Rozpoczęcie roku szkolnego na archiwalnych zdjęciach. Jakie tradycje są związane z pierwszym dniem szkoły?

Historia pierwszego dnia szkoły

Tradycyjnie za początek roku szkolnego uznajemy dzień 1 września. Czy było tak zawsze? Okazuje się, że nie. W latach 1975 - 1981 początek roku szkolnego następował po 20 sierpnia, choć rzeczywiście uroczyste rozpoczęcie miało miejsce około 1 września.

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. o prawie oświatowym, rok szkolny we wszystkich szkołach i innych placówkach oświatowych rozpoczyna się z dniem 1 września każdego roku, a kończy 31 sierpnia następnego roku, co oznacza, że liczy tyle dni, ile rok kalendarzowy.

Pierwszy dzień roku szkolnego - tradycje

W dwudziestoleciu międzywojennym początek roku szkolnego nieodłącznie wiązał się z uroczystymi pochodami zwieńczonymi nabożeństwem. Uczniowie szkół dumnie nieśli sztandar swojej placówki, paradując głównymi ulicami miast.

Po wojnie podtrzymano tradycję marszów z okazji pierwszego dnia szkoły. Tuż po 1945 roku przemieszczały się one ulicami zniszczonych miast. Uczniowie w zgrzebnych fartuszkach ze sztandarami w dłoni maszerowali przez ruiny. Uroczystościom towarzyszyły wzniosłe przemówienia o odbudowie kraju - a wszystko pod sztandarem z godłem przedstawiającym orła bez korony.

W późniejszych latach PRL-u do tradycji związanych z pierwszym dniem szkoły dołączyło pasowanie na ucznia i uroczyste ślubowanie. Pochody ulicami miast zamieniły się w uroczystości odbywające się w nowo powstających budynkach szkół.

Z czasem pojawiły się prezenty dla uczniów rozpoczynających naukę. Dzieci pierwszego dnia szkoły dostawały przeważnie słodycze, zabawki lub książki. W niektórych regionach zwyczaj obdarowywania uczniów po raz pierwszy idących do szkoły sięga początków XX wieku.

Śląska Tyta

Jednym ze zwyczajowych prezentów dla dzieci idących do pierwszej klasy szkoły podstawowej jest tzw. Tyta. Ma ona formę rogu obfitości wypełnionego słodyczami. Kształtem przypomina odwrócony stożek lub ostrosłup z kartonu, oklejony ozdobnym papierem. Tradycja podarunku dla świeżo upieczonego pierwszoklasisty została odnotowana w Niemczech już na początku XIX wieku. Po raz pierwszy potwierdzono ją w 1817 roku w Jenie.

Na terenie Polski zwyczaj ten jest znany od okresu dwudziestolecia międzywojennego. Obecnie występuje przede wszystkim na Górnym Śląsku, choć spotykany jest także w Wielkopolsce i na Warmii.

Zobacz więcej zdjęć w galerii.