Co dalej ze stopami procentowymi? „Spodziewamy się trzech cięć”. To realistyczny scenariusz

Wokół wrześniowego posiedzenia Rady Polityki Pieniężnej pojawiło się sporo zamieszania. Posiedzenie miało się odbyć w dniach 5-6 września. 18 sierpnia NBP na swoich stronach poinformował o jego przełożeniu na 12-13 września, natomiast ostatecznie posiedzenie odbęło się jednak w pierwotnym terminie.

7 września 2022 r. Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopę referencyjną do 6,75 proc. Była to jedenasta i ostatnia podwyżka w rozpoczętym w październiku 2021 r. cyklu zacieśnia polityki monetarnej. – Koszt pieniądza na najwyższym od przeszło 20 lat pułapie utrzymał się niespełna rok, ale już w najbliższą środę powinny rozpocząć się obniżki – prognozuje Bartosz Sawicki, analityk Cinkciarz.pl.

– Inflacja za sierpień spadła do poziomu 10,1 proc. r/r. Nie został osiągnięty warunek jednocyfrowej inflacji, ale jednocześnie warto zwrócić uwagę, że trend inflacji jest ewidentnie spadkowy. Co więcej, w kolejnych miesiącach powinniśmy zauważyć dalsze mocne spadki z perspektywą sięgnięcia nawet 6 proc. w przyszłym roku. Z drugiej strony inflacja jest wciąż 4-krotnie wyższa niż cel inflacyjny, ale mimo to, RPP najprawdopodobniej zdecyduje się na cięcie stóp procentowych. Trudno oczekiwać, żeby było to cięcie większe niż 25 punktów bazowych – wskazuje Michał Stajniak CFA, wicedyrektor Działu Analiz XTB.

– Prezes NBP Adam Glapiński od dłuższego czasu sugerował możliwość obniżenia stóp procentowych jeszcze w 2023 roku i z czasem ta narracja przybierała na sile – wskazuje dr Przemysław Kwiecień, Główny Ekonomista XTB.

Jednocześnie podkreśla, że „choć nie padła konkretna data, to oczekiwania dotyczyły wrześniowego lub październikowego posiedzenia”. – Początkowo rynek nie był przekonany, ale obecnie dyskontuje już nie jedną obniżkę, ale całą ich serię – zauważa ekspert.

W ubiegłym tygodniu poznaliśmy wstępne dane o inflacji za sierpień. – Z Rady zaczęły płynąć głosy, że spadek inflacji poniżej 10 proc. mógłby być dobrym sygnałem do rozpoczęcia obniżek. To dość niespotykana reguła, bo cel inflacyjny wynosi 4-krotnie mniej, a obecne decyzje Rady przełożą się na inflację z opóźnieniem kilku kwartałów – wyjaśnia i dodaje, że „kryterium w sprawie decyzji powinno dotyczyć możliwości osiągnięcia tego celu (2,5 proc.) w perspektywie kilku kwartałów – zwykle przyjmuje się tu okres 2 lat”.

– Tak czy inaczej kryterium to nie zostało spełnione, bo wstępne dane pokazały, że inflacja w sierpniu w Polsce wyniosła 10,1 proc. To „komplikuje” sytuację, gdyż inaczej wrześniowa obniżka byłaby przesądzona. Mimo to rynek i tak ją wycenia – zasada „poniżej 10%” nie była oficjalną deklaracją Rady, a narracja obniżek tak mocno się utarła, że taki ruch i tak może nastąpić – tłumaczy Kwiecień.

Zdaniem Bartosza Sawickiego w najbliższym czasie obniżki „będą prowadzone w tempie 25 pkt bazowych na posiedzenie”.

– Spodziewamy się trzech cięć do końca grudnia i dalszej redukcji kosztu pieniądza w przyszłym roku. Obecna wycena rynkowa zakłada, że za kilkanaście miesięcy stopa referencyjna spadnie poniżej 5 proc. – prognozuje.

– Pierwsza faza zmniejszania się tempa wzrostu cen i wygasanie ubiegłorocznych szoków okazały się gwałtowne. W lutym inflacja przekroczyła 18 proc. i była najwyższa od 1996 r., a już pół roku później wyhamowała do 10,1 proc. r/r, zbliżając się do newralgicznego pułapu. Osiągnięcie jednocyfrowej dynamiki CPI zostało bowiem uznane za warunek do rozpoczęcia cięć. Choć nie został on jeszcze spełniony, to większość członków Rady Polityki Pieniężnej najprawdopodobniej nie będzie chciała odwlekać tego, co i tak nieuniknione, dlatego już teraz poprze wniosek o obniżkę – wyjaśnia Sawicki.

Jego zdaniem we wrześniu „zarówno inflacjakonsumencka, jak i bazowa osuną się wyraźnie poniżej 10 proc.". Ważnym argumentem, aby w takiej sytuacji z luzowaniem polityki nie czekać do października, jest przedłużająca się słabość polskiej gospodarki.

– W poprzednim kwartale dynamika PKB rozczarowała i wyniosła -0,6 proc. r/r przy spadku konsumpcji o 2,7 proc. Wyraźnie zawiodły także najważniejsze wskaźniki za lipiec, sugerując, że koniunktura nadal nie ulega poprawie. Co więcej, aktualne pozostają obawy o tempo wzrostu gospodarczego w Europie Zachodniej, ale także w Chinach – zauważa.

Jeśli Rada Polityki Pieniężnej zdecydowałaby się na obniżkę stopy referencyjnej do 6,5 proc., czyli o 0,25 pp. To byłaby to dobra informacja dla osób spłacających kredyty hipoteczne w złotych, ponieważ oznacza spadek wysokość rat. Jak mocny będzie ten spadek? To jak wyjaśnia Jarosław Sadowski, główny analityk Expandera, zależy od kwoty zadłużenia, czyli im wyższy dług, tym mocniej spadnie rata oraz od okresu pozostałego do spłaty – im dłuższy okres, tym mocniej spadnie rata.

Dla przykładu Sadowski podaje, że rata kredytu opartego o WIBOR 3M, na kwotę 300 tys. zł, udzielonego we wrześniu 2021 r. na 30 lat (pozostało do spłaty 336 rat), spadnie z 2418 zł (czerwiec – sierpień) do 2 371 zł (wrzesień – listopad). To jednak efekt spadku stawki WIBOR 3M w ostatnich 3 miesiącach. – Decyzja RPP sprawi, że rata spadnie zapewne jeszcze bardziej – do 2319 zł – wylicza.

– W przypadku tego kredytu opisany spadek raty dokona się jednak dopiero od grudnia. Aktualizacja oprocentowania kredytów opartych o WIBOR 3M odbywa się bowiem raz na 3 miesiące. Oczywiście w przypadku różnych kredytów moment aktualizacji może być zupełnie inny, więc niektórzy odczują spadek raty już za miesiąc, a inni dopiero za kilka miesięcy – tłumaczy dalej.

Jednocześnie dodaje, że obniżka stóp procentowych spowoduje też obniżenie maksymalnego dopuszczanego przez prawo oprocentowania kredytów z 20,5 proc. do 20 proc. – Poza tym banki zapewne obniżą też oprocentowanie lokat – dodaje.

Jak podaje Sadowski, jeżeli RPP zdecyduje się na utrzymanie stóp procentowych na dotychczasowym poziomie, to raty kredytów hipotecznych jednak i tak spadną, ponieważ ich wysokość zależy od poziomu stawki WIBOR, a nie od stóp NBP. – Tymczasem WIBOR 3M spadł w ciągu ostatnich 3 miesięcy a 6,9 proc. do 6,67 proc. – wskazuje.

• wrzesień – 5-6 (wtorek-środa)
• październik –3-4 (wtorek-środa)
• listopad – 7-8 (wtorek-środa)
• grudzień – 5-6 (wtorek-środa)

Wideo: Jaką decyzję podejmie RPP podczas wrześniowego posiedzenia?