450 mln zł na poszukiwanie nowych leków i terapii. Poznaj Wirtualny Instytut Badawczy

13 października 2023 r. zakończył się nabór wniosków w trzecim konkursie WIB. Jego wyniki poznamy w marcu przyszłego roku. Tymczasem warto dowiedzieć się, na czym polega nowatorska formuła programu, jaki jest jego cel oraz jakie wymagania stawia przed naukowcami ubiegającymi się o finansowanie projektów badawczych. Poznaj 6 najważniejszych faktów o Wirtualnym Instytucie Badawczym!

Wirtualny Instytut Badawczy [WIB] jest nowatorskim programem finansowania badań w dziedzinie biotechnologii medycznej. Powstał w oparciu o ustawę z dnia 4 kwietnia 2019 r. o wspieraniu działalności naukowej z Funduszu Polskiej Nauki. Ministerstwo Edukacji i Nauki przeznaczyło na jego cel blisko pół miliarda złotych. Celem, jaki został postawiony przed zespołami badawczymi aplikującymi do udziału w programie, jest opracowanie nowej technologii lub grupy technologii, które w przyszłości przyczynią się do powstania innowacyjnych leków lub terapii.

O sukcesie w konkursie Wirtualnego Instytutu Badawczego nie decyduje jedynie wartość merytoryczna zgłoszonych aplikacji. Tym, co wyróżnia go na tle wielu innych programów finansowania badań naukowych, jest nacisk położony na potencjał komercjalizacyjny ich efektów. - Oczekiwanym rezultatem zadań badawczych prowadzonych w ramach WIB są innowacyjne produkty czy technologie, które mogą realnie zainteresować inwestorów wprowadzających finalny produkt na rynek, przyczyniając się tym samym do finansowego sukcesu całego przedsięwzięcia. Założeniem programu jest bowiem połączenie nauki i biznesu w sposób przynoszący korzyści każdej ze stron, a w efekcie podnoszenie konkurencyjności polskiego przemysłu biotechnologicznego na arenie międzynarodowej – mówi Paweł Kurant, Zastępca Dyrektora Łukasiewicz – PORT Polskiego Ośrodka Rozwoju Technologii, odpowiedzialny za wdrażanie programu Wirtualny Instytut Badawczy.

Wirtualny Instytut Badawczy jest unikatową szansą na wypracowanie w przyszłości nowych leków i terapii w leczeniu poważnych chorób. Unikatowy jest również sposób, w jaki ten cel realizuje. WIB oferuje zupełnie nowe spojrzenie na prowadzenie programów naukowo-badawczych. Zamiast inwestować w infrastrukturę, w pierwszej kolejności stawia na ludzi i współpracę. Pozwala łączyć inicjatywy podejmowane przez wybitnych naukowców z różnych ośrodków i budować konsorcja jednostek badawczych, które angażują specjalistów zatrudnionych w różnych placówkach. Zachęca w ten sposób do wyjścia poza macierzyste jednostki naukowo-badawcze i rozwijania koncepcji wynikających ze współdziałania najlepszych ośrodków polskiej nauki.

Taka kwota z Funduszu Polskiej Nauki została przeznaczona na finansowanie zadań badawczych realizowanych przez zespoły naukowców w ramach programu WIB. Środki te przeznaczone są zarówno na finansowanie pracy zespołów, jak i na komercjalizację osiągniętych wyników oraz związanego z nimi know-how. Zgodnie z ideą WIB członkowie grup badawczych mają korzystać z technologii i sprzętów, jakimi dysponują ich macierzyste jednostki naukowe. Pozwoli to efektywnie użytkować istniejącą już, nowoczesną infrastrukturę instytucji naukowo-badawczych. Program daje możliwość pokrycia do 100% kosztów realizacji zadań badawczych, a także oferuje członkom zespołów i ich instytucjom znaczące udziały w przyszłych przychodach z komercjalizacji rezultatów badań. Ponadto Łukasiewicz – PORT, jako Podmiot Zarządzający programem WIB, koordynuje działania zmierzające do ochrony wypracowanej własności intelektualnej oraz odpowiada za jej późniejszą komercjalizację, przejmując na siebie prowadzenie kosztownych, czasochłonnych i skomplikowanych procedur. W trzecim konkursie WIB pula środków, o jaką mogą ubiegają się naukowcy, wynosi 380 mln zł.

Program WIB jest skierowany do wybitnych naukowców z kraju i z zagranicy prowadzących działalność na najwyższym światowym poziomie. Warunkiem udziału w programie jest zatrudnienie naukowca na czas realizacji zadania badawczego na polskiej uczelni wyższej lub w polskim instytucie naukowym, biorącym udział w programie WIB.

Poprzeczka w konkursie jest postawiona wysoko. Oceny merytorycznej projektów dokonuje międzynarodowy panel ekspertów, którzy oceniają aplikacje zarówno pod kątem ich wartości naukowej, jak i społeczno-gospodarczej. Rolą ekspertów jest nie tylko wybór najlepszych zespołów badawczych, ale także okresowa ewaluacja zadań w celu zapewnienia optymalnych warunków do osiągnięcia zamierzonych rezultatów badawczych, czyli wygenerowania technologii o najwyższym potencjale komercjalizacyjnym.

W ramach programu może zostać wybranych maksymalnie 10 aplikacji, które otrzymają środki na realizację badań przez okres do 10 lat.

O wysokim poziomie konkursu WIB może świadczyć fakt, że w jego pierwszej edycji z dwunastu zgłoszonych wniosków rekomendację do finansowania uzyskał tylko jeden: „Horyzont doskonałości w zastosowaniach matrycowego RNA w immunoOnkologii [HERO]”. Został on opracowany przez naukowców z konsorcjum czterech czołowych polskich jednostek badawczych. Liderem Zespołu jest dr hab. Andrzej Dziembowski z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej. Celem zespołu HERO jest opracowanie technologii terapeutycznego mRNA o wysokiej skuteczności i jej zastosowanie w immunoterapii nowotworów. Projekt HERO zdobył najwyższą ocenę ekspertów ze względu na połączenie dużej wartości naukowej i wysokiego potencjału komercjalizacyjnego spodziewanych wyników. Technologia mRNA jest obecnie jednym z najbardziej innowacyjnych kierunków rozwoju w branży farmaceutycznej i stanowi przedmiot jej poważnego zainteresowania, co potwierdza niedawno przyznana nagroda Nobla właśnie w tej dziedzinie dla amerykańskich naukowców.

Podmiotem Zarządzającym programem WIB jest Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii z Wrocławia. Instytut, mający swoją siedzibę na imponującym zabytkową architekturą Kampusie Pracze na Praczach Odrzańskich, to miejsce, w którym powstaje nauka na najwyższym światowym poziomie. Działają tu trzy centra badawcze: Nauk o Życiu i Biotechnologii, Inżynierii Materiałowej oraz Diagnostyki Populacyjnej. Misją ośrodka jest łączenie świata nauki ze światem biznesu, by budować konkurencyjność polskiej gospodarki i w ten sposób przynosić korzyści społeczeństwu.

Więcej informacji o WIB: https://wib.port.org.pl/o-wib/

Łukasiewicz – PORT Polski Ośrodek Rozwoju Technologii jest częścią Sieci Badawczej Łukasiewicz, rozwijając nowe technologie na potrzeby przemysłu. Aktywność naukowo-badawcza ośrodka koncentruje się wokół inżynierii materiałowej i biotechnologii. Instytut wspiera rozwój polskich firm i start-upów, a jednocześnie jest wiarygodnym i pożądanym partnerem dla międzynarodowych korporacji, takich jak Roche, Pfizer, Amgen czy LG Electronics. Instytut jest Podmiotem Zarządzającym programem Wirtualny Instytut Badawczy.

Sieć Badawcza Łukasiewicz to trzecia pod względem wielkości sieć badawcza w Europie. Dostarcza atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania technologiczne. Angażuje przy tym najwyższe w Polsce kompetencje naukowców i unikalną w skali kraju aparaturę naukową. Potencjał Łukasiewicza skupia się wokół takich obszarów badawczych jak: Zdrowie, Inteligentna mobilność, Transformacja cyfrowa oraz Zrównoważona gospodarka i energia.

• link do strony Programu WIB: https://wib.port.org.pl/
• link do fanpage Łukasiewicz – PORT: https://www.facebook.com/PORTPolskiOsrodekRozwojuTechnologii/