Zmiana czasu na zimowy. Pamiętaj, żeby dziś przestawić zegarek! Jak na zmianę reaguje organizm człowieka?

W nocy z 29 na 30 października po raz kolejny będziemy świadkami zmiany czasu. Czas letni ma powodować efektywniejsze wykorzystanie światła dziennego. Wiąże się to z ograniczeniem sztucznego oświetlenia w budynkach, większym bezpieczeństwem na drogach i poczuciem bezpieczeństwa wśród osób wracających później do domu. Dlatego latem przesuwamy zegarki o godzinę do przodu.

Czas zimowy wprowadzamy, aby zrównoważyć te czynniki między jesienią i wiosną. Ma nam pomóc szybciej rozpocząć dzień. W teorii śpimy też godzinę dłużej tej jednej nocy. Jest to tylko pozorna ulga. Przez lata zmieniania czasu z zimowego na letni i odwrotnie nie zdajemy sobie sprawy, że może to mieć wpływ na nasze samopoczucie i - przede wszystkim - zdrowie.

- Jesienią mamy cofnięcie zegara, z czego wiele osób bardzo się cieszy. Przez pierwsze trzy dni czujemy się z reguły lepiej, natomiast potem dopadają nas zmory cywilizacyjne, czyli niska aktywność fizyczna i dłuższe przebywanie w łóżku. I tu należy zadbać o to, żeby nie nastąpiło zmniejszenie ekspozycji na światło słoneczne i ograniczenie aktywności, bo jeżeli tak się stanie, to za 2-4 tygodnie nastąpi pogorszenie jakości snu i samopoczucia psychicznego. - mówi prof. dr. hab. n. med. Adam Wichniak z III Kliniki Psychiatrycznej i Ośrodka Medycyny Snu w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

Tego zjawiska doświadcza nawet kilkanaście procent dorosłych osób. Największym pogorszeniem samopoczucia na spadek natężenia światła reagują osoby cierpiące na chorobę afektywną sezonową. Aby temu zapobiec, należy częściej przebywać w świetle słonecznym lub zwiększyć poziom swojej aktywności fizycznej.

• Istnieje ryzyko, że godzina snu dłużej dziś może być przyczyną bezsenności za kilka tygodni.
• Lekarze są przekonani, że zmiana czasu oznacza ingerencję w nasz wewnętrzny zegar biologiczny.

Jego funkcjonowanie jest podzielone na tzw. rytmy, a do jednej z ich kategorii zalicza się rytm snu. Objawy zaburzenia go wiąże się z zaburzeniami snu, gorsze samopoczucie, wyraźny spadek koncentracji i senność.

– Choć mamy coraz krótszy dzień i jest ciemno, zimno i nieprzyjemnie, starajmy się utrzymywać aktywność fizyczną na poziomie zbliżonym do tego, jaką mieliśmy w miesiącach letnich – mówi prof. Wichniak.

Lekarze podkreślają, że zmiana czasu wcale nie musi oznaczać dłuższego o godzinę snu. Możemy przebudzić się wcześniej, ignorując aktualną godzinę. Ważne, aby łagodnie wejść w czas zimowy. W tym przypadku długość snu musi być identyczna do poprzednich dni. Jeśli więc przed zmianą spaliśmy około 6-7 godzin w nocy, to właśnie tyle powinniśmy spać, mimo innej godziny na zegarze. Z czasem przestaniemy ją odczuwać bez negatywnego wpływu na nasze samopoczucie.

Znaczenie ma również dieta wzbogacona o witaminę B6, która wspomaga produkcję melatoniny w organizmie. To hormon, który koordynuje rytm dobowy, stan snu i czuwania. Warto więc pomyśleć nad zwiększeniem spożycia jajek, drobiu, ryb, białej fasoli lub brokułów.

W 2018 roku Unia Europejska przeprowadziła głosowanie online. Większość głosujących była przeciwna zmianie czasu. Mimo czterech lat debat nic w tej kwestii się nie zmieniło. W Komisji Europejskiej i Europarlamencie przegłosowywano zniesienie zmiany czasu, ale utknęła w trakcie realizacji. Pojawił się bowiem konflikt między 27 państwami członkowskimi. Każdy z krajów chce pozostać bowiem we własnej strefie czasowej.

Zaprzestanie zmiany czasu blokuje grupa krajów z południa Europy. Tam to zjawisko - ze względu na mniejszą amplitudę wschodów i zachodów słońca - jest znacznie mniej odczuwalna niż na północy.