Wspomnienie Andrzeja Waligórskiego we Wrocławiu. Będzie tramwaj, krasnal i koncert z udziałem gwiazd

Andrzej Waligórski, zmarły we Wrocławiu przed trzydziestoma laty aktor, poeta, satyryk i dziennikarz, będzie miał swój wrocławski tramwaj, marki Moderus Gamma. Jego numer boczny – 202 – nawiąże do Studia 202, radiowego magazynu, którego Waligórski był twórcą. Studio 202 nadawane jest nieprzerwanie od 1956 roku.

Tramwaj im. Andrzeja Waligórskiego będzie pierwszym w mieście z trzycyfrowym numerem bocznym.

— Cieszę się, że nowe wrocławskie tramwaje mają swoich patronów zasłużonych dla miasta, istotnych dla lokalnej społeczności. To ważne postaci ze świata sportu czy kultury, łączące różne grupy społeczne. Andrzej Waligórski świetnie się w tę ideę wpisuje. Dzięki temu tramwajowi jego satyryczne teksty, cięty język felietonów, niebanalna poezja będą mogły znów mocniej zaistnieć w świadomości wrocławian — uważa Krzysztof Balawejder, prezes MPK Wrocław.

Uroczyste nadanie imienia zaplanowano na niedzielę, 26 czerwca, o godz. 15.00 przy przystanku Opera.

Z kolei przy ul. Ofiar Oświęcimskich 21, tego samego dnia, odsłonięty zostanie krasnal upamiętniający Waligórskiego. W kamienicy, przy której stanie, mieściła się kiedyś prywatna kawiarnia U Dreptaków. Jej nazwa to parafraza jednego ze skeczów poety pt. “Upadek rodu Dreptaków”:

Gdy Józef Ignacy Dreptak wyleciał ze stanowiska
Zadrżała jego rodzina, dalsza i całkiem bliska.
Oblicza zasnuły się smutkiem jak wdowy żałobnym kirem,
I wszyscy cicho jęknęli: - No, teraz nam dadzą wcirę!
I rzeczywiście! Nazajutrz zaczęty się wielkie łowy!
Najsampierw ciotkę Patrycję wywalił główny księgowy,
Pod bardzo logicznym pretekstem że jakoś z bilansem zwleka
I mniej logicznym, że była kochanką Czang-Kai-Szeka,
I do dziś dnia pozostaje z draniem w intymnych kontaktach,
Choć wołała że raz że on umarł, a dwa że jest virgo intacta.
A tu już tymczasem wokoło krzyk słychać: - Łapcie ich, łapcie!
Związek Rencistów natychmiast wykluczył Dreptaka babcię,
Ze żłobka zaś usunięto dwie wnuczki, przemiłe dziewuszki
Pod zarzutem, że z wrogich pozycji nafajdały onegdaj w pieluszki,
Stryjek Dreptaka natomiast, usłyszawszy co się stało z ciocią,
Uprzedził rozwój wydarzeń i od Dreptaka się odciął,
Wpadają na niego z krzykiem: - Ty, zaraz pójdzie ci w pięty!
A on powiada: - Guano! Od wczoraj jestem odcięty!
Tymczasem obława trwa nadal, wciąż bardziej zażarta i dzika:
Pudel Kociutki pogryzł dreptakowego jamnika,
Kucharka zaś usłyszawszy w radiu co z Dreptakami
Napluła Dreptakom do zupy i wyszła trzasnąwszy drzwiami,
I na młodego Dreptaka nauczyciel wsiadł, krzycząc w euforii:
- Już nie boję się twego starego! Ha ha! Masz pałę z historii!
Wieczorem rodzina Dreptaków w smutku i konsternacji
Posiniaczona, spłakana zebrała się przy kolacji,
I wtedy, w ogólnej ciszy rozległ się groźny głos mamy:
- No powiedz żeś coś, baranie!
A tatko rzekł: - Przetrzymamy!
I zaraz nieśmiały uśmiech na twarz powoli powrócił,
Bo wszyscy zrozumieli że jeszcze się wszystko odwróci,
Bo przecież żyjemy w Polsce, nie w jakiejś pogańskiej krainie,
I jęli natychmiast notować komu jaką podłożyć świnię,
I wszystko wydało się znowu łatwe, junackie i proste,
Bo wzorem nam cosa nostra! A kozak - pater noster!
[Źródło: waligorski.art]

Trzecią pamiątką będzie niedzielny koncert pn. “Hej, szable w dłoń!”, przypominający twórczość Waligórskiego. Jego koledzy i przyjaciele będą go wspominać, recytując i śpiewając utwory. Wśród nich współcześni twórcy audycji Studio 202: Leszek Niedzielski, Jerzy Skoczylas i Stanisław Szelc. Na scenie także syn Marek oraz wnuk Mateusz. Kilka słów o pisarzu powie prof. Jan Miodek. Teksty Waligórskiego zaśpiewają Aleksander Grotowski i Jacek Telus.

Na koncercie nie zabraknie gwiazd polskiej sceny. Wystąpią: Ewa Bem, Anna Jurksztowicz, Krzysztof Kiliański i Ryszard Rynkowski, a także Aga Damrych i Marta Dzwonkowska.

Na scenie pojawią się wrocławscy seniorzy ze specjalnie przygotowanym na tę okazję programem. Zagra doskonała orkiestra policji wojewódzkiej pod batutą Andrzeja Witiwa i zespół renomowanych instrumentalistów pod wodzą kierownika muzycznego koncertu, Romana Hudaszka.

Początek wspomnienia “Hej, szable w dłoń!” o godzinie 18.00. Wstęp jest wolny. Wydarzenie jest częścią zaplanowanego na ostatni weekend czerwca cyklu bezpłatnych koncertów. Przez trzy dni w Rynku zagrają mi.in. Zespoły Lady Pank i Myslovitz, oba świętujące jubileusze.

Andrzej Waligórski przyszedł na świat 20 października 1926 w małopolskim Nowym Targu.

— Mój ojciec, mimo że nie urodził się we Wrocławiu, był z tym miastem bardzo związany — mówi Marek Waligórski.— Cieszę się, że pamięć o nim trwa, a kolejne pokolenia mieszkańców miasta poznają jego twórczość — dodaje syn.

Andrzej Waligórski jest autorem liczonych w tysiącach felietonów, wierszy, skeczy, piosenek i fraszek. Tak pisał o sobie w 1973 roku: “Nie będę pisał własnego życiorysu, bo musiałbym napisać albo prawdę, co mnie żenuje, albo nabujać, co mnie krępuje i nikt nie uwierzy. Jestem radiowym dziennikarzem. Kiedyś byłem niezłym szpadzistą, potem płetwonurkiem, a teraz od czasu do czasu trochę latam. (…) Bardzo dziękuję wszystkim wrocławianom i w ogóle Polakom, czyli Dreptakom, za stałe dostarczanie tematów do moich wierszyków. Chciałbym, żeby się Państwu podobały.” [Źródło: waligorski.art]

O Waligórskim pisali także inni. Jan Miodek: “Już za życia stał się w pewnym sensie klasykiem, jeśli przyjąć, że jakąś miarą klasyczności są poświęcone komuś prace naukowe. A o Andrzeju Waligórskim napisano już kilka rozpraw magisterskich. Mieszczą się w tej liczbie dwie dysertacje wykonane na moich seminariach. Wiele roczników wrocławskiej polonistyki może też zaświadczyć, że corocznym zabiegiem terapeutycznym, stosowanym przeze mnie w czasie wykładów w sali Nehringa, jest odczytywanie znanego wiersza Waligórskiego pt. "List w sprawie polonistów". (…) A ja dziękuję, Panie Andrzeju, za optymizm i nadzieję, którymi dzielił się Pan z nami przez tyle lat.” [Źródło: waligorski.art]

Dziennikarz przez długie lata współpracował z Polskim Radiem Wrocław. Polskie Radio przytacza słowa jego biografki, Agnieszki Cieślik: “Swoją pracę we Wrocławskim radio rozpoczął Andrzej Waligórski w Redakcji Audycji Masowych. Pisał tam między innymi konferansjerkę audycji, które radio prezentowało w PGR-ach. W tym okresie powstały reportaże, które znalazły się w książce "O lepsze jutro. Reportaże ze wsi dolnośląskiej" wydanej przez KW PZPR we Wrocławiu. Wkrótce Andrzej Waligórski został przeniesiony do działu informacji, gdzie pisał reportaże o górnictwie. I chociaż były pisane "najzupełniej serio", coś jednak zwróciło uwagę ówczesnego szefa PRW, gdyż pewnego dnia zaproponował Waligórskiemu, by zrobił coś wesołego dla chłopów".

Jak się rzekło, pisywał fraszki, skecze czy scenki kabaretowe, ale ma na koncie także formy dłuższe, w tym sceniczne. W 1956 roku Teatr Polski we Wrocławiu wystawił przedstawienie według jego pióra pt. "Tabaczana ścieżka", będące parodią "Tytoniowej drogi" Erskina Caldwella.

Andrzej Waligórski zmarł 10 maja 1992 we Wrocławiu. Jego grób jest na cmentarzu Grabiszyńskim