We Wrocławiu uczczą 75. rocznicę powstania Powstańczej Poczty Polowej

Wydarzenie rozpocznie się o godzinie 11 podsumowaniem konkursu plastycznego na projekt kartki pocztowej o tematyce patriotyczno-historycznej. Wszystkie prace zostaną zaprezentowane w formie wystawy.

Zgromadzeni następnie posłuchają prelekcji historycznych dotyczących między innymi historii Powstania Warszawskiego, Poczt Harcerskich, a także samego ZHP.

- Kiedy powstanie wybuchło, wiele osób straciło kontakt z najbliższymi i nie mieli pojęcia, czy oni żyją. Lęk towarzyszył wszystkim. Harcerze podjęli trud skomunikowania ludzi ze sobą. Już 2 sierpnia pojawiły się pierwsze skrzynki w dzielnicy Śródmieście Północ. Po dwóch dniach zapadła decyzja, aby pocztę rozszerzyć na całe miasto. Stało się to 6 sierpnia - mówi Joanna Kuźnik z Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu.

Muzeum Poczty posiada w swoich zbiorach ponad 90 autentycznych listów napisanych przez cywilów podczas Powstania Warszawskiego. Odnaleziono je w budynku poczty głównej na pl. Napoleona w Warszawie. Część z nich zostanie jutro performatywnie odczytana przez aktorów Teatru Polskiego. Wystąpienia będą połączone także z koncertem pieśni patriotycznych i powstańczych.

Między godz. 13:30 a 14:45, odbędzie się przemarsz Powstańczej Poczty Specjalnej, podczas którego harcerze przeniosą listy z Urzędu Pocztowego Wrocław 1 (ul. Krasińskiego 1) do Urzędu Pocztowego Wrocław 32 (Rynek 28) w ramach upamiętnienia Harcerzy Poczty Powstańczej.

Korespondencja ta prawdopodobnie nie dotarła do swoich odbiorców. Ich publiczny odczyt ma być symbolicznym dostarczeniem ich do adresatów. W większości są to bardzo krótkie listy, ponieważ ich długość nie mogła przekraczać 25 słów. Były one również cenzurowane przez samych powstańców, aby nie zawierały żadnej niebezpiecznej treści. Ukazują życie cywilów podczas Powstania Warszawskiego.

- Jest na przykład list chłopca, Wiktora Abramowicza, który pisze do swojej mamy. Czytamy w nim: "kochana mamusiu, jak tylko będę mógł, to przedostanę się do domu". Nadawcy zadają podstawowe pytania: "czy żyjecie, macie się dobrze, nie brakuje wam jedzenia?" Ale wtedy to było dla tych osób najważniejsze. Należało unikać zakazanych tematów, jak na przykład żołnierze, ponieważ jeśli taki list dostałby się w ręce niemieckie, byłoby to bardzo niebezpieczne - mówi Joanna Kuźnik.

W Powstańczej Poczcie Polowej działały osoby w każdym wieku, ale najtrudniejsze zadanie mieli najmłodsi harcerze, czyli Zawiszacy. To oni z narażeniem życia przekazywali warszawiakom korespondencję. Listów pisano bardzo dużo, dziennie nawet 10 tysięcy. Poczta działała regularnie w całej stolicy: w obrębie dzielnic objętych powstaniem, a także przejętych przez Niemców.

Do 18 września w Muzeum Poczty i Telekomunikacji oglądać będzie można 3 wystawy związane z Powstańczymi Pocztami Polowymi. Pierwsze eksponaty to kartki wykonane w ramach konkursu. Obok w gablotach zgromadzone zostały różne pamiątki związane z działalnością Poczt Harcerskich na Dolnym Śląsku, między innymi odznaki, medaliony czy znaczki pocztowe. Trzecia ekspozycja to "Najdłuższe listy z Powstania Warszawskiego (...)".

- Pocztowcy czasami robili wyjątki od reguły. Jeśli jakieś listy były wyjątkowo osobiste, emocjonalne, to niekiedy nie cenzurowano ich i nie obcinano do dozwolonych 25 słów. Zdarzały się też przypadki, że warszawiacy zaczepiali Zawiszaków gdzieś w mieście i prosili o dostarczenie ich listów - mówi Joanna Kuźnik.

Około godziny 13.30 planowany jest uroczysty przemarsz i przekazanie listów z Urzędu Pocztowego przy ul. Krasińskiego 1 do Urzędu Pocztowego we wrocławskim rynku. Tam też wyśpiewane zostaną pieśni patriotyczne.

Uczestnicy wtorkowych obchodów będą mogli także wysłać kartkę do powstańców w ramach akcji "BohaterOn - Włącz historię" organizowanej przez wrocławską fundację Sensoria.