Uważaj na SMS-y od oszustów!

Jednym z najczęstszych rodzajów oszustw w sieci jest tzw. phishing, czyli atak mający na celu wyłudzenie prywatnych danych użytkownika. Jest on zazwyczaj przeprowadzany przez wiadomości mailowe i SMS-y, które zawierają link do strony podszywającej się pod realną instytucję. Często jest to witryna banku, sieci społecznościowej czy dostawcy prądu. „Prosimy o uregulowanie płatności pod poniższym linkiem”, „Ograniczyliśmy dostęp do twojego konta, aktywuj je przez ten link” – to tylko niektóre treści wiadomości, z którymi możemy się spotkać.

Co robić? Przede wszystkim nie klikać odruchowo w linki w tego typu wiadomościach. Zastanówmy się najpierw, czy sytuacja z wiadomości faktycznie nas dotyczy. Spójrzmy na adres linku - nawet jeśli nazwa nadawcy przypomina znaną instytucję, to adres linku może wyglądać podejrzanie. Najlepiej skontaktować się bezpośrednio z dostawcą usług, aby zweryfikować prawdziwość wiadomości.

To kolejny częsty rodzaj oszustwa, który dotyczy osób wystawiających przedmioty na sprzedaż w internecie. Jak to działa? Zazwyczaj zaczyna się od propozycji „kupującego” dotyczącej przeprowadzenia płatności poza portalem lub aplikacją. Następnie otrzymujemy link do (fałszywej) strony, na której mamy „odebrać pieniądze”. Może ona do złudzenia przypominać witrynę prawdziwej firmy obsługującej płatności. Gdy wpiszemy tam dane karty płatniczej, staje się ona własnością oszustów. W takiej sytuacji należy natychmiast zablokować konto i kartę.

Źródłem zagrożeń są także sensacyjne wiadomości, najczęściej te z szokującym tytułem. Gdy próbujemy rozwinąć artykuł by dowiedzieć się więcej, otwiera się okno logowania do portalu społecznościowego – nawet jeśli jesteśmy już zalogowani. To moment, w którym powinna zapalić się „czerwona lampka”. Jeśli się zalogujemy na fałszywej stronie, oszuści przejmą nasze konto i wykorzystają do swoich działań. Najlepiej jak najszybciej wylogować się z portalu i zmienić hasło.

Phishing często idzie w parze z rozsyłaniem złośliwego oprogramowania. Jednym z przykładów jest oprogramowanie Flubot, które również bywa ukryte pod linkami w SMS-ach np. „od kuriera”. Takie oprogramowanie wykrada listę numerów z telefonu i wysyła z niego – bez wiedzy właściciela telefonu - SMS-y z linkiem do aplikacji. Tego typu oprogramowanie dość głęboko ingeruje w urządzenie – najczęściej jedynym wyjściem jest powrót do ustawień fabrycznych.

Świadomość zagrożeń i ograniczone zaufanie to podstawa. Absolutnie nie powinniśmy otwierać linków dołączonych do podejrzanych SMS-ów czy maili, a na portalach sprzedażowych nie pozwalajmy przekierować się na inne strony. Przed wpisaniem danych logowania zawsze należy upewnić się, czy faktycznie korzystamy z właściwej witryny. Warto korzystać z uwierzytelniania dwuskładnikowego i regularnie aktualizować oprogramowanie na smartfonie i komputerze. Nic nie zastąpi jednak czujności i krytycznego myślenia.

Przed wieloma zagrożeniami może nas chronić dostawca usług internetowych. W sieci Orange działa CyberTarcza, która wykrywa i blokuje zagrożenia. Wg danych z nowego raportu CERT Orange Polska, tylko w ubiegłym roku zablokowała aż 335 miliony zdarzeń phishingowych, chroniąc 4,5 miliona internautów. Ostrożności jednak nigdy za wiele. Warto też śledzić wiadomości i ostrzeżenia, np. na stronie cert.orange.pl, gdzie publikowane są konkretne przykłady oszustw krążących w sieci.