Dzisiaj Pałac Branickich z ogrodami oraz dziedzińcami uchodzi za serce Białegostoku. Zaskakujące jest jednak to, że kilkanaście wieków wcześniej to właśnie tu była pierwsza osada. Odkryliśmy jej ślady. To fenomenalne - nie kryje zachwytu Andrzej Lechowski, dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.
Na pierwszą osadę archeolodzy natrafili zupełnie przypadkowo. Bo i żaden specjalista nie spodziewał takiego odkrycia.
Było to w 2005 roku. Na dziedzińcu pałacu badacze szukali fontann prawdopodobnie istniejących tu w XVIII wieku. Ale zamiast nich natrafili na fragment pradziejowej wioski.
-To była sensacja! Po pierwsze, szukaliśmy czegoś innego niż znaleźliśmy. A to co znaleźliśmy, okazało się prawdziwym skarbem - przyznaje Andrzej Lechowski.
Pod Pałacem Branickich zachowały się historyczne piwnice: Piwnice jako atrakcja turystyczna do zwiedzania (zdjęcia)
Przebadano wtedy 300 mkw. powierzchni. Tuż nad rzeką Białą naukowcy natrafili na fragmenty prawdopodobnie trzech chat. Jak wyjaśnia Ireneusz Kryński, archeolog z Muzeum Podlaskiego, istniały one tutaj w okresie pomiędzy III a IV wiekiem naszej ery.
- Osiedliła się tu grupa należąca do tak zwanej kultury ceramiki kreskowanej - mówi Ireneusz Kryński. Świadczą o tym znalezione przedmioty. Były to dwie igły brązowe i sporo fragmentów naczyń ceramicznych z charakterystycznym kreskowaniem powierzchni oraz narzędzia krzemienne.
- Nie wiemy, jak długo ludzie tutaj mieszkali oraz skąd przybyli. Jednak czar tego miejsca polega na tym, że to właśnie tutaj jest kolebka, od tej osady zaczyna się Białystok- przekonuje Andrzej Lechowski.
W 2009 roku ekipa Ireneusza Kryńskiego znowu dokonała sensacyjnego odkrycia. Wtedy archeolodzy odkopali relikty fundamentów zagadkowej budowli z XVI wieku, o czym świadczyć mogą odkryte wewnątrz fragmenty kafli.
- Prawdopodobnie były to pozostałości dworu, zapewne Raczków i Bakałarzewiczów - mówi Kryński. Istniał on jeszcze przed wybudowaniem Pałacu Branickich.
Pierwsi mieszkańcy tych terenów
Osadę tworzyła zabudowa mieszkalna wraz z gospodarczą, a także paleniska i jamy zasobowe. Domy miały konstrukcję słupową.
Mieszkańcy uprawiali rolę oraz hodowali zwierzęta. Dodatkowo łowili ryby oraz zbierali runo leśne. Umieli lepić naczynia. Cechą wyróżniającą mieszkańców osady nad rzeką Białą było charakterystyczne zdobienie powierzchni naczyń.
Odkopali pozostałości dworu
W 2009 roku ekipa Ireneusza Kryńskiego, archeologa z Muzeum Podlaskiego odkryła pozostałości częściowo zachowanych fundamentów dwóch ścian dużego budynku o wymiarach 15 na 13,5 metra. W części środkowej znajdowały się pozostałości pieca - paleniska, zaś w rogu stał mocno zniszczony piec kaflowy.
Znalezione szczątki naczyń glinianych, ceramika kuchenna, fragmenty pieca, a nawet kości zwierzęce w tym piecu - wszystko to wskazuje, że w tym miejscu był obiekt mieszkalny.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
