Tropami Profesora (felieton)

Pół sekundy tylko kombinowałem, skąd Państwo powinni ruszyć tropami Profesora, by dotrzeć na wystawę malarstwa i rysunku - bohatera tej wędrówki - w Muzeum Narodowym, którą można oglądać już tylko do końca miesiąca. Przecież to oczywiste! Spod jego mieszkania i renesansowego portalu przy ul. Ofiar Oświęcimskich 1-3. Choć Profesora już nie ma z nami od 33 lat, to w jego mieszkaniu, teraz galerii, tak samo jak było za jego życia, spotykają się artyści. Ruszamy w stronę placu Solnego, ale skręcamy w lewo w jedną najkrótszych wrocławskich uliczek. To ulica jego imienia - ulica Eugeniusza Gepperta. Ze zrozumiałych względów za długo po niej nie pospacerujemy i popędzimy ku jego ulubionej "stołówce".

Profesor, jak wielu wybitnych artystów skrzykniętych wyzwaniem i wezwaniem ziem zachodnich do Wrocławia, zakochał się w najwykwintniejszej wówczas w mieście kuchni hotelu "Monopol". Znali go tam wszyscy, siadał w rogu dawnej sali kominkowej, a kelnerzy pędzili do kuchni z komunikatem: lord już przybył! Rzeczywiście ubierał się w angielskim stylu, najczęściej chodził w muszce i tweedowych marynarkach. Profesor uwielbiał drób przyrządzany na najróżniejsze sposoby. Co zresztą odnotował kucharz, a potem autor setek książek kulinarnych, Henryk Dębski w broszurce "Potrawy kuchni wrocławskiej" wydanej przez TMW w roku 1988.

Znajdziemy w niej przepisy na kurczęta przyrządzane na dwa sposoby oraz wyrafinowaną recepturę na "nerki cielęce prof. E. Gepperta" serwowane na grzankach posmarowanych pasztetem pod kołderką z sadzonych jajek z paseczkami szynki, zielonym groszkiem i posiekaną natką pietruszki, potem jeszcze obłożone ubitą na sztywno pianą z białek i na końcu zapieczone. Profesor był wyjątkowym smakoszem i artystów w sztuce gotowania potrafił docenić.

Teraz zmierzamy do budynku przy placu Polskim, który był głównym powodem opuszczenia przez Profesora ukochanego Krakowa. Przyjechał do Wrocławia w roku 1946, miał wtedy 56 lat i ta sterta gruzów udająca miasto nie specjalnie mu się podobała. Był typem państwowca i swój przyjazd traktował jak misję, którą mu powierzył sam minister kultury i sztuki świeżo wyzwolonego kraju. Kiedy już stworzył Wyższą Szkołę Sztuk Pięknych, która dziś jest Akademią Sztuk Pięknych i od roku 2008 nosi jego imię, a był jej pierwszym rektorem, potem przez całe lata absolutnym autorytetem dla młodych, to zaczął się… wahać. Powoli przestał już napomykać o powrocie do Krakowa, który był dla niego miastem magicznym, gdzie korekty jego malarskich wyczynów jako studenta, robił mu sam Jacek Malczewski. Szkoła i wrocławianie doceniali jego pasje i misję. W roku 1989 urodził się we wrocławskiej jeszcze wówczas szkole wyższej - konkurs malarstwa im. Eugeniusza Gepperta dla młodych artystów, dziś mający rangę ogólnopolską. No, to z ASP do Muzeum Narodowego mamy już kilka kroków.

Dlaczego przegnałem Państwa przez kawałek miasta na wystawę, na której znalazło się tylko czterdzieści płócien i dwadzieścia rysunków? To proste, bo ta wystawa przejrzyście pokazuje nam precyzyjnie ewolucję artystyczną Profesora, a na dodatek znalazło się na niej wiele prac bardzo rzadko dotąd pokazywanych. Zobaczymy najbardziej znany i opisywany portret doktora Frankowskiego z roku 1916, pokazany po raz pierwszy w tym samym roku w moskiewskiej Galerii Lemercier, ale obok jeden z rysunków "Portret ojca" z roku 1912, kiedy zaczynał studia w krakowskiej ASP. Jest też niezwykła akwarela o dwa lata starsza "Orenburg - widok z okna" z okresu zesłania po rozpoczęciu I wojny światowej. Z pewnością zaintrygują Państwa rysunki studyjne do poszczególnych obrazów. Wystawa ma bardzo precyzyjną konstrukcję, która wynika z konsekwentnych zakupów przez lata. Profesor był bardzo barwną postacią Wrocławia, dlatego zachęcam do tej wycieczki, bo to wystawa nie tylko dla koneserów.