Susza polska

- Polskę czeka bardzo trudna wiosna, ze względu na małą ilość opadów. Jeśli taka sytuacja się utrzyma, to możemy mieć najsilniejszą suszę w ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat - ostrzegł minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk na antenie Radia Plus. Które regiony będą szczególnie narażone na suszę?

Choć nie grożą nam trzęsienia ziemi i tsunami, a klęski żywiołowe wydają się być domeną miejsc znajdujących się w tropikach lub na styku płyt tektonicznych, anomalie pogodowe w Polsce zdarzają się coraz częściej. Największe katastrofy naturalne zapisały się w historii, pozostając w pamięci i na fotografiach. Jak sobie z nimi poradziliśmy i jakie straty przyniosły? Zobaczcie archiwalne zdjęcia z miejsc zdarzeń.

Rząd pracuje nad tzw. specustawą suszową, która ma m.in. wspierać budowę zbiorników na deszczówkę. Projekt przewiduje wiele zmian dla właścicieli nieruchomości.

- W związku z obserwowanymi zmianami klimatu, tego typu zjawiska będą występować coraz częściej i wpływać negatywnie na wiele dziedzin gospodarki - mówi dr inż. Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego.

Mimo ulew i powodzi Polska wysycha na naszych oczach. Nasilający się deficyt wody jest coraz bardziej widoczny i nie zmniejszy się, póki nie podejmiemy odpowiednich działań. Pod względem stanu ekologicznego i chemicznego wód, Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie.  Susza zagraża nie tylko naszej kieszeni, ale całej gospodarce, ekosystemowi, a w konsekwencji także naszemu zdrowiu. Czy jest jeszcze szansa, aby jej zapobiec? Walka ze zmianami klimatu powinna stać się naszym priorytetem, o co apelują pomysłodawcy kampanii "Co z tą wodą?".

Ministerstwo Klimatu poinformowało, że od 1 lipca 2020 r. złożono ponad 6 tys. wniosków w programie „Moja Woda”. Jego realizacja ma przyczynić się do łagodzenia skutków suszy poprzez budowę przydomowych instalacji zatrzymujących deszczówkę.

Susza zaatakowała w tym roku z impetem, ostatecznie osłabła. Są jednak gospodarze, którzy zostali pokrzywdzeni przez aurę. Jest zmiana - na miejsce gminnych komisji wizytujących pola, wkracza specjalna aplikacja. To za jej pomocą - korzystając z własnego Profilu Zaufanego (to mus), poszkodowani zgłoszą wnioski o oszacowanie strat.

- Słyszał ktoś, że ze pomoc suszowa (przyznajmniej de minimis) bedzie miała odroczenie? - pyta w jednej z grup rolniczych na Facebooku pani Marta.

Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, będzie można otrzymać z nowego programu Ministerstwa Klimatu „Moja Woda”. Ministerstwo Klimatu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach walki z suszą, na ten cel przeznaczą 100 mln zł. Nabór wniosków już w lipcu.

Kryzys klimatyczny dopiero się rozkręca. Tak wynika z raportu opublikowanego przez zespół prof. Martena Scheffera z Uniwersytetu Wageningen w Niderlandach. Prognoza klimatyczna na 2070 jest wyjątkowo ponura: 3,5 mld ludzi żyjących wówczas na świecie może cierpieć z powodu upałów i suszy. Naukowcy apelują o szybkie i przede wszystkim skuteczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.

W ostatnich dniach deszczu mamy trochę więcej. Spadła też temperatura powietrza, przez co mniej wody paruje. Można by pomyśleć, że susza nieco ustępiła i rolnicy powinni odetchnąć z ulgą. Niestety, prawda jest zgoła inna. Intensywne opady tylko chwilowo poprawiają sytuację. Ministerstwo Gospodarki Morskiej podkreśla, że niedobór opadów w Polsce utrzymuje się od lat i kilka dni deszczu z pewnością nie nadrobi braków.

Jednym z większych zmartwień Polaków była do tej pory pandemia - niestety dołączają do niej kolejne. Plagą, która może dotknąć nas niezwykle boleśnie, jest pogłębiająca się susza. Rolnicy notują straty, ceny żywności zaś szybują w górę. Jak podrożały podstawowe produkty spożywcze i czy czekają nas wyłącznie czarne scenariusze?

Susza nad Polską nie ustępuje. Z najnowszych prognoz długoterminowych wynika, że deszcz może się pojawić dopiero w maju. W związku z coraz gorszą sytuacją hydrologiczną IMGW ogłosiło, że od 1 maja będzie przygotowywał i publikował nowy typ ostrzeżenia – będzie to ostrzeżenie przed suszą hydrologiczną. Co to oznacza? Kiedy spadnie deszcz? Jakie są prognozy? Czy trzeba już oszczędzać wodę? Wyjaśniamy!

Bardzo ciepła zima i brak śniegu to główne przyczyny tegorocznej suszy. Marzec i kwiecień także nie przyniosły opadów, które mogłyby korzystnie wpłynąć na sytuację hydrologiczną w kraju. Zdaniem ekspertów susza w tym roku ma być najgroźniejsza od 100 lat.

Lasy były zamknięte przez wzgląd na epidemię koronawirusa w Polsce. 20 kwietnia znowu je otworzono – możemy bez przeszkód do nich wchodzić. Czy taki stan rzeczy potrwa jednak długo? W mediach pojawiają się informacje, że lasy będą musiały być zamknięte przez panującą wokół suszę. Brak opadów może mieć fatalne skutki dla lasów, wzrasta zagrożenie pożarami. - Nie ma „odgórnych” decyzji o zakazach wejścia do lasów. Decyduje o tym każdy nadleśniczy, a wszystko zależy od konkretnych, rzeczywistych warunków panujących w danej okolicy – tłumaczy Krzysztof Trębski, główny specjalista Służby Leśnej z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.

Susza w Polsce może się okazać kolejnym poważnym kryzysem, na który będziemy potrzebowali sporych nakładów finansowych. Ciepła i sucha zima oraz bezdeszczowa wiosna doprowadziły do fatalnej sytuacji – bez wody plony polskich rolników są zagrożone. MGMiŻŚ przygotowuje specjalną „ustawę przeciwsuszową”, mającą usprawnić proces przeprowadzenia inwestycji poprawiających bilans wodny Polski.

11 tysięcy naukowców z całego świata ostrzega przed katastrofą. Przekonują, że jeśli nie dokonamy natychmiastowych zmian w naszym stylu życia, niebawem będziemy świadkami ”cierpienia ludzi na nieznaną dotąd skalę”. Faktem jest, że spośród 13 punktów krytycznych dla klimatu, 9 już się urzeczywistniło. Skutki obserwujemy już teraz - Polska zmaga się z suszą. Co jeszcze nas czeka i co musimy zmienić, by się uchronić przed katastrofą?

Susza może okazać się kolejną katastrofą – długoterminowe prognozy pogody są wyjątkowo ponure. Niestety, dla rolników rok 2020 może się zapisać jako jeden z najgorszych w najnowszej historii. O ile luty był mokry, o tyle początek wiosny okazał się bardzo suchy. Temperatura w stolicy była wyższa od średniej o ponad 2 stopnie. Kwiecień nie zapowiada się lepiej – opadów prawie w ogóle się nie przewiduje.

Przynajmniej do połowy kwietnia deszczu we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku praktycznie nie będzie. Według prognoz lekko popadać może jutro (czyli w sobotę), ale później zrobi się sucho. W zimie nie spadł śnieg, więc nie miało co nawodnić gleby. Opady w grudniu i styczniu stanowiły jedynie około połowy wieloletniej normy dla tych miesięcy. Stan wody w Odrze i innych lokalnych rzekach jest niski. Co to oznacza dla rolników, działkowiczów, a także wszystkich mieszkańców Dolnego Śląska? Prawdopodobnie w tym roku czeka nas susza i wysokie ceny w sklepach za warzywa czy owoce.

Budowa studni albo zbiornika czy zakup urządzeń do odzyskiwania oraz instalacji nawadniających - między innymi na takie inwestycje będzie można przeznaczyć pieniądze z Modernizacji gospodarstw rolnych w obszarze nawadniania. ARiMR podaje termin najbliższego naboru wniosków.

Zalew Sulejowski wysycha. Zdjęcia Zalewu Sulejowskiego podczas suszy w 2019 roku. Upalne lato i susza w województwie łódzkim w 2019 roku spowodowała, że wskaźnik wody na tamie w Smardzewicach pokazywał coraz niższy poziom wody w Zalewie Sulejowskim. Niski poziom wody w Zalewie to jeden ze skutków suszy w województwie łódzkim.

Już po raz drugi Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przedłużyła w tym roku termin przyjmowania wniosków o pomoc suszową. Rolnicy, których uprawy znacznie ucierpiały w 2019 z powodu suszy, gradu czy wymarznięć, mają o 2 tygodnie więcej na dostarczenie wniosku.