DEMOKRATYZACJA W EUROPIE

Wybory 4 czerwca zapoczątkowały efekt domina - po Polsce kolejne państwa Europy Środkowej zrzucały z siebie jarzmo komunizmu. Wszędzie - z wyjątkiem Rumunii - ten proces przebiegł bez jednego wystrzału.

Publikujemy kopię historycznego dokumentu - „Sprawozdania” Rafała Dutkiewicza z kampanii przed wyborami 4 czerwca 1989 roku we Wrocławiu. Częściowo wolne wybory do Sejmu i całkowicie wolne do Senatu zmieniły Polskę i Europę na zawsze. Solidarnościowa opozycja uczestniczyła w nich pod szyldem Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. We Wrocławiu kierował nim dr Adolf Juzwenko, później dyrektor Ossolineum. Rafał Dutkiewicz – późniejszy prezydent Wrocławia – był jego sekretarzem.

- Umowa w Magdalence była taka, że raz rządzimy my, raz wy, raz my, raz wy. Kto wygrywa wybory, ten bierze kasę, bo kasa jest prawdziwa. Natomiast kto by nie wygrał, to idziemy do Unii Europejskiej, budujemy eurosocjalizm i tyle. Polacy myślą, że mają wybór i o to chodziło. Bo ludzie nie wierzyli już PZPR-owi - tak wybory z 4 czerwca 1989 roku wspomina prezes partii KORWiN Janusz Korwin-Mikke, który brał w nich udział.

- Przy Okrągłym Stole była decyzja, że tylko część mandatów może w ogóle przypaść opozycji. Więc tak naprawdę my wygraliśmy wszystko, co było do wygrania, a w dodatku - co było wielkim zaskoczeniem dla drugiej strony - wygraliśmy również Senat. A tam, w Senacie, te wybory już były całkowicie wolne - mówi Joanna Kluzik-Rostkowska, była minister edukacji narodowej, która jako dziennikarka relacjonowała wybory 4 czerwca 1989 roku.

Skala konfliktu podsycanego przez PO i PiS na dłuższą metę uniemożliwi dalszy rozwój kraju. Historię najnowszą też należało spalić na ołtarzu konfliktu - mówi prof. Antoni Dudek, historyk.

Urodzeni w 1989 r. mają tyle samo lat co III RP. Niektórzy wyjechali z Polski, inni próbują ułożyć sobie dorosłe życie w kraju. Są pragmatykami.