Składki emerytalne z subkonta w ZUS można dostać w spadku! Sprawdź, kto ma do tego prawo

Zobacz wideo: Kto może dorabiać do emerytury i renty bez ograniczeń?

Blisko 7 tys. osób dostało z ZUS pieniądze z subkonta, zapisane im przez zmarłych bliskich. Byli osobami wskazanymi lub spadkobiercami.

W województwie kujawsko-pomorskim tymi wypłatami zajmuje się oddział ZUS w Toruniu. - Tylko w pierwszym półroczu 2020 r. oddział dokonał 6972 wypłaty środków z subkonta - informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS.
Chodzi o pieniądze z emerytalnych składek, gromadzone na subkoncie w ZUS (tzw. II fiar) i OFE. Podlegają one dziedziczeniu, o czym nie wszyscy wiedzą, nie wszyscy pamiętają.

Zobacz także: Emerytura - rodzina dostanie pieniądze po zmarłym. Trzeba jednak pamiętać o wniosku!

Wskaż, komu mają przypaść Twoje składki emerytalne

Kiedy i kto może się upomnieć o składki? Wszystko zależy od tego, jaka była sytuacja zmarłej osoby. Czy zaczął już pobierać emeryturę, czy jeszcze nie? Czy należał do któregoś z otwartych funduszy emerytalnych, czy nie?
Już sam fakt, że chodzi o dziedziczenie z subkonta wskazuje, że dotyczy to osób zmarłych, które urodziły się po 1948 roku.

Subkonta w ZUS zostały utworzone w maju 2011 roku dla tych, którzy są (byli) członkami otwartego funduszu emerytalnego, albo urodzili się po 31 grudnia 1968 i nie przystąpili do OFE. Na subkonto trafia część (4,38 proc. podstawy wymiaru) składki przekazywanej wcześniej do OFE, albo cała składka (7,3 proc. podstawy wymiaru), jeśli ktoś do OFE się nie zapisał. Subkonto jest waloryzowane, a wskaźnik ten zależy od wielkości PKB.
Składki zarówno na subkoncie, jak i w OFE wchodzą w skład małżeńskiej wspólnoty majątkowej. To znaczy, że w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa podlegają podziałowi, a w razie śmierci - są dziedziczone. Wynika to wprost z ustawy.

• Ten, kto zapisywał się do OFE, w umowie mógł wskazać osoby uposażone, czyli takie, którym w razie śmierci miały być wypłacone jego oszczędności, z pominięciem ustawowych zasad dziedziczenia. Mógł to być małżonek, ale równie dobrze - inne osoby.
• Jeśli nasz bliski zmarł, a nie zaczął pobierać jeszcze emerytury, powinniśmy sprawdzić, czy miał podpisaną umowę z otwartym funduszem emerytalnym. Wtedy w sprawie dziedziczenia składek należy skontaktować się z funduszem i tam złożyć wniosek. Wniosek złożony w OFE jednocześnie uruchamia postępowanie o podział środków także na subkoncie w ZUS. Fundusz w ciągu 14 dni musi powiadomić ZUS i o osobach, między których dzielone są zgromadzone składki, i o tym, w jakich proporcjach. Zakład zaś ma 3 miesiące na podział środków zapisanych na subkoncie.
• O ile zmarły nie podpisał umowy z OFE (nie jest to już obowiązkowe), wtedy rodzina (uposażeni) powinni skontaktować się z ZUS. Podział zapisanych na koncie składek odbywa się zgodnie z oświadczeniem o osobach uprawnionych, które nasz bliski wcześniej złożył. Jeśli takiej dyspozycji nie złożył - składki wchodzą w skład spadku.

Wypłata gwarantowana przez trzy lata

Inaczej rzecz się ma, gdy upominamy się o składki z subkonta zmarłego emeryta, który miał ustalone prawo do emerytury docelowej (dożywotniej). Ta jest przyznawana zarówno kobietom, jak i mężczyznom po ukończeniu 65 lat. Wcześniej panie (i tylko one) mają przyznawaną okresową emeryturę kapitałową - do dnia poprzedzającego ukończenie 65 lat.
Ten, komu ZUS przyzna emeryturę docelową (dożywotnią) z powodu ukończenia wieku emerytalnego (65 lat niezależnie od płci), albo przed ukończeniem tego wieku miał prawo do okresowej emerytury kapitałowej (dotyczy to tylko kobiet), może wskazać jedną lub kilka osób uposażonych i określić, w jakich proporcjach mają przypaść im pieniądze. Wtedy te właśnie osoby mają prawo do wypłaty gwarantowanej. Jeśli takiego wskazania nie ma, to uposażonym będzie małżonek (o ile w chwili śmierci emeryta istniała między nimi małżeńska wspólnota majątkowa). W pozostałych przypadkach składki wchodzą w skład spadku.

Ale do wypłaty gwarantowanej mamy prawo tylko przez określony czas. To trzy lata, licząc od miesiąca, w którym wypłacono emeryturę docelową. Gdy miną trzy lata środki na subkoncie nie podlegają już dziedziczeniu. Wypłata gwarantowana to kwota pozostała na subkoncie zmarłego.

Swoje dyspozycje dotyczące osób uposażonych emeryt w każdej chwili może zmienić. Bo - na przykład - wcześniej wskazane osoby już nie żyją i w ich miejsce chce wskazać inne. Powinien wówczas w ZUS złożyć formularz EWG-W.