Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Regulamin pracy. Co musi zawierać regulamin zakładu pracy. Kiedy może nastąpić zmiana regulaminu pracy. Najważniejsze zapisy regulaminu

Katarzyna Piojda
Katarzyna Piojda
Zapisy regulaminu pracy muszą być spójne z przepisami Kodeksu pracy.
Zapisy regulaminu pracy muszą być spójne z przepisami Kodeksu pracy. 123RF
Firma zatrudniające pracowników na etatach musi działać w oparciu o przepisy Kodeksu pracy. Zakład pracy posiada ponadto również swoje, wewnętrzne ustalenia. To właśnie regulamin pracy. Wyjaśniamy, co taki regulamin pracy musi zawierać.

Każda firma czy inna organizacja jest zobowiązana do przestrzegania przepisów. W przypadku przedsiębiorstw dających umowę o pracę, podstawę stanowi Kodeks pracy. Każda firma to odrębny podmiot gospodarczy, rządzi się także swoimi wewnętrznymi regułami obejmującymi wszystkich pracowników. Spisane są one w regulaminie pracy.

Regulamin pracy a Kodeks pracy

O regulaminie pracy jest mowa w Kodeksie pracy. Regulamin pracy to nie są jednak powielone w kodeksie przepisy, lecz odrębne ustalenia, jakich szczegółowo nie określa Kodeks pracy, a mające zastosowanie właśnie dla danego przedsiębiorstwa. Kodeks pracy nakłada pewnego rodzaju ochronę na każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę (pracującego zatem na etat bądź niepełny wymiar etatu) na każdym stanowisku.

Warto przeczytać:

Podobnie jest z zapisami regulaminu pracy. To oznacza, iż wszyscy zatrudnieni w danej firmie muszą stosować się do ustaleń regulaminu, bez względu na rodzaj wykonywanej pracy, zajmowane stanowisko, wykształcenie, kwalifikacje czy doświadczenie zawodowe.

Zapisy regulaminu, chociaż poruszają kwestie, jakich nie sprecyzowano w Kodeksie pracy, muszą być spójne z przepisami tego kodeksu i tak samo, jak on, muszą one chronić obu stron, czyli nie tylko praw pracownika, ale jednocześnie interesów pracodawcy. Poza tym, w sprawach nieuregulowanych w wewnątrzzakładowym regulaminie stosuje się przepisy Kodeksu pracy oraz inne przepisy z zakresu prawa pracy.

Co musi zawierać regulamin zakładu pracy

Regulamin pracy określa przede wszystkim organizację i tryb pracy w danej firmie, także porządek w trakcie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki leżące po obu stronach, a więc pracodawcy, jak i pracowników.

Regulamin pracy określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, odnosi się do spraw, istotnych dla przedsiębiorstwa, rozpatrywanego jako ogół zatrudnionych, ale jednocześnie bierze pod uwagę każdego pracownika z osobna. To dana firma decyduje, jakie zapisy muszą się w nim znaleźć.

Wyciszone gabinety, kawiarnie, kanapy, bieżnie, pokoje gier czy nawet strefy do medytacji. To tylko niektóre z elementów wyróżniających najlepiej zaaranżowane biura w Polsce. W erze rynku pracownika coraz więcej firm inwestuje w przestrzeń biurową. Firma CBRE zorganizowała konkurs OFFICE SUPERSTAR 2019, w którym przyznano nagrody w 15 kategoriach. Zobaczcie biura, w których aż chce się pracować!

Biura, w których aż chce się pracować. Zobacz najlepsze miej...

Kodeks pracy precyzuje jednak kwestie, które tenże regulamin pracy powinien poruszać. Najważniejsze zapisy regulaminu pracy to w szczególności:

  • ogólna organizacja pracy, warunki przebywania na terenie przedsiębiorstwa w czasie pracy, ale również przed pracą oraz po jej zakończeniu,
  • wyposażenie pracowników w niezbędne urządzenia, narzędzia i materiały, dodatkowo - w odzież roboczą (lub ochronną, zależnie od specyfiki pracy na danym stanowisku) i obuwie robocze (lub ochronne), a także w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej; ten zapis dotyczy zarówno osób zatrudnionych na stanowiskach fizycznych (np. produkcyjnych), jak i stanowiskach umysłowych (biurowych),
  • systemy i rozkłady czasu pracy w tym przedsiębiorstwie oraz ustalone w nim okresy rozliczeniowe czasu pracy,
  • godziny pracy w porze nocnej,
  • termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia i przysługujących pracownikom pozostałych świadczeń,
  • wykazy prac wzbronionych kobietom i pracownikom młodocianym,
  • rodzaje prac i wykaz stanowisk pracy dozwolonych pracownikom młodocianym, podejmującym przygotowanie zawodowe, ponadto wykaz tzw. lekkich prac dozwolonych pracownikom młodocianym, którzy są zatrudnieni w przedsiębiorstwie, ale w innym celu niż przygotowanie zawodowe,
  • obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz reguł ochrony przeciwpożarowej, w tym także sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z pracą na konkretnym stanowisku,
  • obowiązujący u konkretnego pracodawcy sposób potwierdzania przez pracowników obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.

Przykłady regulaminu pracy

„Pracownik powinien bezwzględnie stosować się do przepisów prawnych i wykonywać z należytą starannością polecenia służbowe wydane mu przez bezpośredniego przełożonego oraz przez pracodawcę, jeżeli te polecenia nie są sprzeczne z przepisami prawa lub z umową o pracę” - oto jeden z podstawowych zapisów regulaminu pracy w niemal każdej firmie czy organizacji, a dotyczący osoby zatrudnionej.

Pracodawca czy bezpośredni przełożony ma natomiast „sumiennie wykonywać powierzone mu obowiązki służbowe jako osobie bezpośrednio odpowiedzialnej za sprawną oraz właściwą organizację zespołu/działu/innej komórki organizacyjnej w zakładzie pracy”. Rażąca, do tego notoryczna niedbałość o maszyny, urządzenia, narzędzia, powierzone materiały i inne mienie pracodawcy, a także niewywiązywanie się z obowiązków służbowych lub nieprawidłowe ich wykonywanie nie tylko naraża pracodawcę na wymierne szkody. W regulaminie pracy jest wskazane, jakie konsekwencje mogą spotkać pracownika, któremu udowodni się te przewinienia.

Warto przeczytać:

Regulamin pracy dotyczy także m.in. wstawiennictwa i pobytu w firmie. Przykład: pracownik ma obowiązek punktualnie o godz. 8.00, zgodnie z obowiązującym go harmonogramem, rozpocząć swoją pracę i wykonywać zadania służbowe należycie w ciągu swojego dnia pracy, zatem do godz. 16.00. Ważne jest, aby pracownik podpisał listę obecności; w regulaminie może pojawić się chociażby zapis: „po przybyciu do pracy, pracownik jest zobowiązany złożyć własnoręczny podpis na liście obecności, wyłożonej w portierni zakładu pracy. Za zaniechanie lub lekceważenie tego obowiązku pracodawca ma prawo nałożyć na pracownika karę porządkową”.

Gdy pracownik, np. z przyczyn losowych, nagle nie jest w stanie stawić się w pracy, musi w miarę możliwości jak najszybciej powiadomić o tym swojego przełożonego (przykład: „w przypadku zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy w danym dniu o określonej porze, pracownik musi niezwłocznie powiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności, a także o przynajmniej przewidywanym okresie trwania swojej absencji, lecz nie później niż drugiego dnia nieobecności w pracy”).

Dodatkowe kwestie poruszane w regulaminie pracy

Regulamin pracy może odnosić się chociażby do prywatnych wyjść pracowników w czasie ich pracy (np. „pracownik ma prawo opuścić miejsce pracy w celu załatwienia swoich spraw osobistych i może to uczynić w godzinach pracy, ale za uprzednią zgodą przełożonego”).

To, że spożywanie alkoholu na terenie przedsiębiorstwa jest niedozwolone, to rzecz oczywista. Różne bywają z kolei podejścia pracodawców co do palenia papierosów w firmie i jej bezpośrednim otoczeniu. Zapis o tym, czy palenie jest dozwolone, też znajduje więc odzwierciedlenie w regulaminie pracy.

Jak wynika z opracowania firmy Randstad, doświadczeni specjaliści IT mogą liczyć na zarobki rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy złotych miesięcznie. Wysokości wynagrodzenia zależy przede wszystkim od miejsca pracy, posiadanego doświadczenia oraz formy współpracy. Obok typowej umowy o pracę, specjaliści IT coraz częściej zatrudniani są w oparciu o kontrakt (B2B). Popularność tej formy zatrudnienia wynika przede wszystkim z korzystniejszego opodatkowania i możliwości odliczania kosztów.

Nawet 32 000 zł za miesiąc pracy. Sprawdź, ile zarabiają doś...

Kolejne zagadnienie odnosi się do korzystania z telefonów służbowych w czasie pracy dla celów prywatnych. W niektórych firmach jest to praktyka zabroniona, a pracownik, który w pracy rozmawia ze swoimi krewnymi lub przyjaciółmi przez telefon, może usłyszeć zarzut: ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych.

Regulamin pracy - od ilu pracowników obowiązuje

Najmniejsze firmy czy organizacje nie posiadają obowiązku tworzenia regulaminu pracy. Ten obowiązek jest z kolei nałożony na przedsiębiorstwa zatrudniające przynajmniej 50 pracowników, gdy w firmie nie występuje układ zbiorowy pracy, czyli porozumienie pomiędzy pracodawcą a związkami zawodowymi.

Przykład: firma produkcyjna zatrudnia 49 osób. Nie ma regulaminu pracy. Szefostwo przyjmuje 50. osobę do pracy. W tym momencie na pracodawcy spoczywa obowiązek stworzenia regulaminu pracy. Zapisy dopiero co stworzonego regulaminu nie zaczynają obowiązywać w trybie natychmiastowym. Wewnętrzne przepisy zakładu pracy wchodzą w życie po 2 tygodniach od dnia podania go do wiadomości pracowników.

Warto przeczytać:

To oznacza, że jeżeli w nowym regulaminie pracy pojawiają się zapisy, precyzujące np. dodatkowe obowiązki pracowników, które do tej pory były przekazywane zespołowi w formie ustnej, lecz nie zawsze rozliczano pracowników z realizacji tych obowiązków, to teraz będzie można wyciągać konsekwencje wobec zatrudnionych, ale dopiero po upływie wspomnianych 2 tygodni od stworzenia regulaminu pracy.

Niekiedy nawet w mniejszych przedsiębiorstwach regulamin pracy funkcjonuje. Przykład: firma, w której pracuje co najmniej 20 pracowników (ale mniej niż 50 pracowników) może mieć swój regulamin pracy, o ile tutejszy zakładowy związek zawodowy będzie wnioskował o wprowadzenie takich wewnętrznych zapisów.

Kiedy może nastąpić zmiana regulaminu pracy

Regulamin pracy jest ustalany przez pracodawcę (dyrektora, prezesa, właściciela), ale w porozumieniu z przedstawicielami związków zawodowych czy innej organizacji związkowej, działającej w przedsiębiorstwie. To nie wynika z dobrej woli szefostwa, ale z przepisów Kodeksu pracy.

Jeśli w firmie nie ma związków zawodowych, wówczas pracodawca sam określa zapisy regulaminu pracy. Podobnie jest z dokonywaniem zmian w regulaminie. Zanim one zostaną wprowadzone, muszą uzyskać akceptację związków zawodowych, o ile te w firmie funkcjonują. Jeśli pracodawca wprowadzi zmiany w regulaminie pracy i dokona tego samowolnie, czyli bez wcześniejszych konsultacji z przedstawicielami organizacji związkowej, tym samym łamie prawo.

Według raportu firmy Trenkwalder "Rynek pracy oczami pracodawców" w najbliższych latach na polskim rynku może zabraknąć kilka milionów pracowników. Już teraz wiele firm ma spory problem, by znaleźć odpowiednich pracowników. Brakuje rąk do pracy oraz osób o wąskich kompetencjach i wysokich kwalifikacjach. Sprawdź na które stanowiska najtrudniej jest znaleźć pracowników. Źródło: Kodilla.com

10 najtrudniejszych do obsadzenia stanowisk. W tych branżach...

Przykład: przedsiębiorstwo przeżywa kryzys. Z powodu problemów ekonomicznych (wzrastające zadłużenie spółki) szefostwo jest zmuszone podjąć drastyczne kroki: albo trzeba zwolnić kilka osób, albo ocalić wszystkie etaty, ale to się uda jedynie wtedy, gdy załoga, tzn. każdy pracownik, będzie miała obniżone wynagrodzenie. Jeżeli pracodawca zaproponuje obniżki pensji, muszą one zostać skonsultowane ze związkowcami i przez nich zaakceptowane. W innym razie zapis o obniżkach wynagrodzeń nie może znaleźć się w regulaminie pracy, więc kadra będzie otrzymywała pensje na dotychczasowym poziomie.

Oświadczenie o zapoznaniu się z regulaminem pracy

Każdy nowy pracownik musi zapoznać się z treścią regulaminu pracy. Pracodawca ma obowiązek przedstawienia mu tego regulaminu. W przypadku, gdy nowy pracownik nie przeczyta zapisów regulaminu pracy, nie może rozpocząć wykonywania swoich obowiązków służbowych. Nowo przyjęty musi bowiem zapoznać się z zakresem powierzonych mu zadań, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonym stanowisku oraz podstawowymi uprawnieniami i obowiązkami, wynikającymi z wykonywania pracy na tymże stanowisku. Zapoznanie się z regulaminem pracy oraz jego każdorazową zmianą, pracownik potwierdza pisemnie, na odrębnym oświadczeniu, które jest dołączane do akt osobowych tego pracownika.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska