Rak skóry pomogą zdiagnozować badania dermatoskopowe. Mogą uratować ci życie, bowiem czerniak to wyjątkowo złośliwy nowotwór

Raki skóry stanowią 30 wszystkich rozpoznawanych nowotworów złośliwych. Najczęstszymi z nich są niebarwnikowe nowotwory skóry, które stanowią 98 procent zachorowań.

Dominujący wśród zachorowalności jest rak podstawnokomórkowy stanowiącego 80 procent przypadków, natomiast na drugim miejscu plasuje się rak kolczystokomórkowy stanowiący 15-20 procent.

Łącznie te dwa nowotwory są odpowiedzialne za 14 266 oficjalnie odnotowanych w 2019 roku zachorowań na niebarwnikowe nowotwory skóry – 6872 u mężczyzn i 7391 u kobiet.
Więcej o nowotworach skóry przeczytasz
TUTAJ

O ile zmiany przypominające czerniaka budzą zaniepokojenie wśród większej liczby osób, o tyle niebarwnikowe zmiany przypominające strupki i pewnego rodzaju defekty kosmetyczne są często ignorowane. To powoduje, że wielu pacjentów diagnozowanych jest w zaawansowanym stadium choroby, dlatego tak istotna jest w tym obszarze edukacja społeczeństwa – wyjaśnia Szymon Bubiłek ze Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma.

Wbrew powszechnej opinii, nowotwór skóry to nie tylko czerniak, na temat którego świadomość społeczna jest dużo większa.

To również nowotwory niebarwnikowe stanowiące około 1/3 wszystkich rejestrowanych raków występujących u ludzi - podkreśla Elżbieta Kozik, prezes Stowarzyszenia Polskie Amazonki Ruch Społeczny, jednego z organizatorów kampanii RAK UV.

Z roku na rok liczba nowotworów skóry dynamicznie wzrasta. Nowotwory skóry plasują się na niechlubnym podium najczęściej występujących nowotworów w Polsce – zaraz po raku płuca i raku piersi.

Główną przyczyną ich powstawania jest nadmierna ekspozycja na działanie promieni słonecznych oraz niedostateczna profilaktyka.

• rolnicy i rolniczki,
• sadownicy
• hodowcy bydła i kóz
• leśnicy
• bacowie
• rybacy
• budowlańcy

Jak wynika z raportu „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek i Polaków” badania dermatoskopowe skóry są jednym z tych badań, które przez Polaków są bardzo rzadko kojarzone z profilaktyką nowotworową. Zaledwie 5 procent uczestników badania wykonało dermoskopię w 2021 r.

Im szybciej zmiana zostanie rozpoznana, tym lepsze są rokowania. Warto też pamiętać, że tego typu nowotwory rozwijają się latami – a można temu w łatwy sposób zapobiec– wyjaśnia Kamil Dolecki, prezes Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma.

W ramach kampanii RAK UV skupiającej się na edukacji nt. niebarwnikowych nowotworów skóry Stowarzysznie zachęca do wykonywania profilaktycznych badań dermatoskopowych.

Dermatoskopia jest techniką badania skóry z użyciem specjalnego urządzenia zwanego dermatoskopem. Celem dermatoskopii jest umożliwienie lepszego zobaczenia i oceny zmian skórnych poprzez ich powiększenie. Dermatoskopia jest często wykorzystywana w diagnostyce chorób skóry, takich jak rak skóry, i jest uważana za bardzo skuteczną i nieinwazyjną metodę badania.

Urządzenie jest położone na skórze i umożliwia wykonanie zdjęcia powiększonej skóry. Światło emitowane przez dermatoskop oświetla skórę i umożliwia lepsze zobaczenie szczegółów, takich jak kolory i kształty zmian skórnych. Dermatolog może wówczas dokładniej ocenić i zdiagnozować ewentualne choroby skóry.

Celem wykonania bezpłatnego badania znamion należy udać się do lekarza rodzinnego po skierowanie do dermatologa i następnie zarejestrować się na konsultację dermatologiczną w przychodni.

Dla dostarczenia organizmowi odpowiedniej ilości witaminy D w sezonie wiosenno-letnim, wystarczy 10-15 minut działania słońca na odsłoniętą skórę twarzy, dłoni i przedramion.

Dłuższe przebywanie na słońcu wcale nie zwiększa jej produkcji, a może jedynie przyczynić się do uszkodzenia skóry. Bez odpowiedniej profilaktyki słońce może być dla nas naprawdę niebezpieczne.

Rak rozwija się przede wszystkim na odkrytych częściach ciała tj. głowie i szyi, które są najbardziej narażone na oddziaływanie promieni UV, ale może również występować na tułowiu, kończynach czy genitaliach.

• Podczas wykonywania prac czy odpoczynku na świeżym powietrzu chronić skórę przed słońcem (noszenie przewiewnej odzieży osłaniającej skórę, nakrycia głowy i odpowiednio dobranych okularów z filtrami UV).
• Unikanie przebywania na słońcu, w upalne dni, w godzinach 10. 00-16. 00
• Wszystkie niepokojące zmiany skórne konsultować z lekarzem dermatologiem lub onkologiem.
• Przez cały rok, a szczególnie w sezonie wiosenno-letnim należy pamiętać o stosowaniu kremu z filtrem oraz o jego reaaplikacji.
• Należy pamiętać, że zachmurzenie nie jest jednoznaczne z brakiem oddziaływania promieni UV na naszą skórę – bez problemu przedostają się one nawet przy zachmurzonym niebie.
• Prowadzić samoobserwację znamion na skórze
• Z rozwagą korzystać ze sztucznych źródeł promieniowania UV, jakimi są np. lampy opalające w salarium. P

Na raka skóry pracuje się przez całe życie, dlatego tak ważna jest profilaktyka – szczególnie wśród osób z grupy ryzyka – tłumaczy Kamil Dolecki.

Nie można bagatelizować żadnych zmian na skórze. W przypadku raków skóry tak samo, jak w przypadku innych chorób nowotworowych, wczesna diagnostyka ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia pacjenta – wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie.

W przypadku profilaktyki, oprócz ochrony skóry przed działaniem promieni UV, bardzo istotnym elementem jest samoobserwacja, którą należy powtarzać przynajmniej raz w miesiącu.

Ważne jest, aby obserwować zmiany już istniejące oraz sprawdzać skórę pod kątem nowych.

Raz w roku, szczególnie po okresie wakacyjnym warto także udać się do dermatologa. W przypadku pojawienia się niepokojących zmian pobiera się wycinek, który jest badany histopatologicznie.

Standardem w leczeniu raków skóry jest wycięcie zmiany wraz z marginesem zdrowych tkanek. Można je zastosować w większości przypadków, szczególnie przy wczesnym wykryciu choroby. Zabieg ten nie jest możliwy w postaci zaawansowanej choroby lub ze względu na lokalizację nowotworu.

Od 1 maja tacy pacjenci, niezależnie czy są to zmiany niedrobnokomórkowego raka skóry czy podstawnokomórkowego raka skóry, otrzymują dedykowaną terapię cemiplimabem.

W imieniu pacjentów i środowiska medycznego dziękujemy Ministerstwu Zdrowia za skuteczną refundację cemiplimabu do stosowania przez chorych na przerzutowego lub miejscowo zaawansowanego podstawnokomórkowego raka skóry
i liczymy na dalszą refundację leczenia w przypadku raka kolczystokomórkowego skóry – puentuje prof. Piotr Rutkowski.

„Rak UV” to ogólnopolska kampania edukacyjna poświęcona niebarwnikowym nowotworom skóry: rakowi kolczystokomórkowemu skóry (SCC) oraz rakowi podstawnokomórkowemu skóry (BCC).

[video]29885[/video,]