Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prof. Marek Zubik o wyroku TK: Mamy stanowisko zastępcy RPO i to on może przejąć obowiązki

Leszek Rudziński
Leszek Rudziński
24.03.2021 warszawa 23. posiedzenie senatu - wystapienie rzecznika praw obywatelskich adama bodnara n/z adam bodnarfot. adam jankowski / polska press
24.03.2021 warszawa 23. posiedzenie senatu - wystapienie rzecznika praw obywatelskich adama bodnara n/z adam bodnarfot. adam jankowski / polska press Adam Jankowski
Trybunał Konstytucyjny ogłosił w czwartek, że przepis ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, który pozwolił Adamowi Bodnarowi pozostać na stanowisku do czasu wyboru nowego RPO, jest niezgodny z Konstytucją. - Po to Konstytucja przewidziała zastępcę RPO, żeby on wykonywał obowiązki w zastępstwie Rzecznika – mówi w rozmowie z polskatimes.pl prof. Marek Zubik, konstytucjonalista, sędzia TK w stanie spoczynku.

Czy nasz system prawny przewiduje sytuację, Rzecznika Praw Obywatelskich przez jakiś czas nie będzie?

W każdym wypadku organów monodemokratycznych może się zdarzyć, że kogoś nie ma. Pozostaje natomiast pytanie czy jest ktoś legitymowany do wykonywania kompetencji. Moim zdaniem w polskiej Konstytucji tak, bo są tam przewidziani zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich. Po to Konstytucja przewidziała zastępcę RPO, żeby on wykonywał obowiązki w zastępstwie Rzecznika. Trudno mi zakładać, że tak doniosły akt normatywny jak Konstytucja, przewidując zastępcę Rzecznika Praw Obywatelskich, przewidział to stanowisko jako zupełnie nic nieznaczące.

Jak pan ocenia czwartkowy wyrok TK?

Nie mamy na razie uzasadnienia pisemnego, a jedynie ustne motywy. Trybunał przyjął pewne rozumienie kadencji. Warto podkreślić, że TK wydał swój wyrok z trzymiesięcznym odroczeniem momentu wejścia w życie. Z punktu widzenia tekstu Konstytucji, co prawda stwierdzono niezgodność z Konstytucja przepisu upoważniającego po zakończeniu kadencji osoby do pełnienia dalej urzędu, to jednak nadal przez te trzy miesiące ten przepis wywołuje skutki w systemie prawnym. Czyli przez trzy miesiące na pewno dalej istnieje ustawowa podstawa do tego, aby dotychczasowy Rzecznik prof. Adam Bodnar mógł nadal wykonywać swoje kompetencje. Oczywiście kresem tego byłby ewentualny wybór nowego RPO.

W debacie publicznej pojawiają się głosy, że w zasadzie Konstytucję naruszył parlament, który był zobowiązany przed upływem kadencji RPO wybrać jego następcę. Czy zgadza się pan z tym stwierdzaniem?

Moim zdaniem jest to dość trafne określenie. Politycy są po to, żeby m.in. dbać o dobro wspólne, a przede wszystkim prawo obywateli do tego, żebyśmy mieli Rzecznika, który będzie mechanizmem obrony naszych wolności praw konstrukcyjnych. Podstawowym problemem na dziś jest wybór dobrej osoby, która przez pięcioletnią kadencję będzie wykonywała kompetencje RPO przewidziane w Konstytucji.

Trybunał postanowił skierować do Sejmu w trybie art. 35 ust. 1 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed TK postanowienie sygnalizacyjne, wskazujące że analogiczne do niekonstytucyjnego przepisu rozwiązania dotyczą także innych organów, których kadencje określone są w konstytucji. Czy może to oznaczać, ze w najbliższym czasie czwartkowy wyrok TK obejmie także inne instytucje, jak np. NIK, IPN, czy NBP?

Na razie nie wiemy co dla Trybunału jest niekonstytucyjne. Moim zdaniem trudno będzie wymyślić jakąś nową, szczególną konstrukcję np. w kontekście prezesa NBP. Tam są stosunkowo nowe rozwiązania ustawowe plus zawsze pozostanie przecież jedna możliwość. A mianowicie ktoś umrze i po prostu fizycznie – nawet w ramach tej swojej kadencji – nie ma osoby, która wykonuje swoje funkcje. Wówczas prawo musi reagować na takie sytuacje. Prawo przewiduje stanowisko zastępcy RPO, a w NBP i NIK wiceprezesów. Więc moim zdaniem to są klasyczne mechanizmy. Nie trzeba kreować nowych. Silenie się na tworzenie nowych konstrukcji prawnych w sytuacji, gdzie są klasyczne rozwiązania jest zbędne.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Prof. Marek Zubik o wyroku TK: Mamy stanowisko zastępcy RPO i to on może przejąć obowiązki - Portal i.pl

Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska