Premier Morawiecki w Czechach: Jest porozumienie w sprawie Turowa

Premier Mateusz Morawiecki i premier Czech Petr Fiala podpisali umowę między Rządem RP a Rządem Republiki Czeskiej o współpracy w zakresie odnoszenia się do skutków na terytorium Republiki Czeskiej wynikających z eksploatacji kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Turów – brzmi komunikat opublikowany po 13. przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.

- Za nami miesiące trudnych negocjacji, bardzo wyboista droga, ale zakończonych sukcesem. Tym otwieramy nowy rozdział w naszych stosunkach jako sąsiedzi - powiedział premier Mateusz Morawiecki, dziękując premierowi Czech za rozmowy i zawarcie porozumienia. - Od początku podkreślaliśmy, że ze względów bezpieczeństwa nie możemy pozwolić sobie na wyłączenie z eksploatacji kopalni i elektrowni, ze tego nie zrobimy i dotrzymaliśmy słowa - dodał Morawiecki.

- Mamy za sobą bardzo ostre rozmowy, nie będę tego ukrywać, ale mamy też w końcu porozumienie. To wielki sukces, udało nam się usunąć olbrzymia przeszkodę we wzajemnych stosunkach – powiedział Petr Fiala, premier Czech. Premierzy podziękowali wszystkim, którzy przyczynili się do zawarcia porozumienia.

Polska zobowiązała się do wypłaty stronie czeskiej odszkodowań łącznej wysokości 45 mln euro. 35 mln z tej kwoty to rekompensata dla Czech za działalność Turowa, a 10 mln euro Fundacja PGE przekaże 10 mln euro województwu libereckiemu. Polska zobowiązała się także do budowy w Turowie bariery podziemnej która zapobiegnie odpływowi wód podziemnych. Ponadto nasz rząd zobowiązał się też do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza poprzez budowę wału ziemnego wokół kopalni oraz do działań zmierzających do ograniczenia poziom hałasu generowanego przez kopalnię. Do zakończenia wydobycia w kopalni Turów ma być cały czas monitorowany poziom hałasu, zanieczyszczenia powietrza, osunięcia gruntu i poziom wód gruntowych. Za pieniądze wypłacone przez polską stronę ma być też utworzony fundusz mikroprojektów, z którego będą finansowane projekty lokalne i regionalne, mające na celu ochronę środowiska.

Premier Mateusz Morawiecki wyraził nadzieję, że Czesi jak najszybciej wycofają skargę ws. Turowa z TSUE, co powinno skutkować anulowanie unijnych kar nałożonych na Polskę. Ta kwota cały czas rośnie. Przypomnijmy we wrześniu 2021 roku TSUE postanowił, że Polska ma płacić Komisji Europejskiej 500 tys. euro dziennie za niewdrożenie środków tymczasowych i niezaprzestanie wydobycia węgla brunatnego w kopalni Turów. Dziś to już 68 mln euro.

Do podpisanego porozumienia odniósł się Cezary Przybylski, marszałek Dolnego Śląska. Dziękując premierom obu państw i ministrom środowiska napisał w swoim oświadczeniu: Podpisane dzisiaj porozumienie jest dowodem na to, że partnerskie podejście i dialog są kluczem do wypracowania konsensusu, satysfakcjonującego obie strony. Naszym najistotniejszym celem była obrona tysięcy miejsc pracy w Kopalni i Elektrowni Turów, a tym samym – w całej zachodniej części Dolnego Śląska. Dobro mieszkańców regionu jest dla mnie najważniejsze.

Kopalnia i elektrownia Turów należą do spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, będącej częścią PGE Polskiej Grupy Energetycznej.