Prawie 1,5 miliarda złotych do wzięcia z Unii. Też możesz je dostać

Nie zawsze czytając harmonogramy naborów lub nawet same ogłoszenia o projektach jesteśmy w stanie zrozumieć, o co właściwie w nich chodzi i na jakie konkretnie pomysły można dostać pieniądze. Pracownicy poszczególnych instytucji pomogli w przetłumaczeniu zawiłego języka urzędniczego. Do wymienionych działań podajemy także przykłady, aby jeszcze lepiej zobrazować możliwości.

We Wrocławiu działa kilka instytucji pośredniczących, czyli jednostek, które opiekują się danymi projektami, przyznają środki, rozliczają wydatki itp. W tym artykule skupiam się na działaniach, których beneficjentami mogą być wymienione powyżej grupy osób.

W obszarze jej pracy są przedsiębiorstwa i innowacje. Na ten rok zaplanowane jest przeprowadzenie dwóch działań.

1. Innowacyjne przedsiębiorstwa
Tutaj pozyskać można pieniądze na projekty z dziedziny badania+rozwój. Ważne, aby pomysły były innowacyjne, nowoczesne. Fundusze mają dać możliwość dogonienia przez polskich przedsiębiorców ich konkurentów zza granicy.
Zespoły badawcze opracowują różne innowacyjne technologie. Problemem jest ich przeniknięcie do biznesu. Przedsiębiorcy obawiają się angażować pieniądze firmy na wdrażanie niesprawdzonych rozwiązań. Fundusze z tego konkursu mogą zostać przeznaczone na projekty badawcze przedsiębiorstw mające służyć opracowaniu nowych lub istotnie ulepszonych produktów i procesów produkcyjnych (innowacje produktowe, procesowe). W wyniku prowadzonych prac przedsiębiorstwo dąży do osiągnięcia etapu zaawansowania innowacyjnego rozwiązania (produktu, usługi, procesu) pozwalającego na jego urynkowienie. Projekty badawcze muszą się wpisywać w tzw. inteligentne specjalizacje Dolnego Śląska tj.:
- branża chemiczna i farmaceutyczna;
- mobilność przestrzenna;
- żywność wysokiej jakości;
- surowce naturalne i wtórne;
- produkcja maszyn i urządzeń, obróbka materiałów;
- technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT).
Wachlarz możliwości jest szeroki. W tym działaniu premiowana będzie współpraca pomiędzy przedsiębiorcą i jednostką badawczą.

Przykład:
W ubiegłej edycji projektu pieniądze otrzymała firma z Dzierżoniowa, która zajmuje się produkcją pianek montażowych. Z dotacji otwarto laboratorium badawcze na światowym poziomie. Naukowcy będą w nim pracować nad ulepszeniem formuły produktów tak, aby mogły być używane na całym świecie (niezależnie od klimatu czy temperatury).
Projekty, które także mają szansę na dofinansowanie: np. na opracowanie innowacyjnych form leków z wykorzystaniem cząsteczek biologicznie aktywnych, ukierunkowanych na leczenie różnych schorzeń.

2. Rozwój przedsiębiorczości
Celem tego projektu jest wsparcie infrastruktury dla przedsiębiorców, np. umożliwienie otwarcia inkubatorów przedsiębiorczości. Środki pozyskać mogą podmioty spoza Wrocławia - z miejsc, gdzie brakuje przestrzeni, w której mali przedsiębiorcy nie angażując wielkich środków będą mogli rozpocząć i rozwijać działalność. Muszą być to przestrzenie ogólnodostępne i spełniające wymogi określone dla inkubatorów przedsiębiorczości.

Przykład:
Dofinansowanie można przeznaczyć na przykład na zakup profesjonalnej drukarki laserowej, które kosztują kilka milionów złotych. Początkujące firmy nie mogą sobie raczej pozwolić na taki wydatek na starcie. Sprzęt ten może zostać sfinansowany z dotacji i udostępniona przedsiębiorcom, którzy będą jej użytkowali do prowadzenia swojej działalności.

Warto zaglądać na stronę internetową DIP, gdzie regularnie zamieszczane są informacje o nadchodzących naborach. Do tej pory projektem, który cieszył się największą popularnością wnioskodawców, był projekt 1.5. dotyczący innowacyjności produktowej i procesowej małych i średnich przedsiębiorstw. Być może podobny konkurs zostanie ogłoszony w 2020 r. W ramach dofinansowania można było wprost kupować nowoczesne maszyny, produkty, środki trwałe – innowacyjne, ale już sprawdzone.

Przykład:
Przedsiębiorca zakupi innowacyjną linię produkcyjną dzięki której wprowadzi na rynek nowe produkty lub dokona zasadniczej zmiany procesu produkcyjnego. Przykładem może być fabryka, gdzie proces produkcyjny nie był w pełni zautomatyzowany. W wyniku realizacji projektu zostanie zakupiona linia technologiczna, która doprowadzi do pełnej automatyzacji produkcji. Jeśli podobny konkurs zostanie ogłoszony ponownie, przedsiębiorca będzie mógł uzyskać dofinansowanie na zakup takiej nowoczesnej technologii, która już z powodzeniem funkcjonuje na rynku.

Inne działania DIP
Osoby fizyczne mogą starać się o pozyskanie pożyczek na termomodernizację budynków czy rozpoczęcie działalności gospodarczej. Wypłacane one są przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Oprocentowanie to około 3% w skali roku. Wnioskować można o kwotę do 80 tysięcy złotych. Okres spłaty - do 5 lat.
Projekt ReStart – kierowany do firm zagrożonych bankructwem. Specjaliści będą pomagali przedsiębiorcom uratować swoją działalność lub szybko przejść przez postępowanie upadłościowe i ponowne uruchomienie firmy w innym charakterze. Nabór do projektu planowany jest w przyszłym roku.

Działania urzędu skierowane są nie tylko do osób bezrobotnych. W tym roku instytucja przeprowadza 4 projekty. Mają one na celu dać możliwość i wyrównać szanse osób niepełnosprawnych, opiekujących się niepełnosprawnym dzieckiem, korzystających ze świadczeń socjalnych. Dofinansowanie uzyskać można na przykład na tworzenie dziennych domów opieki medycznej, rozwój ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, projekty ukierunkowane na usługi asystenckie i opiekuńcze nam osobami niesamodzielnymi, czy uzależnionymi świadczone w lokalnej społeczności.

Realizowane obecnie działania
1. Aktywna integracja
2. Dostęp do wysokiej jakości usług społecznych
3. Dostęp do wysokiej jakości usług zdrowotnych
4. Wspieranie gospodarki społecznej

Przykłady działań, na które możliwe jest otrzymanie dotacji:
- tworzenie oraz wyposażanie nowych dziennych i całodobowych domów opieki i klubów seniora, uruchomienie dodatkowych miejsc w już istniejących placówkach, a także sfinansowanie usług opiekuńczych i asystenckich świadczonych w miejscu zamieszkania,
- zatrudnienie wykwalifikowanych opiekunów i asystentów (obowiązki m.in. sprzątanie, gotowanie, robienie zakupów, mycie, karmienie itp),
- udzielenie wsparcia dla tzw. opiekunów faktycznych, czyli osób, które na co dzień opiekują się niesamodzielnymi członkami rodziny. Pomoc dla nich będzie polegała na daniu im możliwości odpoczynku, czy podjęcia pracy. Krewnym w tym czasie ma zająć się zawodowy opiekun,
- organizację grup wsparcia dla opiekunów faktycznych,
- przeprowadzanie szkoleń dla osób, które chcą zawodowo zajmować się niesieniem pomocy,
- stworzenie wypożyczalni sprzętu wspomagającego i pielęgnacyjnego (wózki inwalidzkie, łóżka rehabilitacyjne, balkoniki, przenośne respiratory itp).

Dodatkowe działania DWUP
Osoby fizyczne mogą być końcowymi beneficjentami działań opisanych powyżej, czyli korzystać z nowych możliwości jednostek powstałych dzięki dofinansowaniu. Dla właścicieli jednoosobowych działalności są też pieniądze na rozwój - zatrudnienie pracownika, stworzenie miejsca pracy itp.
Dodatkowo, w Powiatowych Urzędach Pracy, wciąż można starać się o uzyskanie pieniędzy na rozpoczęcie działalności gospodarczej. O dostępność środków należy jednak pytać w każdej instytucji osobno, ponieważ nie wszystkie mają jeszcze środki na ten cel.

Instytucja działa w zakresie edukacji. W tym roku przeprowadzane są dwa działania.

1. Zapewnienie równego dostępu do wysokiej jakości edukacji przedszkolnej
Tutaj otrzymać można pieniądze na 3 obszary:
a) uruchomienie nowych miejsc przedszkolnych w tym także dla dzieci z niepełnosprawnością, klubików dziecięcych itp. Należy przez to rozumieć powiększanie już istniejących placówek, ale także tworzenie całkowicie nowych,
b) rozszerzenie oferty nowych dodatkowych zajęć,
c) organizację szkoleń, studiów podyplomowych i innych tego typu działań, które podnoszą kwalifikacje nauczycieli przedszkolnych.
Ważne! Aby projekt spełniał kryteria, musi zawierać w sobie podpunkt a + ewentualnie dodatkowo b i co lub jedno z nich. Wyjątkiem są miejsca dla dzieci z niepełnosprawnościami. Dodatkowo punktowane będzie doświadczenie. Większe szanse na otrzymanie dofinansowania mają placówki lub przedsiębiorcy, którzy już taką działalnością się zajmują.

2. Dostosowanie systemów kształcenia i szkolenia zawodowego do potrzeb rynku pracy
Dofinansowanie mogą uzyskać podmioty, które będą organizować szkolenia dla osób, które chciałyby podnieść swoje kompetencje ogólne (asertywność, wystąpienia publiczne itp) oraz kwalifikacje zawodowe. Oferta powinna być skierowana głównie dla osób ze średnim wykształceniem lub w wieku 50+. Pieniądze będą przeznaczone na same kursy, doradztwo zawodowe, przygotowanie szkół do lepszego kształcenia, kursy dla nauczycieli w odniesieniu do aktualnych potrzeb rynku pracy.

Inne działania
Z unijnych pieniędzy dostępne są pożyczki na rozszerzenie działalności gospodarczej - musi być to cel inwestycyjny, czyli na przykład zakup nieruchomości lub związany z rozwojem firmy. Kredyty dostępne są także dla osób fizycznych na rozpoczęcie działalności.

Udział w projekcie krok po kroku:
1. W harmonogramie na każdy rok ustalane są daty naborów na poszczególne projekty. Osoba, która chce wziąć w nim udział czyta zasady konkursu. Jeśli jej pomysł spełnia wymogi, może aplikować.
2. Wypełnienie wniosku. Jest on składany elektronicznie. Co najmniej 30 dni przed terminem rozpoczęcia naboru na stronie internetowej pojawia się ogłoszenie ze wszystkimi szczegółami konkursu. Chętni mogą się z nimi zapoznać i zacząć przygotować się do wzięcia w nim udziału już z wyprzedzeniem. Nabór trwa zazwyczaj kolejne 2 miesiące. W tym czasie organizowane są cykle szkoleń, instruktaże jak skutecznie złożyć wniosek, na czym polega dany projekt, a nawet czasami omówienie formularza zgłoszeniowego krok po kroku.
3. Ocena formalna. Specjaliści sprawdzają, czy dany wniosek spełnia wymogi formalne zawarte w warunkach konkursu. Np. Jeśli z dotacji można sfinansować zakup innowacyjnego sprzętu, a ktoś wpisze, że dodatkowo wyremontuje sobie za to halę, bądź zrobi podjazd, to taki wniosek nie będzie spełniał wymogów. Na tym etapie jest jeszcze możliwość wprowadzenia zmian do wniosku.
4. Ocena merytoryczna (ocena samego projektu), czyli weryfikacja czy wniosek w ostatecznej wersji spełnia wszystkie kryteria konkursowe. Każdy dokument otrzymuje dwóch niezależnych pracowników, którzy oceniają go i przyznają punktację, która zadecyduje później o tym, na którym miejscu listy rankingowej dany wniosek się znajdzie.
5. Pozytywna ocena wniosku. Nie jest jednak jeszcze gwarancją, że dotację się otrzyma. Często zdarza się tak, że chętnych na nią jest więcej, niż pieniędzy przeznaczonych na dany konkurs. Wówczas otrzymują je wnioskodawcy znajdujący się wyżej na liście rankingowej.
6. Podpisanie umowy i realizacja. Niektóre instytucje pośredniczące działają na zasadach przedpłat, w innych przypadkach należy najpierw samemu sfinansować inwestycję, a pieniądze są później zwracane. W drugim przypadku można ubiegać się o zaliczkę na część kosztów. W momencie podpisania umowy, każdy beneficjent otrzymuje opiekuna finansowego, który wspiera go w realizacji rozliczeń.
7. Kontrola. Sprawdzane jest, czy fundusze zostały przeznaczone faktycznie na te cele, maszyny, środki trwałe, technologie itp., które zawarte były we wniosku i czy wydano na nie dokładnie taką sumę, o jaką wnioskował beneficjent.
8. Rozliczenie końcowe. Jeśli wszystko zostało zrealizowane jak należy, wówczas w przypadku wypłat z dołu, w tym momencie pieniądze trafiają do wnioskodawcy. Jeśli przelane były one z góry po podpisaniu umowy, wówczas proces kończy się na kontroli.

Wszystkie prowadzone nabory, a także kolejne planowane w tym roku, sprawdzić można w aktualnym harmonogramie. Jest on na bieżąco uzupełniany. Znajduje się na stronach wszystkich instytucji pośredniczących. Można z niego także dowiedzieć się jakie konkretnie jednostki i grupy mogą starać się w pieniądze z poszczególnych projektów.