Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Prawa i przywileje niepełnosprawnych pracowników. Jakie uprawnienia pracownicze przysługują osobom niepełnosprawnym?

Maciej Mituła
Maciej Mituła
Krótszy czas pracy czy dodatkowy urlop. To tylko niektóre z uprawnień, które posiadają osoby niepełnosprawne zatrudnione na umowę o pracę. Jednak nie wszystkie osoby z orzeczeniem, będą mogły skorzystać z dodatkowych uprawnień. Część zarezerwowana jest tylko dla wybranych osób.

Niepełnosprawny pracownik, tak jak każda inna osoba zatrudniona w oparciu o umowę o pracę, podlega przede wszystkim przepisom kodeksu pracy. Jednak szczegółowe warunki pracy osób niepełnosprawnych określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Zgodnie z ww. ustawą, pracownikiem niepełnosprawnym jest osoba z potwierdzonym orzeczeniem wydanym przez właściwy organ (np: ZUS) lub też niepełnosprawność została potwierdzona na podstawie odrębnych przepisów.

Co ważne, wszelkie dodatkowe uprawnienia pracownicze przysługujące osobom niepełnosprawnym (np: dłuższy urlop) uwzględniane są od dnia, w którym pracownik przedstawił pracodawcy orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność. Dodatkowe uprawnienia nie są wliczane wstecz.

Rodzaje stopni niepełnosprawności

Przepisy wyróżniają trzy stopnie niepełnosprawności:

  • znaczny,
  • umiarkowany,
  • lekki.

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Warto przeczytać:

Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Na podstawie otrzymanego orzeczenia, osoba niepełnosprawna może wystąpić o wydanie legitymacji dokumentującej stopień niepełnosprawności.

Czas pracy osoby niepełnosprawnej

Jak już zostało wspomniane, ustawa o zatrudnianiu niepełnosprawnych określa szczegółowe warunki pracy osób z orzeczeniem. Jednymi z najważniejszych regulacji są przepisy dotyczące czasu pracy osoby niepełnosprawnej.

Podstawowa zasada stanowi, że osoby niepełnosprawne nie mogą pracować dłużej niż 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Ponadto osoby niepełnosprawne nie mogą być zatrudniane w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych.

W przypadku osób niepełnosprawnych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, ich czas pracy nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

Powszechny wiek emerytalny wynosi w Polsce 60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn. Są jednak zawody, w których nie trzeba czekać tyle lat, aby otrzymać emeryturę.Przejdź na kolejne strony, by poznać przedstawicieli zawodów w których można przejść na wcześniejszą emeryturę

Emerytura dla niecierpliwych. W tych zawodach można pracować...

Warto podkreślić, że stosownie norm czasu pracy dla osób niepełnosprawnych nie może powodować obniżki wynagrodzenia wypłacanego w stałej, miesięcznej wysokości. W przypadku wynagrodzenia godzinowego, stawki muszą zostać proporcjonalnie podwyższone. Pracodawca zatem nie obniżyć pensji osobie, która w związku niepełnosprawnością pracuje krócej.

Od regulacji dotyczących czasu pracy osób niepełnosprawnych istnieją dwa wyjątki. Pierwszy dotyczy zatrudniania niepełnosprawnych przy pilnowaniu osób i mienia. Drugi, kiedy na wniosek pracownika lekarz wyrazi zgodę na dłuższą pracę. W takich sytuacjach stosuje się standardowe przepisy czasu pracy określone w kodeksie pracy – maksymalnie 13 godzin na dobę i 48 godzin tygodniowo, a w wyjątkowych sytuacjach (ochrona, ratownictwo) prawo dopuszcza pracę 24 godziny na dobę.

Dodatkowa przerwa w pracy

Osoba niepełnosprawna pracująca na umowie o pracę co najmniej 6 godzin dziennie ma prawo do 15 minutowej przerwy wliczanej do czasu pracy. Dodatkowo, zgodnie z art. 17 ustawy o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, pracownikowi z orzeczeniem przysługuje prawo do dodatkowej przerwy w pracy na gimnastykę lub wypoczynek. Czas dodatkowej przerwy wynosi 15 minut i również wliczany jest do czasu pracy. Zatem osoba niepełnosprawna, która pracuje co najmniej 6 godzin, łącznie ma prawo do 30 minut płatnej przerwy.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy

Pracownikom ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, po za podstawowym urlopem wypoczynkowym (20 lub 26 dni), przysługuje dodatkowy urlop w wymiarze 10 dni roboczych w danym roku kalendarzowym. Na dodatkowym urlop nie mogą zatem liczyć osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności.

Warto przeczytać:

Prawo do dodatkowego urlopu, pracownik nabywa po przepracowaniu jednego roku z orzeczonym stopniem niepełnosprawności. Dodatkowy urlop wypoczynkowy nie przysługuje za to osobom, które na mocy innych przepisów mają prawo do urlopu przekraczającego 26 dni roboczych. Przykładem mogą być tu nauczyciele, którym przysługuje co najmniej 35 dni urlopu.

Prawo do zwolnienia od pracy

Osoby z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mają dodatkowo prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia. Przepisy przewidują dwie sytuacje, w których niepełnosprawny pracownik otrzyma dodatkowe wolne. Raz w roku osoba niepełnosprawna może skorzystać do 21 dni zwolnienia od pracy w celu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. Co ważne, łączny wymiar dodatkowego urlopu wypoczynkowego oraz zwolnienia od pracy na turnus, nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym

Płatne wolne przysługuje również w przypadku konieczności wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy. Wynagrodzenie za czas zwolnienia od pracy oblicza się na takich samych zasadach jak ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Prawo do psa asystującego

Osoba niepełnosprawna ma prawo przychodzić do pracy z psem asystującym. Jest to odpowiednio wyszkolony i specjalnie oznaczony czworonóg, w szczególności jest to pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym.

"Na twoje miejsce znajdziemy kilku chętnych" – czasem słyszy pracownik, który stara się, jak może, ale jego wysiłku i tak nie docenia przełożony. Niekiedy szef mówią wprost, że w najbliższym czasie szykują się zwolnienia. Innym razem pracodawcy próbują być subtelni. Da się jednak rozpoznać to, co mówią między słowami. Gdy pracownik będzie miał oczy szeroko otwarte i wyczulony słuch, sam sobie uświadomi, czy firma zamierza z nim dalej współpracować, czy niedługo mu podziękuje

8 niepokojących sygnałów, które świadczą o tym, że wkrótce m...

Prawo przychodzenia do pracy z psem nie zwalnia osoby niepełnosprawnej z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez niego. Ponadto pracownik zobowiązany jest wyposażyć psa asystującego w uprząż, ale nie musi zakładać psu kagańca oraz prowadzić go na smyczy. Osoba niepełnosprawna musi jednak posiadać certyfikat potwierdzający status psa asystującego (wydawany po odbyciu odpowiedniego szkolenia) i zaświadczenie o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych.

Pomoc na podjęcie działalności gospodarczej

Osoba niepełnosprawna zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na podjęcie działalności w formie spółdzielni socjalnej.

Wysokość dofinansowania określona jest w umowie zawartej ze starostą i nie może być wyższa niż sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, jeśli niepełnosprawny zobowiąże się do prowadzenia działalności przez okres co najmniej 12 miesięcy. W przypadku zobowiązania powyżej 24 miesięcy, dofinansowanie może wynieść od sześciokrotności do piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia.

Jeżeli zostaną naruszone warunki umowy, osoba niepełnosprawna będzie zmuszona do zwrotu otrzymanych środków wraz z odsetkami.

Dofinansowanie działalności gospodarczej

Osoba niepełnosprawna, która prowadzi działalność gospodarczą albo gospodarstwo rolne może otrzymać dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności, jeżeli:

  • nie korzystała z pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo pożyczka została w całości spłacona lub umorzona,
  • nie otrzymała bezzwrotnych środków na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo prowadziła tę działalność co najmniej przez 24 miesiące od dnia otrzymania pomocy na ten cel.

Dofinansowanie następuje na podstawie umowy zawartej przez starostę.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska