Maciej

Imię pochodzenia hebrajskiego, od słowa Mattijjah (dar Jahwe). Oznacza: ten, który jest darem Boga. Używane często jako skrót imienia Mateusz.

W Polsce imię to nadawane jest od XIII wieku w formach: Maciasz, Maciej, Maciejaszek, Maciejek, Maciejko, Maciejusz, Maciek, Macisz, Maćko, Matej, Matusz, Matwiej, Matyja, Matyjasz, Matys, Matysz. Obecnie przeżywa renesans.

Uczuciowy, oddany przyjaciel. Zbyt często daje się "podprowadzać". Wielki marzyciel; podróżnik i przywódca średniego szczebla. W pracy przeważnie doskonały. W miłości stały i solidny. Czasem ma zbyt szeroki wachlarz zainteresowań. Chętnie pomaga, szczególnie kobietom. Bywa, że się pogniewa i niechętnie przebacza.

Patron
Święty Maciej, wybrany Apostołem na miejsce Judasza, zdrajcy, w następstwie losowania spośród dwóch kandydatów. O jego życiu nie zachowały się żadne wzmianki. Jest patronem cukierników i rzeźników. Legendarne przekazy dotyczące Macieja występują w apokryfach i pismach ojców Kościoła. (Wspomnienie 14 maja).
Znane postacie

Maciej Borkowic, wojewoda poznański, przywódca nieudanej konfederacji szlachty wielkopolskiej (? -po 1358)
Maciej z Miechowa, właśc. Maciej Karpiga, nazywany Miechowitą, pol. lekarz, historyk i geograf, rektor Akademii Krakowskiej, nadworny lekarz króla Zygmunta Starego (ok. 1457-8 IX 1523)
Matteo Palmieri, wł. pisarz i polityk (ur. 1406)
Matteo Maria Boiardo, poeta wł. (ok. 1441-19 XII 1494)
Maciej Korwin, król węgierski (24 II 1443-6 IV 1490)
Maciej Drzewicki, prymas pol., 1531-35 (22 II 1467-22 VIII 1535)
Mathias Illzricus Flacius (Matija Vlaèić), protest. teolog i historyk pochodz. chorw. (ur. 1520)
Maciej Kazimierz Sarbiewski, pol. poeta, jezuita (24 II 1595-2 IV 1640)
Maciej Łubieński, prymas pol., 1641-52 (2 II 1572-28 VIII 1652)
Matthias Bernard Braun, czes. rzeźbiarz (25 II 1684-przed 15 II 1738)
Maciej Dogiel, historyk pol. (6 VIII 1715-24 II 1760)
Maciej Rybiński, generał, ostatni wódz naczelny w powst. listopadowym (24 II 1784-17 I 1874)
Maciej Kamieński, kompozytor pol. (13 X 1734-25 I 1821)
Mathias Claudius, niem. poeta (15 VIII 1740-21 I 1815)
Maciej Rataj, działacz ruchu ludowego (19 II 1884-21 VI 1940)
Maciej Maciejewski, aktor pol. (ur. 1914)
Maciej Krzyżanowski, ekonomista pol. (ur. 1920)
Maciej Słomczyński (pseud. Joe Alex), pisarz pol. (10 IV 1920-21 III 1998)
Maciej Tadeusz Iłowiecki, dziennikarz pol. (ur. 28 II 1935)
Maciej Giertych, pol. naukowiec i polityk (ur. 1936)
Maciej Prus, reżyser (ur. 9 XI 1937). Maciej Rayzacher, aktor pol. (ur. 1940)
Maciej Billewicz, pol. artysta fotografik (ur. 1942)
Maciej Stanisław Jankowski, pol. polityk, działacz związkowy (ur. 13 VII 1946)
Maciej Englert, pol. reżyser teatralny (ur. 17 II 1946)
Maciej de Korczak-Leszczyński, pol. reżyser, dziennikarz (ur. 1949)
Maciej Łętowski, dziennikarz pol. (ur. 1949)
Maciej Płażyński, pol. polityk, marszałek Sejmu (ur. 10 II 1958)
Maciej Orłoś, pol. dziennikarz, aktor (ur. 1960)

**Przysłowia> Kiedy Gromniczna zimę traci,
to święty Maciej ją wzbogaci.

Umarł Maciek, umarł, już leży na desce,
żeby mu zagrali, podskoczyłby jeszcze.
Bierz, Maćku, żyrdkę i rżnij na odwyrtkę.
Leciał Maciuś bruzdą, Baśka za nim z uzdą.
Przyjdzie kryska na Matyska.
Na świętego Macieja prędzej wiosny nadzieja.
Na świętego Maciejca zniesie gęś pierwsze jejca.
W koło Macieju.
Na święty Maciej skowronek zapiej.
W poezji
Prawdomówność, upór, uczciwość, dzielność rzetelna
nie pozbawiona dzikości;
charakter łatwy w pożyciu, skłonny wszelako do furii,
co łamie serca lub kości;
szlachetność, sprawiedliwość, jednak żądająca rewanżu
co do grosza;
żadnego sentymentalizmu, religijności ni romantyzmu:
wszystko to stale wrzuca się do kosza.
(Kazimiera Iłłakowiczówna, "Maciej")
Maciuś jest partacz, pić nie lubi wina,
Milsze jest jemu złoto i dziewczyna.
Dajmyż mu pokój, pijmy sobie sami,
Kurdesz nad kurdeszami.
(Franciszek Bohomolec, "Kurdesz")
Aforyzm
Z Maćka byłby słodki chłopaczek,
ale on od urodzenia tylko płacze.
Imieniny
30 I,
24 II,
25 II,
14 V,
3 VI,
18 IX,
11 XI,
17 XII**