Jest wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie niezależności KRS

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu ogłosił wyrok dotyczący niezależności i niezawisłości Krajowej Rady Sądownictwa oraz Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. To jedno z przełomowych orzeczeń w całej serii spraw, dotyczących forsowanych od lat przez Prawo i Sprawiedliwość zmian w polskim sądownictwie.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł jednoznacznie, że sposób powoływania sędziów przez nową KRS jest niezgodny z prawem unijnym.

„To Sąd Najwyższy powinien badać niezależność Izby Dyscyplinarnej i to, czy może ona rozpoznawać spory dotyczące przechodzenia sędziów w stan spoczynku” - orzekł dziś TSUE.

Ponadto jak czytamy w ogłoszonej sentencji: „Jeśli SN uzna, że Izbie Dyscyplinarnej brak niezależności, może przestać kierować do niej sprawy dotyczące stanu spoczynku sędziów".

Co to oznacza dla polskiego wymiaru sprawiedliwości?

Przepisy dotyczące Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego zostały wprowadzone przez PiS jako część reformy polskiego sądownictwa. Sprawą zajął się TSUE, bo Sąd Najwyższy wystosował do niego pytania prejudycjalne w tej sprawie. Chodziło o orzeczenie, czy utworzona od podstaw Izba Dyscyplinarna jest sądem niezależnym i niezawisłym, biorąc pod uwagę, że jej sędziowie zostali wybrani przez Krajową Radę Sądownictwa (KRS), która z kolei została przez Sejm.

Już w czerwcu rzecznik generalny TSUE wydał opinię, zgodnie z którą nowo utworzona Izba Dyscyplinarna polskiego Sądu Najwyższego nie spełnia wymogów niezawisłości sędziowskiej ustanowionych prawem Unii Europejskiej. Stwierdził też, że sposób powoływania członków nowej Krajowej Rady Sądownictwa "ujawnia nieprawidłowości, które mogą zagrozić jej niezależności od organów ustawodawczych i wykonawczych".

Premier Mateusz Morawiecki zapytany przed dwoma dniami o to, czy Polska wykona wyrok TSUE, premier odpowiedział: wykonamy każdy wyrok, który będzie zgodny z Traktatami i Konstytucją RP. Tak samo do wyroków TSUE podchodzą inne państwa.

Premier uważa, że niekorzystny wyrok w sprawie KRS "może mieć potencjalnie ogromne konsekwencje nie tylko dla Polski". - Jeżeli Trybunał w Luksemburgu zacznie dyktować poszczególnym krajom zasady organizacji sądownictwa, może się okazać, że tych rygorystycznych kryteriów nie spełnia większość państw Unii - powiedział Mateusz Morawiecki.