Jednych policja prowadzi do wojska, inni biją się o miejsce

Co szósty objęty tym obowiązkiem Polak nie stawia się na kwalifikację wojskową - wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli. Jednym z liderów niechlubnego rankingu jest Dolny Śląsk. Przed komisją lekarską nie stawia się tu prawie 23 proc. wezwanych. We Wrocławiu policja musiała doprowadzić na badanie ponad 200 osób.

Jak wynika ze sprawozdań Wojewódzkich Sztabów Wojskowych, w 2016 r., który kontrolowała Najwyższa Izba Kontroli, do kwalifikacji wojskowej w całym kraju nie stawiło się 38 493 mężczyzn. Większość z nich - 26 501 osób to tzw. roczniki starsze, czyli mężczyźni w wieku 20-24 lat. Oznacza to, że przed komisją wojskową na obowiązkowym badaniu nie stawił się co szósty (16,2 proc.) zobowiązany do tego Polak.

Według sprawozdań z kwalifikacji wojskowych w 24 gminach i 11 powiatach, blisko dwie trzecie (62 proc.) osób, które nie stawiły się przed komisją, żyje poza granicami Polski, a 29 proc. to osoby poszukiwane.

W czołówce tego niechlubnego rankingu jest Dolny Śląsk, gdzie na kwalifikację wojskową nie przyszedł co czwarty wezwany (22,9 proc.). Mniejszą frekwencję komisje wojskowe notowały jedynie w województwach: warmińsko-mazurskim (26,1 proc.), podlaskim (25,9 proc.), i zachodniopomorskim (23,2 proc.).

Najbardziej zdyscyplinowani kwalifikanci byli w Wielkopolsce. Tam przed komisją nie stawiło się tylko 9,3 proc. zobowiązanych 
- a także w woj. łódzkim - 11,3 proc. i w woj. śląskim - 11,4 proc.

Problem z unikającymi kwalifikacji wojskowej ma także Wojskowa Komenda Uzupełnień we Wrocławiu. Podczas tegorocznej kwalifikacji, która w stolicy województwa i ościennych powiatach (wrocławskim, oławskim, oleśnickim, średzkim, strzelińskim, milickim i trzebnickim) trwała od lutego do kwietnia, przed komisją nie stawiło się ponad 1600 osób, w tym 816 z podstawowego w tym roku rocznika 1999. Aż 172 spośród nich musiała doprowadzić do lekarzy policja. Dobrowolnie przed komisją nie pojawiły się również 883 osoby ze starszych roczników.

- Kwalifikacja wojskowa to nic innego jak sprawdzenie stanu zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego młodych ludzi dla potrzeb wojska. Obowiązkowa służba wojskowa jest zawieszona, więc jeśli ktoś nie chce, nie zostanie powołany do wojska – podkreśla mjr Marcin Jasnowski, rzecznik prasowy wrocławskiej Akademii Wojsk Lądowych. - Doprowadzenie siłowe przez policję to ostateczność. Powinniśmy mieć świadomość, że stawienie się przed komisją wojskową i uzyskanie kategorii to nasz obowiązek – dodaje.

Przed komisją wojskową co roku obowiązkowo muszą się stawić uczniowie ostatnich klasy liceów i trzecich klas techników i ci, którzy nie stawili się w minionych latach. Dodatkowo, na kontrolę, także ci, którzy do pięciu lat wcześniej otrzymali kategorię B.
W tym roku we Wrocławiu i ościennych powiatach wezwano 6,5 tysiąca osób - w tym 200 kobiet, które kończą naukę w szkołach lub uczelniach medycznych i weterynaryjnych, a także na psychologii, farmacji, czy pielęgniarstwie. Na wezwanie nie stawiło się blisko 1700 osób, w tym 883 „recydywistów”, którzy nie stawili się już kolejny rok z rzędu. Tych przed lekarzy WKU miała doprowadzić policja. Udało się to w 66 przypadkach.

– Obowiązkowa służba wojskowa jest zawieszona, więc jeśli ktoś nie chce, nie zostanie powołany do wojska. Otrzymanie kategorii jest jednak konieczne – wyjaśnia mjr Marcin Jasnowski z wrocławskiej Akademii Wojsk Lądowych.

Jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, najwięcej osób - 62 proc. - na kwalifikacji nie pojawił się z powodu wyjazdu za granicę. – W związku z tym, NIK we wniosku do Ministra Obrony Narodowej opowiedziała się za wprowadzeniem rozwiązań prawnych, które ułatwiłyby osobom przebywającym za granicą realizację powszechnego obowiązku kwalifikacji wojskowej bez osobistego stawiennictwa – czytamy w raporcie.

W dalszym ciągu, odkąd służba wojskowa stała się zawodową, nie brakuje osób, które chcą się związać z wojskiem. Aby trafić „w kamasze” trzeba się jednak postarać.

– O jedno miejsce w Akademii Wojsk Lądowych rywalizuje nawet 12 kandydatów – informuje mjr Marcin Jasnowski. – Podstawą ubiegania się o przyjęcie do akademii jest najwyższa kategoria „A” podczas kwalifikacji.

Jeśli ktoś chce zostać oficerem, ma kilka możliwości. Może wybrać Akademię Wojsk Lądowych. To główna ścieżka dedykowana osobom po szkole średniej.

– Studia magisterskie kończą się zdobyciem stopnia podporucznika i tytułu magistra. Absolwenci szkół wyższych, koniecznie magistrzy, mogą zdawać do studium oficerskiego, które trwa od 3 do 12 miesięcy, w zależności od specjalności wojskowej – wyjaśnia mjr Marcin Jasnowski. Studenci mogą liczyć nawet na 2560 zł żołdu. Muszą jednak mieszkać w koszarach.

Do wyboru są też Wojska Obrony Terytorialnej. Na Dolnym Śląsku brygada jeszcze nie powstała, więc można się zgłosić do działających od 2010 r. Narodowych Sił Rezerwowych. Służ-ba zaczyna się od czteromiesięcznego szkolenia, kończącego się egzaminem. Potem żołnierze są powoływani na ćwiczenia.

Studenci mogą wybrać także służbę w Legii Akademickiej. To 30 godzin wykładów, a w wakacje ćwiczenia na poligonie, które trwają sześć tygodni. Za każdy dzień ćwiczeń studenci dostają 91 zł. Po ćwiczeniach ochotników czeka egzamin - jeśli go zdadzą, zostaną kapralami.

Do Legii mogą wstępować studenci 54 uczelni wyższych. Spośród wrocławskich do programu przystąpiły Akademia Wychowania Fizycznego, Akademia Wojsk Lądowych oraz Politechnika Wrocławska. Możliwości takiej nie mają za to studenci uniwersytetów: Wrocławskiego, Przyrodniczego i Ekonomicznego.

Jak wynika z danych Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego we Wrocławiu, do tej pory roku do odbycia służby przygotowawczej zgłosiło się 288 osób, 113 osób było zainteresowanych służbą zawodową.