Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jak działa smartfon i czym jest telefonia mobilna?

oprac.
Według danych Urzędu Komunikacji Elektronicznej aż 97% Polaków korzysta na co dzień z telefonu komórkowego. Jednak czy, jako użytkownicy, wiemy jak działają technologie stojące za telekomunikacją i kiedy rozpoczął się rozwój telefonii mobilnej w Polsce?

Czym charakteryzują się kolejne generacje sieci i co może nas czekać w przyszłości? Na jakim etapie jest obecnie rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej, czy jej rozwój jest wciąż konieczny i czym są „białe plamy” zasięgu na mapie Polski? Stoimy na progu kolejnych technologicznych zmian, dzięki potencjałowi sieci piątej, a w przyszłości również i szóstej generacji, użytkownikom smartfonów otworzy się świat nowych możliwości. Lepsza świadomość mechanizmów rządzących światem telefonii komórkowej, pozwoli nam na lepsze zrozumienie zmieniającego się krajobrazu technologicznego.

Początki telefonii komórkowej

Pionierskie próby stworzenia telefonu komórkowego miały miejsce już w pierwszej połowie ubiegłego wieku. Pierwszy model powstał w roku 1956. Aparat ważył 40 kilogramów, z wyglądu przypominał walizkę i kosztował tyle co samochód – został wyprodukowany przez szwedzkiego Ericssona.

Najwcześniejsze systemy telefonii mobilnej są określane jako okres „0G”, mimo że w przeciwieństwie do późniejszych generacji nie dzieliły infrastruktury na tak zwane komórki. Od samego początku nośnikiem informacji były fale radiowe, które są wykorzystywane do dziś.

Podstawowym komponentem tego typu sieci jest właśnie „komórka”, czyli obszar obsługiwany przez konkretną stację bazową (BTS), która funkcjonuje w roli nadajnika i odbiornika sygnału. Poszczególne stacje mają przypisaną konkretną częstotliwość transmisji. Może być ona używana również przez inne komórki, o ile te ze sobą nie sąsiadują – w innym wypadku dochodzi do powstawania zakłóceń sygnału. Taki system pozwala na optymalne wykorzystanie dostępnego pasma transmisji.

Telefony użytkowników łączą się z odpowiednią stacją bazową na podstawie siły sygnału – w efekcie najczęściej wykorzystywany jest najbliższy BTS. Dane następnie trafiają do centrali operatora, która odpowiada za przekazanie sygnału do docelowej stacji.

Od 1G do 5G: krótka historia

Pierwsza generacja sieci została wdrożona już w 1979 roku w Tokio – po zaledwie pięciu latach technologia 1G objęła całą Japonię. Wraz z wprowadzeniem sieci 2G w 1991 roku zaczęto stosować transmisję cyfrową zamiast analogowej. Kolejna - trzecia generacja - przyniosła większe możliwości pod względem prędkości przesyłu danych, które pozwoliły m.in. na korzystanie z internetu, który obecnie nazywamy „mobilnym”.

Następnym etapem rozwoju telefonii komórkowej były sieci 4G, z których w 2021 roku w Polsce korzystało aż 92%użytkowników urządzeń mobilnych z dostępem do internetu. Prędkość transferu w sieciach 4G może sięgać nawet 150 Mb/s (lub do 300 Mb/s w przypadku LTE-Advanced).

Aktualnie, operatorzy sieci komórkowych intensywnie pracują nad wdrożeniem sieci 5G – szacuje się, że do 2025 roku na całym świecie już 66% abonentów będzie korzystać z tej technologii. Jej największe zalety to ogromna szybkość przesyłu informacji, liczona nawet w gigabitach na sekundę, oraz bardzo niskie opóźnienia. Otworzy to zupełnie nowe możliwości w postaci m.in. upowszechnienia rozwiązań IoT (internetu rzeczy) czy rozwoju usług w ramach smart city (inteligentnych miast).

Między innymi w przypadku smart city, możliwości są ogromne. Miliony podłączonych jednocześnie do sieci urządzeń będą mogły stale przesyłać dane, które po analizie zoptymalizują działanie, m.in. poprzez usprawnienie transportu publicznego lub poprawę bezpieczeństwa. Wykorzystanie czujników, kamer czy systemów analiz jest znane już od lat, ale dopiero 5G pozwoli na pełne wykorzystanie tych możliwości w skali całego miasta. Do tej pory żadna z generacji sieci nie miała ani odpowiedniej pojemności, by podłączyć do niej konieczną liczbę urządzeń, pozwalających na tak kompleksową analizę, ani stabilności zapewniającej konieczną dla miasta niezawodność.

Już teraz rozpoczęły się także prace nad siecią 6G. Badacze twierdzą, że prędkość przesyłu danych w sieci szóstej generacji może dochodzić nawet do 1Tb/s. Możliwości 6G mają wcielić w życie idee rodem z science-fiction, pozwalając na badanie jakości powietrza za pomocą smartfonu czy nawet wchodzenie w interakcje z wirtualną rzeczywistością z wykorzystaniem dotyku czy węchu. Eksperci szacują, że masowe wprowadzenie 6G może nastąpić za około 10 lat.

Telefonia komórkowa w Polsce

Telefonia komórkowa pojawiła się nad Wisłą w 1991 roku – w tym okresie jedynym dostępnym operatorem był Centertel, który oferował analogową łączność pierwszej generacji. Na początku 1996 roku dwie sieci – Polkomtel (Plus) i Polska Telefonia Cyfrowa (Era; od 2011 T-Mobile) – otrzymały koncesję na częstotliwości. Zasięg 2G pokrył niemal połowę terytorium kraju, umożliwiając korzystanie z sieci 60% mieszkańców Polski. Pod koniec tysiąclecia Centertel uruchomił sieć Idea – w tym samym czasie, czyli w 1998 roku, pojawiły się również pierwsze oferty na kartę. Idea w 2005 roku przekształciła się w Orange.

Rynek telefonii komórkowej w Polsce rozwijał się stosunkowo spokojnie – aż do 2007. Wtedy do gry wkroczył nowy operator, czyli Play. Udostępniał on swoje usługi na infrastrukturze konkurencji, w tym czasie budując własne maszty. W reklamach chwalił się, że jego klienci mają „zasięg czterech sieci”. Dziś Play ma prawie 10 tys. stacji bazowych - więcej niż Plus, ale nieco mniej niż T-Mobile i Orange. - Tylko w ubiegłym roku oddaliśmy do użytku ponad 950 nowych stacji bazowych. W pierwszej połowie 2022 roku osiągniemy łącznie liczbę 10 tys. stacji. W kolejnych latach planujemy dalszy dynamiczny rozwój - mówi Michał Ziółkowski, członek zarządu Play ds. Techniki.

Aktualnie Play obsługuje już 15 milionów klientów w Polsce, pokrywając zasięgiem 98% terenu i 99% populacji naszego kraju.

„Białe plamy” zasięgu

Mimo wysokiego poziomu i powszechności usług telekomunikacyjnych, wciąż istnieją w Polsce miejsca, w których dostęp do dobrego sygnału jest utrudniony. Obszary takie nazywane są tzw. „białymi plamami”. Wraz z postępującą cyfryzacją, rosną oczekiwania konsumentów, którzy nie chcą być wykluczeni z cyfrowego świata. Ponadto, poza potrzebami osobistymi, analizy ekonomiczne wskazują, że rozbudowa infrastruktury szerokopasmowej powoduje podniesienie atrakcyjności regionu przyspieszając jego wzrost gospodarczy, dając możliwość zachowania konkurencyjności we współczesnym, dynamicznie zmieniającym się świecie. Wpływa również na kwestię bezpieczeństwa - możliwość uzyskania stabilnego połączenia z pobliską komendą policji, jednostką straży pożarnej czy po prostu z alarmowym numerem 112, z każdego miejsca w kraju, nie będzie możliwa bez rozbudowanej infrastruktury telekomunikacyjnej.

Procesem pozwalającym na dostarczenie sygnału do „białych plam” jest rozbudowa infrastruktury telekomunikacyjnej – czyli stawianie już wcześniej wspomnianych BTS. Nieobjęcie danego rejonu zasięgiem jest często spowodowane oporem społecznym mieszkańców który, napędzany fake news’ami, podsyca irracjonalne lęki skazując ludzi na wykluczenie cyfrowe.

Należy pamiętać, że rozbudowana infrastruktura telekomunikacyjna nie tylko daje możliwość pracy czy nauki zdalnej za pomocą szybkiego, stabilnego łącza, ale umożliwia również tak prozaiczne czynności jak choćby dokonanie bezgotówkowej płatności, w sąsiednim, lokalnym sklepie czy wypłatę pieniędzy z bankomatu. Wykluczenie cyfrowe ma również bezpośredni wpływ na możliwość uczestnictwa w rynku pracy. Z raportu Europejskiego Trybunału Obrachunkowego wynika, że 4,5 mln Polaków nigdy nie korzystało z internetu.

Należy pamiętać, że w przypadku ponad 90 proc. stanowisk pracy wymagana jest zdolność obsługi komputera i poruszania się w sieci. Wymóg ten jest również stosowany nie tylko przy pracy biurowej, ale również u pracowników technicznych. Osoby bez umiejętności cyfrowych częściej napotkają problemy w znalezieniu pracy lub nie otrzymają konkurencyjnego wynagrodzenia. Pandemia COVID – 19 jak w soczewce pokazała, że cyfryzacja świata jest nieunikniona. Wszystko wskazuje na to, że zmiany będą wyłącznie przyspieszać. Warto o tym pamiętać i zadbać o to, by nie zostać w tyle.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Jak działa smartfon i czym jest telefonia mobilna? - Strefa Biznesu

Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska