Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Jak będą się nazywać wrocławskie ulice po dekomunizacji?

Piotr Bera
Przynajmniej pięć wrocławskich ulic będzie musiało zmienić nazwę z powodu ustawy dekomunizacyjnej. Na liście jest także ulica Armii Ludowej
Przynajmniej pięć wrocławskich ulic będzie musiało zmienić nazwę z powodu ustawy dekomunizacyjnej. Na liście jest także ulica Armii Ludowej Janusz Wójtowicz
Przynajmniej pięć wrocławskich ulic będzie musiało zmienić nazwę z powodu ustawy dekomunizacyjnej. Na liście są ulice Armii Ludowej, 9 Maja, Zygmunta Berlinga, Kujbyszewska i Pionierów. Jakie te ulice mogą nazywać się w przyszłości? Sprawdziliśmy.

Nazw ulic we Wrocławiu nie bierze się z sufitu, a ze specjalnego rejestru prowadzonego przez komisję kultury rady miejskiej. Dziś są tam 173 propozycje podzielone na pięć kategorii: "wrocławianie", "historyczne", "pisarze, uczeni i artyści", "geograficzne" oraz "inne".

Z tej grupy najprawdopodobniej zostanie wybranych pięć propozycji, które zastąpią nazwy ulic wskazane przez Instytut Pamięci Narodowej w nawiązaniu do ustawy dekomunizacyjnej. Zgodnie z ustawą, za propagujące komunizm uważa się nazwy „odnoszące się do osób, organizacji, wydarzeń lub dat symbolizujących represyjny, autorytarny i niesuwerenny system władzy w Polsce w latach 1944 - 1989”.

Zobacz pełną listę propozycji znajdujących się w banku nazw ulic (kliknij)

- Dekomunizacji dokonano na początku lat 90. Wymiana nazw ulic jest kompletnie bez sensu. Po co znów mieszać ludziom w dowodach osobistych? Tak jest np. na ul. Armii Ludowej, która pod koniec lat 80. była ul. Armii Czerwonej. Jesteśmy przeciwni kolejnym zmianom - oburza się prof. Bernard Jancewicz, przewodniczący komisji nazewnictwa ulic, która działa przy Towarzystwie Miłośników Wrocławia.

Ale opinia komisji nazewnictwa ulic dla urzędników nie jest w żaden sposób wiążąca. - To co robimy jest już tylko sztuką dla sztuki. Nikt nie chce nas słuchać - rozkłada ręce prof. Jancewicz.

Nazwy ulic we Wrocławiu dobierane są zgodnie z tzw. gniazdowaniem - muszą być dopasowane do nazw ulic w sąsiedztwie. I tak na przykład na Biskupinie są ulice malarzy: Chełmońskiego, Kossaka czy Grottgera. Z kolei na Klecinie można spacerować "słodkimi" ulicami jak: Karmelkowa, Migdałowa, Cukrowa i Sezamkowa. Natomiast na Nadodrzu wspomina się władców Polski i książęta np. Kazimierza Jagiellończyka, Henryka Pobożnego i Władysława Łokietka.

- Przy radzie Miejskiej powołano komisję, która zadecyduje, jak będą nazywać się ulice po dekomunizacji. Następnie propozycje przegłosują radni. Oczywiście pomysły będą zgodne z gniazdowaniem, choć nie jest to uwarunkowane przepisami. Tak nakazuje dobry obyczaj - tłumaczy Władysław Skoczylas, przewodniczący komisji kultury i nauki.

Jakie nazwy ulic mogą mieć wrocławskie ulice objęte dekomunizacją?
Sprawdziliśmy które nazwy z urzędniczego banku pasują do ulic których nazwy mają się zmienić.
- ul. 9 Maja - w jej pobliżu znajdują się ul. Partyzantów i Kosynierów Gdyńskich, dlatego jedną z propozycji jest zmiana nazwy na ul. Dywizjonu 303. Tutaj swoje ulice mają również wielcy astronomowie Mikołaj Kopernik i Jan Heweliusz, dlatego naturalnym kandydatem będzie Galileusz.
- ul. Armii Ludowej - ta ulica w przyszłości mogłaby nosić nazwę Bitwy pod Racławicami, Narodowych Sił Zbrojnych lub Powstańców Styczniowych,
- ul. Zygmunta Berlinga - Berling do 1939 r. był był zawodowym oficerem Wojska Polskiego, później współpracownikiem NKWD i działaczem prokomunistycznym. W banku ulic można znaleźć propozycje m.in. Františka Josefa (sierżanta i pilota z II Wojny Światowej), Mieczysława Borodeja (kapitana lotnictwa i pilota bombowca),
- ul. Kujbyszewska - nazwa upamiętnia miejscowość Kujbyszew, ale istniała tam szkoła NKWD. Blisko ul. Kujbyszewskiej znajdują się ul. Belgradzka, Charkowska czy Odeska od miast na wschodzie Europy. Idąc tym tropem można nadać nazwę ul. Armeńskiej, Kazachstańskiej bądź Kirgijskiej,
- ul. Pionierów - tuż obok znajduje się ulica Leonarda da Vinci - wielkiego odkrywcy i wynalazcy. Naturalnym wyborem w tym przypadku byłby Max Berg (architekt, który zaprojektował m.in. Halę Ludową) albo Jan Gutenberg (twórca druku). Innym rozwiązaniem jest wybór ul. Melisowej lub Niezapominajkowej (ul. Pionierów znajduje się przy ul. Cedrowej i Topolowej).

Zobacz na następnej stronie pełną listę propozycji znajdujących się w banku ulic (kliknij)
I Wrocławianie

1. Antkowiak Zygmunt (1929-1996) dziennikarz, polonista, historyk
2. Borodej Mieczysław (1914-1983) kapitan lotnictwa
3. Burzyński Tadeusz (1939-1998) dziennikarz, krytyk teatralny
4. Chamcówna Mirosława (1919-2000) historyk wychowania, prof. w Katedrze Pedagogiki UW
5. Cwenarski Waldemar (1327-1953) artysta malarz
6. Dawski Stanisław (1905-1990) malarz, grafik, rektor ASP
7. Drankowski Tadeusz (1927-1991) fotoreporter
8. Drozdowski Wacław (1895-1977) dziennikarz, współtwórca TMW
9. Dziewoński Zbigniew (1901-1983) pionier, profesor, hydrotechnik
10. Hernas Czesław (1928-2003) historyk literatury
11. Holtei Karol von (1789-1880) poeta, pisarz, aktor
12. Jabłoński Leszek (1955-2012) ksiądz, budowniczy kościoła p.w. Miłosierdzia Bożego
13. Jarmicki Tadeusz (1908-1982) księgarz, założyciel pierwszej powojennej księgarni wrocławskiej
14. Kazanowicz Sergiusz (1915-1969) bibliofil, księgarz
15. Klisiecki Andrzej (1895-1975) prof. UJK i WSWF, fizjolog
16. Konopiński Tadeusz (1894-1965) zoolog, pierwszy dziekan Wydziału Rolnego Uniwersytetu i Politechniki
17. Kopyciński Adam (1907-1982) dyrygent, pianista, kompozytor, dyrektor Opery Wrocławskiej, rektor PWSM we Wrocławiu
18. Kuglin Jan (1892-1972) księgarz
19. Maciaś Ireneusz (1968-2006) dziennikarz sportowy
20. Olszewicz Bolesław (1893-1972) profesor, geograf
21. Pajączkowski Franciszek (1905-1970) dyr. Ossolineum, historyk, bibliotekarz
22. Pociejkowicz Konstanty (1932-2003) polski żużlowiec
23. Przegrodzki Igor (1926-2009) polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, reżyser teatralny, pedagog
24. Rakisz Mieczysław (1899-1973) pionier, komendant straży pożarnej
25. Romer Witold prof. (1900-1967) wynalazca, naukowiec, artysta fotografik
26. Rybicki Józef (1898-1974) pionier, architekt
27. Sąsiadek Mieczysław (1912-1975) profesor PWr, mechanik
28. Socha Lucjan (1912-1975) poeta, dziennikarz
29. Szwed Tadeusz (1938-1999) artysta fotografik
30. Ślopek Stefan (1914-1995) immunolog, mikrobiolog
31. Wiktor Zdzisław (1911-1992) profesor, nefrolog
32. Will Andrzej (1914-1992) malarz, grafik, satyryk
33. Winnicki Bronisław (1904-1983) dziennikarz

II Historyczne

1. Bender Georg (1848-1924) były burmistrz Wrocławia
2. Bruno Giordano (1548-1600) filozof, humanista, dominikanin
3. Chrzanowska Anna Dorota bohaterka walk w obronie Trembowli podczas wojny polsko-tureckiej 1672-76, żona kapitana Jana Samuela Chrzanowskiego
4. Długoszowski Bolesław Wieniawa (1881-1942) generał, dyplomata, poeta
5. Dywizjon 303 pododdział lotnictwa myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii; główna operacja: Bitwa o Anglię
6. František Josef (1914-1940) sierżant, pilot okresu II wojny światowej
7. Galileusz (1564-1642) astronom, filozof, fizyk
8. Garibaldi Giuseppe (1808-1882) bojownik o wyzwolenie i zjednoczenie Włoch, uczestnik walk 1848 r.
9. Gutenberg Jan (1399-1468) Złotnik i drukarz moguncki, niemiecki rzemieślnik, twórca pierwszej przemysłowej metody druku na świecie; tzw. Biblia Gutenberga z 1455 r.
10. Jabłonowski Stanisław Jan (1634-1702) hetman wielki koronny, walczył pod wodzą Stefana Czarnieckiegow czasie wojny polsko-szwedzkiej i Jana Sobieskiego z Tatarami i Turkami, dowodził prawym skrzydłem w bitwie pod Wiedniem (1683), rozgromił ostatni najazd Tatarów na Lwów (1695)
11. Kalenkiewicz Maciej (1906-1944) żołnierz AK, dowódca partyzancki w Okręgu Nowogródek
12. Karski Jan (1914-2000) prawnik i dyplomata, historyk, od 1939 r. w konspiracji, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek Holokaustu; odznaczony Orderem Orła Białego i amerykańskim Medalem Wolności
13. Kwoczek Paweł (1904-1975) adwokat i działacz polonijny na Śląsku Opolskim, kierował Związkiem Harcerstwa Polskiego w Niemczech, bronił polskich działaczy w procesach politycznych wytoczonych przez władze III Rzeszy, więzień Buchenwaldu
14. Mikołajczyk Stanisław (1901-1966) premier, polityk PSL
15. Narutowicz Gabriel (1865-1922) prezydent II RP
16. Rostworowski Stanisław (1888-1944) generał brygady, pisarz
17. Sikora Józef (?-1945) pochodzący z Opola ksiądz, który 17.09.1939 r. odprawił ostatnią mszę św. w języku polskim w kościele św. Marcina, a do księgi parafialne wpisał słowa „ I nie ustaniemy w walce, siłę słuszności mamy i mocą tej słuszności wytrwamy i wygramy”. Zaraz potem aresztowany i przewieziony do obozu koncentracyjnego
18. Tarnowski Jan Amor (1488-1561) hetman wielki koronny, prawnuk Zawiszy Czarnego (po matce), strateg w zwycięstwie nad zbuntowanymi Prusami (1520), wygrał bitwę pod Obertynem z Mołdawianami (1531)
19. Wiśniowiecki Michał Korybut (1640-1673) Król Polski w latach 1669-1673
20. Wojciech św. (ok.956-997) biskup, misjonarz, męczennik
21. Wojciechowski Stanisław (1869-1953) drugi prezydent II RP
22. Bitwy pod Racławicami 4 kwietnia 1794 r.
23. Narodowych Sił Zbrojnych powołane w 1942
24. Powstańców Styczniowych 22 stycznia 1863 r.
25. Wrocławskich Seniorów Lotnictwa

III Pisarze, uczeni, artyści

1. Berg Max Paul Eduard (1870-1947) architekt, tworzył dla Wrocławia
2. Bolewski Andrzej (1906-2002) geolog, był jednym z odkrywców złóż miedzi Legnica-Głogów
3. Czekanowski Jan (1882-1956) antropolog, etnograf, statystyk
4. Czochralski Jan (1885-1953) polski chemik, metaloznawca, wynalazca metody otrzymywania monokryształów krzemu
5. Dybowski Benedykt (1833-1930) podróżnik, odkrywca, lekarz, badacz Syberii
6. Dziewiątkowski Zbigniew (1931-2002) polski wokalista, muzyk, kompozytor, instrumentalista
7. Goethe Johann Wolfgang von (1749-1832) poeta, dramaturg, prozaik, uczony, polityk
8. Grabowski Antoni (1857-1921) inż. chemik, tłumacz i działacz międzynarodowego ruchu esperantystów
9. Guttman Ludwig (1899-1980) lekarz neurolog, twórca nowatorskich metod rehabilitacji, inicjator igrzysk paraolimpijskich
10. Hanuszkiewicz Adam (1924-2011) polski aktor i reżyser teatralny, wieloletni dyrektor artystyczny Teatru Narodowego w Warszawie i Teatru Nowego w Warszawie
11. Has Wojciech Jerzy (1925-2000) reżyser i scenarzysta filmowy
12. Haydn Joseph Franz (1732-1809) kompozytor austriacki
13. Holoubek Gustaw (1923-2008) polski aktor teatralny i filmowy, reżyser i dyrektor teatrów, pedagog, prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Teatru i Filmu, członek Polskiej Akademii Umiejętności
14. Jasieński Bruno (1901- 1938) poeta
15. Kawalerowicz Jerzy (1922- 2007) polski reżyser i scenarzysta, współtworzył polską szkołę filmową, kierownik artystyczny „Kadru”, pierwszy prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich
16. Kieślowski Krzysztof (1941- 1996) polski reżyser i scenarzysta filmowy, wielokrotnie nagradzany, m.in. Europejską Nagrodą Filmową „Felix” oraz Złotym Lwem w Wenecji
17. Kisielewski Stefan (1911-1991) literat, publicysta, kompozytor, krytyk muzyczny
18. Klemensiewicz Zygmunt Aleksander (1886-1963) fizyk, chemik, prof. Politechniki i Uniwersytetu Lwowskiego oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach, taternik
19. Kobiela Bogumił (1931-1969) polski aktor teatralny i filmowy
20. Kolberger Krzysztof (1950-2011) polski aktor i reżyser teatralny
21. Kosiński Stanisław (1847-1923) polski inżynier budujący koleje na terenie Galicji
22. Kotarbiński Tadeusz (1886-1981) filozof
23. Kowalczyk August (1921-2012) polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser
24. Kownacka Gabriela (1952-2010) polska aktorka teatralna i telewizyjna
25. Kwiatkowska Irena (1912-2011) polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, artystka kabaretowa
26. Lem Stanisław (1921-2006) polski pisarz, filozof i futurolog
27. Lenartowicz Stanisław (1921-2010) polski reżyser i scenarzysta, współtwórca polskiej szkoły filmowej
28. Łapicki Andrzej (1924-2012) polski aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny, profesor i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie
29. Mendelsohn Erich (1887-1953) architekt, tworzył dla Wrocławia
30. Morgenstern Janusz (1922-2011) polski reżyser i producent filmowy
31. Mroziński gen. Józef (1784-1839) w armii napoleońskiej, powstaniec listopadowy, wybitny gramatyk polski
32. Niemczyk Leon (1923-2006) polski aktor teatralny i filmowy
33. Nowak Józef (1925-1984) polski aktor filmowy i teatralny
34. Perepeczko Marek (1942-2005) polski aktor teatralny i filmowy
35. Poelzig Hans (1869-1936) architekt, tworzył dla Wrocławia
36. Przegrodzki Igor (1926-2009) polski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, reżyser teatralny, pedagog
37. Sari Ada (1886-1968) śpiewaczka operowa
38. Scharoun Bernhard Hans Henry (1893-1972) architekt, tworzył dla Wrocławia
39. Szpakowski Wacław (1883-1973) architekt, tworzył dla Wrocławia
40. Świderski Jan (1916-1988) polski aktor teatralny, filmowy, i telewizyjny, reżyser teatralny, pedagog
41. Tatarkiewicz Władysław (1886-1980) filozof, historyk filozofii, etyk, studiował m.in. na Uniwersytecie Lwowskim
42. Teliga Leonid (1917-1970) żeglarz
43. Weber Carl Maria von (1786-1826) kompozytor niemiecki
44. Wenda Tadeusz (1863-1948) budowniczy linii kolejowych i portów; w latach 1920-37 projektował i budował port w Gdyni
45. Węgrzynowski Lesław (1885-1956) polski doktor wszech nauk lekarskich, farmakolog, pionier walki z gruźlicą, wykładowca, organizator sanatoriów, major lekarz służby zdrowia Wojska Polskiego, dwukrotny uczestnik walk w obronie Lwowa (1918, 1939), powstaniec warszawski 1944
46. Wilhelmi Roman (1936-1991) polski aktor teatralny i filmowy
47. Witkiewicz Stanisław Ignacy (1885-1939) polski malarz, pisarz, dramaturg, filozof
48. Zajdel Janusz A. (1938-1985) polski pisarz, autor fantastyki naukowej, prekursor nurtu fantastyki socjologicznej w Polsce; jego imieniem nazwano najważniejszą polską nagrodę literacką w dziedzinie fantastyki
49. Zakrzeński Janusz (1936-2010) polski aktor teatralny i filmowy, pedagog, wieloletni członek Związku Piłsudczyków
50. Zapasiewicz Zbigniew (1934-2009) polski aktor, reżyser i pedagog
51. Zwoźniak Jacek (1952-1989) polski pisarz, artysta kabaretowy, bard studencki

IV Geograficzne

1. Armeńska
2. Błońska od wioski Błonie na zachód od Wrocławia
3. Bogatyńska
4. Grajewska od Grajewa – miejscowość z Pojezierza Mazurskiego
5. Gryficka od Gryfic w zachodniopomorskim
6. Hrubieszowska Hrubieszów – miejscowość w południowo-wschodniej Polsce
7. Indonezyjska
8. Kaliska od Kalisza
9. Karpnicka od wsi Karpniki z zabytkowym pałacem, w powiecie jeleniogórskim
10. Kazachstańska
11. Kębłowicka od wioski Kębłowice na zachód od Wrocławia
12. Kirgijska
13. Koralowa
14. Leśnicka od Leśnicy
15. Luksemburska
16. Łękawicka od rzeki Łękawicy, dopływu Bystrzycy
17. Łyczakowska od lwowskiego cmentarza Łyczakowskiego
18. Malezyjska
19. Nowogardzka od Nowogardu
20. Opawska od Opawy
21. Pasymska od miejscowości Pasym z Pojezierza Mazurskiego
22. Prężycka od wioski Prężyce na zachód od Wrocławia
23. Rościszowska od Rościszowa
24. Staniszowska od Staniszowa
25. Tadżycka
26. Tajwańska
27. Turkmeńska
28. Urazka od wioski Uraz na zachód od Wrocławia
29. Walijska
30. Węgliniecka od wsi Węgliniec
31. Zawidowska od wsi Zawidów
32. Żółkiewska od Żółkwi na Ukrainie

V Inne

1. Boczniakowa
2. Borowikowa
3. Dziennikarska
4. Dziewannowa
5. Edytorska
6. Grzybowa
7. Hiacyntowa
8. Honorowych Dawców Krwi
9. Jachtowa
10. Kapitańska
11. Koperkowa
12. Kozakowa
13. Macierzankowa
14. Maślakowa
15. Melisowa
16. Most Wschodni im. Władysława Bartoszewskiego
17. Niezapominajkowa
18. Opieńkowa
19. Otrębowa
20. Panoramiczna
21. Pańska
22. Pejzażowa
23. Pieczarkowa
24. Płóciennicza
25. Podgrzybkowa
26. Regatowa
27. Rydzowa
28. Skrzypowa
29. Technologiczna
30. Trolejbusowa
31. Zawilcowa
32. Żonkilowa

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska