Dotacje unijne z przeszkodami

– Dofinansowanie na mieszkańca powiatu obliczono przez podzielenie wartości dofinansowania z EFRR, przez liczbę jego ludności – wyjaśnia Sławomir Sobieszek, dyrektor Wydziału Zarządzania RPO z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.

Jeśli chodzi o dofinansowanie z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, to we Wrocławiu zrealizowano 69 umów na łączną kwotę ponad 103 mln zł, z czego dofinansowanie wyniosło ponad 96, 8 mln zł. Na jednego mieszkańca przypadło 153,16 złotych dotacji.
W pozyskiwaniu funduszy europejskich występują jednak przeszkody. W trakcie wdrażania PO KL zaobserwowano, że wnioskodawcy postrzegają realizację projektów z pomocą publiczną jako trudną.

Zniechęca ich to do realizacji takich przedsięwzięć, nawet jeśli istnieje realna potrzeba ich przeprowadzenia.
W 2011 roku Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę pt. „Pozyskiwanie środków z budżetu Unii Europejskiej przez małe jednostki samorządu terytorialnego”. Kontrolę przeprowadzono w położonych na terenie ośmiu województw: 32 urzędach gmin, 16 starostwach, ośmiu urzędach marszałkowskich i w Mazowieckiej Jednostce Wdrażania Programów Unijnych.
Ponadto do 142 powiatów, 207 gmin z terenu 16 województw oraz do 13 instytucji zarządzających nieobjętych kontrolą skierowano ankiety.
Do badania ankietowego przystąpiło 280 jednostek, tj. 116 powiatów, 151 gmin i wszystkie 13 instytucji zarządzających.

Wyniki kontroli wykazały niski poziom uzyskiwania przez małe jednostki samorządów terytorialnych środków unijnych. Główne powody wskazane przez nie w toku kontroli i w badaniu ankietowym to:

•  brak środków własnych na prefinansowanie i sfinansowanie wkładu własnego,
•  zbyt skomplikowane procedury aplikowania o środki unijne, w tym konieczność składania wraz z wnioskiem o dofinansowanie dużej liczby załączników, sporządzanych często odpłatnie, co zmusza małe samorządy do ponoszenia kosztów bez gwarancji przyjęcia ich projektów do dofinansowania,
•  zbyt długie oczekiwanie na refundację wydatków poniesionych na realizację inwestycji finansowanych przyudziale środków unijnych, co prowadzi do zachwiania płynności finansowej małych sa-morządów. W przypadku re-alizowania danej inwestycji przy udziale kredytów wymusza to z kolei zadłużanie się samorządu na dłuższy okres, co zwiększa wydatki ponoszone na dane zadanie.