Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

500 plus dla seniora. Jakie jeszcze wsparcie można otrzymać na opiekę nad starszym rodzicem i osobami w wieku emerytalnym?

OPRAC.:
Zbigniew Biskupski
Zbigniew Biskupski
Dodatek pielęgnacyjny wypłacany w kwocie 256,44 zł przez ZUS. To comiesięczna pomoc finansowa, która ma częściowo pokryć koszty osoby z orzeczeniem o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji.
Dodatek pielęgnacyjny wypłacany w kwocie 256,44 zł przez ZUS. To comiesięczna pomoc finansowa, która ma częściowo pokryć koszty osoby z orzeczeniem o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. Małgorzata Genca / Polska Press
Początek roku to dobry moment na sprawdzenie, jakie świadczenia przysługują osobom starszym i ich rodzinom i czy zmieniła się ich wysokość lub zakres uprawnień. Warto przy tym pamiętać, że wielu seniorów posiada orzeczenie o niepełnosprawności i dzięki temu może korzystać z dodatkowych świadczeń.

Spis treści

W Polsce już w 2021 roku osoby po 60. roku życia stanowiły 25% społeczeństwa. Liczba ta rośnie z roku na rok. Już blisko 950 000 osób dorosłych posiada orzeczenia o niepełnosprawności, z czego znacząca grupa to właśnie osoby starsze. Codzienne wydatki związane ze specjalistyczną opieką, zapewnieniem leków czy rehabilitacji są problemem dla wielu rodzin. Nasi seniorzy i ich opiekunowie mogą jednak liczyć na pewne wsparcie ze strony państwa.

- W Polsce funkcjonuje wiele programów oferujących pomoc dla opiekunów rodzinnych jednak ich zakres, zwłaszcza jeśli chodzi o miesięczne dopłaty, jest raczej symboliczny. Na uwagę zasługuje jednak program opieki wytchnieniowej - tak ważny dla opiekunów rodzinnych, który w tym roku może pomóc naprawdę wielu rodzinom, a także dopłaty do zmiany mieszkania - mówi Tomasz Piłat, Przewodniczący Komitetu Założycielskiego Polskiego Stowarzyszenia Opieki Domowej.

Wsparcie finansowe dla rodzin opiekujących się osobą starszą; komu i kiedy przysługuje zasiłek pielęgnacyjny

Polskie Stowarzyszenie Opieki Domowej dokonało przeglądu programów pomocowych na jakie babcie, dziadkowie i ich opiekunowie mogą liczyć w 2023 roku.

Zacznijmy od zasiłku pielęgnacyjnego. Jest on wypłacany w kwocie 215,84 zł miesięcznie przez gminy lub urzędy miast.

Zasiłek przysługuje m.in. osobie, która ukończyła 16 lat i posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz osobie, która ukończyła 16 lat i ma orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała przed 21. rokiem życia.

Świadczenie przewidziano także dla wszystkich osób, które ukończyły 75 lat.

Dodatek pielęgnacyjny: ile wynosi, kto nie musi składać wniosku o takie świadczenie

Wypłacany w kwocie 256,44 zł przez ZUS. To comiesięczna pomoc finansowa, która ma częściowo pokryć koszty osoby z orzeczeniem o niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji.

Osoby, które ukończyły 75 lat nie muszą składać wniosków, świadczenie zostanie przypisane automatycznie. Dodatek nie przysługuje jednak osobom korzystającym z nieodpłatnej opieki instytucjonalnej. Dodatku nie dostaną także osoby, które mają już przyznany zasiłek pielęgnacyjny.

Na czym polega 500 plus dla seniora : kto może dostać taki zasiłek

To świadczenie, które funkcjonuje od 2019 roku. Kierowane jest dla osób niesamodzielnych, osób z niepełnosprawnością, powyżej 75. roku życia i pobierających zasiłek pielęgnacyjny.

500+ wydawane jest na wniosek, a od 1 marca 2023 r. próg dochodowy dla tego świadczenia wzrośnie do 2 157,80 zł.

Jeśli dochody z emerytury, renty lub innych źródeł nie przekraczają kwoty 1 657,80 zł brutto seniorowi należy się dodatek. Jeśli jednak wszystkie dochody są wyższe niż 1 657,80 zł, świadczenie może zostać przyznane, ale będzie pomniejszane według zasady złotówka za złotówkę do kwoty 2 157,80 zł.

Dodatek należy się w pełni kwoty jeśli dochody seniora nie przekraczają 1657,80 zł brutto. Jeśli dochody są wyższe niż 1657,80 zł i jednocześnie niższe niż 2157,80 zł świadczenie również zostanie przyznane, ale pomniejszone o sumę przekraczającą próg dochodowy.

Renta z tytułu niezdolności do pracy: dla kogo, ile wynosi

Przewidziana jest dla osoby, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

Od marca 2023 renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrośnie do 1 588,44 zł (obecnie 1338 zł). Wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi 75% renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Komu przysługuje renta socjalna

To zabezpieczające świadczenie przysługujące osobom, które utraciły szansę na możliwość podjęcia lub kontynuowania pracy, a nie wypracowały okresu składkowego przed utratą zdrowia.

Jej wysokość zmienia się co roku, a waloryzacji dokonuje ZUS. Renta socjalna wynosi 100% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, czyli od marca 2023 będzie to kwota 1 588,44zł.

Nowa edycja opieki wytchnieniowej od stycznia 2023 - skorzysta więcej opiekunów

Opiekunowie rodzinni bardzo często muszą rezygnować z pracy, żeby zająć się swoimi bliskimi. Opieka nad osobą starszą czy z niepełnosprawnością w większości przypadków polega na towarzyszeniu podopiecznemu przez znaczną część dnia, co jest ogromnie obciążające. Każda chwila wytchnienia dla opiekuna jest niezwykle ważna, zwłaszcza dla zdrowia psychicznego.
Z myślą o takich sytuacjach powstały programy opieka wytchnieniowa i opieka 75+.

Program opieka wytchnieniowa adresowany jest do członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad osobą z orzeczeniem o niepełnosprawności. Ma formę doraźnej, czasowej opieki wytchnieniowej, a na jego realizację w 2023 roku przeznaczono rekordową do tej pory sumę 150 mln zł (w poprzednim roku było to 60 mln zł).

Dzięki temu ponad dwa razy więcej opiekunów będzie mogło skorzystać ze wsparcia w codziennych obowiązkach. Czas, w którym to zawodowi opiekunowie przejmą pieczę nad chorym członkiem rodziny pozwoli na załatwienie niezbędnych spraw czy odpoczynek.

Kto może skorzystać z programu Opieka 75+

Program opieka 75+ jest adresowany do mieszkańców gmin liczących do 60 tys. osób. Jego celem jest poprawa dostępności do usług opiekuńczych dla osób w wieku 75 lat i więcej, które są osobami samotnymi, samotnie gospodarującymi lub pozostają w swojej rodzinie.

W ramach programu samorządy mogą otrzymać do 60% poniesionych kosztów. Gminy mają czas na złożenie wniosków do końca stycznia 2023 roku.

Zasiłki opiekuńcze dla opiekunów oraz niepracujących małżonków: kto i jak korzysta

Ustawodawca przewidział także formę pomocy finansowej dla opiekunów, na których ciąży obowiązek alimentacyjny oraz małżonkom, jeżeli nie podejmują zatrudnienia, innej pracy zarobkowej bądź rezygnują z zatrudnienia w celu sprawowania stałej opieki nad osobą bliską.

Specjalny zasiłek opiekuńczy wypłacany jest miesięcznie w kwocie 620 zł przez miejscowe ośrodki pomocy społecznej. Warunkiem jego otrzymania jest opieka nad osobą, która posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności bądź o konieczności stałej lub długotrwałej opieki w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Weryfikowane jest także tzw. kryterium dochodowe, ponieważ dochód rodziny na osobę nie może przekroczyć 764 zł netto.

Opiekunowie rodzinni, którzy pozostają aktywni zawodowo mają także prawo do skorzystania ze specjalnego świadczenia przygotowanego na wypadek np. nagłej sytuacji związanej z kilkudniową nieobecnością w pracy.

Zasiłek opiekuńczy dla osoby pracującej wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku i wypłaca się go za każdy dzień, w którym sprawowana jest opieka, również za dni ustawowo wolne od pracy. W sytuacji opieki nad członkiem rodziny (nie dzieckiem), zasiłek opiekuńczy wypłacany jest maksymalnie przez okres 14 dni w roku kalendarzowym.

Nowe rozwiązania w 2023 roku: dla kogo dofinansowanie do mieszkania

W 2022 roku poinformowano o nowych rozwiązaniach mieszkaniowych dla osób z niepełnosprawnościami. Jednym z nich jest program Dostępne mieszkanie, który stworzony został z myślą o osobach poruszającym się na wózkach inwalidzkich. Ich mieszkania są często niedostosowane do potrzeb, dlatego istnieje możliwość zamiany dotychczasowego mieszkania.

Program realizowany będzie do końca 2025 roku, a zawieranie umów jest możliwe do końca 2023 roku. Na realizację programu przeznaczono 150 mln złotych, w ogólnym przeliczeniu to wkład finansowy, który może pomóc 1000 osób.

Według najnowszego komunikatu o maksymalnych kwotach dofinansowań na I kwartał 2023 roku będzie to np. 60 765 zł w województwie zachodniopomorskim (poza miastem Szczecin i gminami sąsiadującymi). Z kolei w województwie mazowieckim, w Warszawie kwota dofinansowania może sięgnąć nawet 123 386 zł.

Aby ubiegać się o dotację wystarczy odpowiedni wniosek w formie elektronicznej za pośrednictwem internetowej platformy System Obsługi Wsparcia (SOW).

Opieka domowa jest najlepszą formą wsparcia, ale pozostaje poza zasięgiem wielu rodzin

Do opieki nad osobą starszą członkowie rodziny z reguły nie są przygotowani, a opiekunem w większości przypadków zostaje się z dnia na dzień. To wyjątkowo trudna sytuacja, która oprócz nakładów finansowych, nowej organizacji czasu, a nawet zmiany miejsca zamieszkania, jest trudna psychicznie.

Pomocy psychologicznej można szukać poprzez telefony zaufania czy w grupach wsparcia, o ile opiekun znajdzie czas na to, aby pomóc także sobie. W zupełnie nowej sytuacji dużą przeszkodą jest także brak wiedzy na temat tego, jak opiekować się seniorem. Warto zwrócić uwagę na fakt, że coraz częściej firmy zajmujące się profesjonalnie opieką nad osobami starszymi organizują webinaria czy kursy z zawodowymi opiekunami, podczas których można nauczyć się podstawowych metod dbania o higienę czy technik podnoszenia chorego.

Ale nie tylko brak wiedzy o opiece powoduje, że sytuacja opiekunów osób starszych jest wyjątkowo trudna. O ile nie dzielimy opieki pomiędzy kilku członków rodziny, musimy liczyć się z brakiem urlopów i brakiem czasu na załatwienie podstawowych obowiązków rodzinnych.

- Rola opiekuna jest bardzo obciążająca, nie tylko fizycznie, ale również psychicznie. Pomimo najszczerszych chęci pomocy, rodzina czasem nie daje rady z opieką domową i decyduje się na opiekę instytucjonalną. Tymczasem seniorzy wolą pozostać w domu i mogliby być w nim dobrze zaopiekowani przez profesjonalny personel, ale trzeba spojrzeć prawdzie w oczy: niewielu Polaków na to stać - komentuje Tomasz Piłat.

- Polskie firmy oferujące usługi opieki dla seniorów są potęgą na mapie Europy i mają tysiące doświadczonych opiekunów, którzy mogliby wesprzeć nasze rodziny. Pomimo ogromnego zapotrzebowania w kraju, brakuje dla nich tutaj zleceń - dodaje Przewodniczący Komitetu Założycielskiego Polskiego Stowarzyszenia Opieki Domowej.

Wszelkie programy, które mogą polepszyć sytuację rodzin opiekujących się osobami starszymi są bardzo potrzebne i niestety niewystarczające. Świadczenia przewidziane dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami nie są w stanie pomóc rodzinom na tyle, aby mogły one zapewnić choremu profesjonalną opiekę.

Według eksperta, najlepszym rozwiązaniem byłoby zapewnienie długoterminowej opieki domowej przez specjalistów. Wtedy bliscy nie musieliby rezygnować np. z kariery zawodowej bądź nie narażaliby własnego zdrowia. Tutaj uwidacznia się problem, który za kilka lat sprawi duże trudności polskim rodzinom: nie posiadamy dobrego systemowego finansowania opieki domowej. Tymczasem w innych krajach jest to zapewnione odgórnie poprzez system ubezpieczeń. W Polsce potrzeba długofalowego myślenia oraz zmian systemu ubezpieczeń społecznych.

- Większość programów pomocowych dla osób starszych i ich opiekunów w Polsce jest doraźna i zazwyczaj nie wystarcza na pokrycie kosztów potrzebnej opieki. W ten sposób opiekę nad seniorem zrzucamy na barki członków rodziny, którzy często sami podupadają na zdrowiu i w wielu przypadkach znikają z rynku pracy i życia społecznego. To system, który paradoksalnie może nasz kraj kosztować więcej niż programy wspierające profesjonalną opiekę domową" - podsumowuje Tomasz Piłat, PSOD.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Niedziele handlowe mogą wrócić w 2024 roku

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: 500 plus dla seniora. Jakie jeszcze wsparcie można otrzymać na opiekę nad starszym rodzicem i osobami w wieku emerytalnym? - Strefa Biznesu

Wróć na gazetawroclawska.pl Gazeta Wrocławska