12 potraw wigilijnych. Tradycyjne potrawy na Wigilię. Nie może ich zabraknąć na świątecznym stole

Zwyczaj przygotowywania dwunastu wigilijnych potraw jest kultywowany w polskim domach od lat. Skąd się wziął? Dlaczego na świątecznym stole powinny się znaleźć te, a nie inne potrawy?

Wigilia w większości polskich domów jest dniem postnym. Co prawda, zjedzenie mięsa 24 grudnia to nie grzech – tak twierdzi Kościół. Obowiązek zachowania postu w ten dzień zniesiono w 1983 roku, wraz z wprowadzeniem nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego. Co innego nakazuje jednak polska tradycja.

Podczas adwentu, który był i jest czasem przygotowania do Bożego Narodzenia, pościli nasi przodkowie. Wigilia była dla nich wieczorem przed świętem, czasem oczekiwania na narodzenie Boga. Pościli więc przez cały dzień. Przed uroczystą kolacją ograniczali się często jedynie do jednego, skromnego posiłku.

Na wigilijnej kolacji powinny się znaleźć “dary” pól, ogrodów, lasów, sadów i wód. To ważne. Dań powinno być dwanaście. Jeśli chcemy, by w nadchodzącym roku nam się wiodło, musimy spróbować wszystkich. A dlaczego dwanaście?

• Tylu było apostołów, którzy zasiedli z Jezusem do ostatniej wieczerzy
• Dwanaście jest miesięcy w roku. Każda potrawa symbolizuje jeden miesiąc
• Liczba “12” oznaczała dla naszych przodków bogactwo – nie wszystkich było stać, żeby taką liczbę dań przygotować. Kiedyś w Wigilię przygotowywano siedem potraw, czyli tyle, ile jest dni tygodnia. Potem potraw było dziewięć – jak chórów anielskich. Później, w bogatszych domach, dokładano kolejne potrawy.

Opłatek (z łaciny, oblatum „dar ofiarny”) to cienki, przaśny płatek chlebowy z białej mąki i wody, bez dodatku drożdży. Zanim zasiądziemy do wigilijnego stołu, łamiemy się opłatkiem. Korzenie tego zwyczaju sięgają czasów pogaństwa i chleba, którym się dzielono. Potem zwyczaj przejęli pierwsi chrześcijanie. Chleb przynoszono do kościoła, kapłan go błogosławił, a potem dzielono go i zabierano dla nieobecnych. Opłatek miał zapewnić dobrobyt i błogosławieństwo.
W Polsce dzielenie opłatkiem przyjęło się jednak na dobre dopiero pod koniec XVIII wieku, wśród szlachty.

Zobaczcie, jakich potraw nie powinno zabraknąć na wigilijnym stole i co symbolizują. Kliknijcie w GALERIĘ, a potem poruszajcie się za pomocą strzałek lub gestów w smartfonie.